Dün bitki ıslahçısı olma hakkı bugün bitki muhafaza eserleri bayi yahut toptancı olma müsaadesi, ya yarın!
Ziraat Fakültesinde okuyorsun, tüm zirai ilaç, zirai hastalık, bitki bilimi, bitki ıslahı, bitkisel ve hayvansal üretim, tarım iktisadı, böcek bilimi, gübre bilimi, toprak ve tohum bilimi ve gibisi dersleri hem uygulamalı hem teorik olarak alıyorsun, bu alandaki iş ve süreçlerde uzman olarak tanımlanıyorsun, şayet eğitim mühletince işler yolunda giderse dört yılın sonunda, maddi manevi zorluklarla okulunu bitirip diplomanı alıyorsun ve diplomalılar ordusuna katılıyorsun. Sonra alana çıkıp çalışmak istiyorsun lakin bir bakıyorsun bu alandaki istihdam hakkın senden diğer herkese, yani birçok meslek kümesine da verilmiş! Bitki müdafaa eserleri, ziraî ilaç bayi yahut toptancı olma müsaadesinin diğer mesleklere de verilmesi üzere… Artık Ormancı da bu hakka sahip, eczacıda bu hakka sahip, kimyacı da bu hakka sahip ancak sen Ziraat Mühendisi olarak onların sahip olduğu hiçbir hakka sahip değilsin!
Bir bakıyorsun; bir kimyacı, bir tıpçı, bir eczacı, bir ormancı Ziraat Mühendisinin alanına giren hususlarda bir ziraat uzmanı üzere konuşabiliyor. Kimisi yetiştirdiği üç beş bitki hakkında edindiği kısıtlı bilgiyi genelleştirerek bu alanda toplumu ve tarımı yönlendirmeye çalışabiliyor. Kimisi görüşünü benimsetmek için yarım ağız, yerli yersiz, ilgili ilgisiz alıntılar yapıyor, hatta ayetler, hadisler, menkıbeler okuyabiliyor… Kimisi husus uzmanı Ziraat Mühendislerini, mevkisini ve mali gücünü kullanarak dışlamaya yahut yetersiz göstermeye yönelebiliyor… Lakin nedense bu üzere durumlarda başka mesleklerde uygulanan ölçü ve etik kurallar Ziraat Mühendislerinin hakları kelam konusu olduğunda uygulanmıyor!
Ziraat Mühendisi Devletin verdiği diplomaya nazaran “bitki ıslahçısı” olabiliyor lakin sıradan bir sivil toplum kuruluşu olan ıslahçı birliklerinin dayatması sonucu bu hakkını alanda kullanamıyor! Lakin onun açtığı kursa katılmak kaidesi ile kullanabiliyor! Bu ıslahçı birlikleri ve bu paralelindeki ziraî sivil örgütlerin devlette dokunulmazlığı mı var? Tarım Bakanlığı nedense tohumculuğu, bitki ıslahını ve çeşit geliştirmeyi, tescili, sertifikasyonu, ziraî araştırma projelerini, ziraî araştırma enstitülerini, güya birkaç insanın başını çektiği ve kısıtlı sayıdaki üyeye hitap eden bu ziraî birliklerin denetimine bırakmış gibi! Tarımda gelen bürokratların çabucak hemen hiç biri bunların kuşatmasından kurtulamıyorlar. Bu kuşatmaya direnenleri ise anında harcıyorlar. İncelendiğinde görülecektir ki; bunların müdahil olduğu birçok mevzuat ve uygulama ülke tarımına yarardan çok ziyan getirmiştir. Ve son olarak da Ziraat Mühendislerini yıpratıcı ve mesleğini icra etmeye mani uygulamalar yürürlüğe sokmaktadırlar.
Bir Ziraat Mühendisi, Ziraat Mühendislerinin vazife ve yetkilerinin sıralandığı mevzuatta belirtildiği üzere, hak ederek aldığı, bitki ıslahçısı olma özelliğini de içeren Devletin verdiği Ziraat Mühendisi unvanına karşın kısıtlı üye sayısı ve hudutlu kapasitesi ile sıradan bir ziraî birlik çıkıyor ve tarım bakanlığındaki uzantıları vasıtasıyla mevzuata, her istikamete çekilebilecek, net tabirlerden mahrum bir husus ekliyor. Sonrada bu hususa dayanarak “bitki ıslahçısı” olmak isteyenlere fahiş ölçüde para karşılığında kurs düzenliyor. Hem de devletin işçisini ve araç gerecini kullanarak! Üstelik bu protokole devlette çalışan ve aslında kendisi de Ziraat Mühendisi olan bürokratta imza atıyor. Ve Devletin verdiği Ziraat Mühendisi diploması, bu tuhaf mevzuatla, bu mevzuda geçersiz duruma düşürülüyor. Ve böylelikle Ziraat Mühendislerine yönelik haksızlığın önü açılıyor.
Ziraat Mühendisleri Odası bunu seyrediyor… Hatta oralı bile olmuyor. Zira onlar, diğer işlerle meşguller. Güya Odaların, Ziraat Mühendisleri ile işleri; aidatı ve Oda idaresini ele geçirene kadarmış gibi!
