Kovid-19 salgınının tüm dünyada başlamasından bu yana en çok merak edilen soruların başında hastalığı geçirenlerin bağışıklık kazanıp kazanmayacağı geliyor. Geçtiğimiz hafta Hong Kong’da iyileşip tekrar hastalanan olay örneği, bu hususta hem bilim dünyasında hem de vatandaşlar ortasında tasalara yol açtı. 33 yaşındaki bir erkeğe, koronavirüsü yendikten 4,5 ay sonra yine virüs bulaştığı açıklanmıştı. Bilim insanları, hastaya bulaşan virüsün genom diziliminin ise birinci bulaşan virüsten büsbütün farklı olduğunu açıklamıştı. Hastanın 15 Ağustos’ta İngiltere üzerinden İspanya, oradan da Hong Kong’a geldiği sırada yapılan Kovid-19 test sonucunun, hiçbir belirti göstermemesine karşın müspet olduğu ortaya çıktı. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, hem bilim dünyasında hem de kamuoyunda başları karıştıran bu vaka hakkında açıklamalarda bulundu.
“BU HALDE BİRKAÇ HADISE ŞU AN KAYGIYA YOL AÇMAMALI”
Prof. Dr. Yavuz, Koronavirüsler ile tekrar enfeksiyon (reenfeskiyon) konusunda aslında bilim dünyasının bilgi sahibi olduğunu belirterek “Kovid-19’dan evvelki insan koronavirüs tiplerinden biliyoruz bunu. Bunlar, tekrar yine hastalık yapabilirler. Mesela nezle, tekrar tekrar nezle yapar bunlar aslında, eski insan koronavirüsleri. Zira çok hafif bir bağışıklık bırakır, 6 ay geçmeden çok kısa ortalarla tıpkı virüsle nezle olabilirsiniz. Bunu biliyorduk zati Koronavirüslerle ilgili ve daima korkuyorduk da zati Kovid-19 açısından da. Lakin Kovid’de aslına bakarsanız, bilhassa hastalığı semptomatik yani belirtileriyle birlikte geçiren şahıslarda antikor karşılığı aslında oluşuyor bir müddetliğine. Bu kollayıcı antikor karşılığının büyük oranda oluştuğunu görüyoruz. Şu anda bu hadisede da olduğu üzere literatürde açıklanan tek tük reenfeksiyon olayları şu anda bizim gözümüzü çok korkutmamalı. Zira hastalığı geçiren milyonlarca hadisede büyük oranda bir antikor karşılığı oluştuğunu yani bağışıklık geliştiğini biliyoruz” dedi.
“NE KADAR UZUN MÜDDET BAĞIŞIK KALACAĞIZ ŞIMDI NET DEĞİL”
Kovid’den iyileşmiş şahıslarda bu antikor karşılığının ne kadar mühletle kalacağının asıl soru işareti olduğuna değinen Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Mesela SARS için bu 2 yıl olarak hesaplanmıştı. Lakin Kovid’de daha çok yeniyiz. 7-8. ayındayız. Kaç yıl kalacak, kalacak mı, bunların karşılığı da ortaya çıkacak elbette. Lakin şu ana kadar hani salgının 7. ayında bu formda yine hastalanmış bir olay iki hadise, çabucak panik yaratmamalı. Şu ana kadar bu istikamette çok dert yaratacak ya da çok korkmanıza neden olacak datalar çıkmadı açıkçası. Elimizdeki bilgiler, şimdilik bir bağışıklık bıraktığını gösteriyor lakin Kovid çok dinamik bir süreç doğal, ileride nasıl değişir, önümüzdeki süreçte göreceğiz. Kısaca bir olay ile bu kadar büyük bir telaşa kapılmaya gerek yok açıkçası.”
“PNÖMOKOK AŞISI RİSK KÜMESI DIŞINDAKİLER İÇİN GEREKSİZ”
Eylül Ekim ayının yaklaşmasıyla bir arada bilhassa zatürre ve grip aşısı konusundaki baş karışıklığına da değinen Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, bu aşıların, bilhassa pnömokok aşısının yalnızca risk grubundakilere tavsiye edildiğini anlatarak şu bilgileri verdi:
“Şu an herkes bana da soruyor. Pnömokok aşısı yatırmalı mıyım? Hayır, bu aşının herkese yapılması gereksiz. Bu aşı risk kümelerine öneriliyor. Bu da 65 yaş üstü, menenjit açısından riski olan baş tabanı kırığı bulunan, BOS kaçağı olan nörolojik hasta kümeleri, dalağı alınmış hastalar, kronik akciğer hastalığı bulunanlar, bilhassa KOAH üzere, bağışıklığı baskılanmış şahıslar ya da hastalar üzere kümelere öneriyoruz. Rutin dediğimiz herkese yapılması gereken bir aşı değil bu. Aslında pnömokok aşısı çocukluk aşı takviminde de var son 15 yıldır. Çocuklar tam aşılanmış oluyor yani. Erişkinde aşılama yapılacak olursa orada farklı şemalar var lakin şu an erişkinde yalnızca risk grubundakilere öneriyoruz. Grip aşısında gelince, 6 ayın üzerindeki herkese yapılabilir grip aşısı aslında fakat bu devirde öncelikle risk kümeleri temel alınmalı grip aşısı açısından da. Temel olarak risk kümeleri aşılanır, sigara içenler, hamileler ve küçük çocuklar dahil; daha sonra imkan olursa, öbür halkın da aşılanması gerçekleştirilebilir. Lakin öncelik her iki aşıda da risk kümeleri olmalı.”
Memurlar