Tarım Sendikaları seyrediyor… Zira son devirlerde tarım sendikaları idaresinde Ziraat Mühendisi bulmak bile güçleşti. Bu alanda öbür tüm mesleksel sivil toplum kuruluşları adeta bir seyirci konumundalar ya da bu tıp hususları cılız bir kaç açıklamayla geçiştiriyorlar…
Özetle; tarım dalının baş aktörü pozisyonunda olduğunu argüman eden kuruluşlar; Ziraat Mühendislerinin haklarını savunmak ve teslim etmek yerine adeta yolları çıkarda kesişen gruplarmış üzere, bahis Ziraat Mühendisleri olunca üç maymunu oynayan tavırlar sergiliyorlar! Onların haklarını, hukuklarını korumak yerine onları “nasıl kullanırızı” tercih ediyorlar. Emsal bir halde, Türkiye tarımının büyük hisselerine sahip olan, yerli üretim vurguları ile gündemde kalmayı ve ticari hacmini büyütmeyi strateji edinen, kesime yatırımı ve ülke tarımının bütüncül büyümesine katkıyı; kendi şahsında sansasyonel fiyat dalgalanmaları ile erozyona uğratan ve yaklaşık 130 bin Ziraat Mühendisinin var olduğu ülkemizde yılda yalnızca 15-20 Ziraat Mühendisine sahip çıkarak bu mesleğe katkı sağladığını söyleyen ve bu küçücük katkıyı uzunluk boy, büyük büyük reklamlarla sergileyen; tarımda yerli olmayı, yerli kalmayı tek boyutlu düşünen, tüm bu istikametleri ile de tarımla tıka-basa doyan ancak tarımı gereğince doyurmayanlarda var! En dramatiği da bilhassa özelde ve özgür çalışan Ziraat Mühendislerinin haklarının uygulamasının bunlara bırakılmış olması! Mühendislerin kendi hakları üzerinde belirleyici olamaması!
Birçok tarım firması Ziraat Mühendisinin yapması gereken işi ziraat dışı meslekten olanlara rahatlıkla yaptırılabilmektedir. Tarım Kesiminin sivil ve resmi kanadı bunun farkında mıdır?
İçi, Tarım dışı mesleklerle dolan Tarım Bakanlığı ve tarım dalı bugünkü kurallarda bütün bunları görebilir mi? Bilinmez! Fakat dalın sorumluları bunları görmeli, adaletin ve kalkınmanın en kıymetli ayaklarından birinin tarım olduğunu, tarımın da Ziraat Mühendisleri ile ilerleyebileceğini, devlet tarafından Ziraat Mühendislerine şahsen verilen hakları, sıradan bir sivil toplum kuruluşunca ve tarımdan büyük paralar kazananlarca alınmasına göz yumulmaması gerektiği artık görülmeli ve gereği yapılmalıdır.
1970’li yıllarda tıp fakülteleri ile yarışan ziraat fakülteleri bugün öğrenci bulamıyor. Kazanan öğrenci okulunu ciddiye alacak yeri bulamıyor. Okulunu bitiren Ziraat Mühendisi, Mühendis muamelesi görmüyor. Tarım ülkesinde en fazla Ziraat Mühendisleri istihdam sorunu yaşıyor. Neden bu hale gelindi? Elbetteki ellerinden alınıp diğerlerine verilen haklar ve gerek devlet ricalinde gerek kendi meslektaşlarınca oluşturulan sivil toplum ricalinde cereyan eden uygulamaların ve umursamazlığın bu gelinen durumda hissesi büyüktür!
Topluma yararlı çalışmalar yapan kimi sivil kuruluşlar görmezden gelinirken, kendi çıkardığı mevzuatla sırtını devlete dayamış kimi sivil kuruluşların kendini devlet yerine koymaları artık tarımda da kanıksanır oldu. Öyleki bilhassa tarımda para ve yetki garantili kimi ziraî sivil kuruluşlardan doküman almadan çiftçilik, ziraî üretim, ıslahçılık, tescil, sertifikasyon, tohumculuk vb… iş ve süreçler yapılamıyor. O denli ki, birtakım hususlarda onlardan doküman almadan Mühendis Mühendisliğini yapamaz hale geldi.
Ziraat Mühendislerinin haklarının ve hukuklarının, korunması ve onlardan alınan hakların iade edilmesi, misyon ve yetkilerinin, husus ile ilgisi zayıf mesleklere dağıtılmaması ve eksiltilmemesi hakkaniyetin gereğidir. Ayrıyeten bu alandaki tüm sivil toplum kuruluşlarının Ziraat Mühendisleri konusunda öncelikle zihinsel erozyonu durdurması ve sorumluluklarının gereğini yapması, hak ve istihdam konusunu ciddiye alması, şahsî ve grupsal kolay menfaatler için meslektaşlarının yıpratılmasına ve ötelenmesine müsade etmemesi elzemdir.
M. Murat GÜN
Memurlar
