Hürriyet’ten Ece Çelik’in habeirne nazaran: Görüntü paylaşım sitesi YouTube’da geçtiğimiz haftalarda evlat istismarı içeren hususlarda içeriklere sahip hesaplar toplumsal medyanın gündemine oturdu. Aile Bakanlığı duruma müdahale etti, savcılık kelam konusu medyalara erişimi engelledi. Lakin ufak bir araştırma yaptığımızda görülüyor ki evlatların ve gençlerin ağır olarak kullandığı Youtube’da hala evlat istismarı içeren, pornografik yüzlerce içerik bulunuyor. Anadolu Üniversitesi bünyesinde içtimaî medya üzerine çalışan ve içerik tahlili yapan Çevre Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Pratik ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Yöneticisi Prof. Dr. Levent Eraslan toplumsal medya ve görüntü paylaşım sitelerinde evlatları bekleyen tehlikeleri anlattı:
“YouTube’da bu özelliklere sahip pek çok Türkçe ve yabancı kanal bulunduğunu biliyoruz. Bu kanallar, gerçek hikaye vurgusu ile ergen ve evlatların ilgisini çekiyor.
ÇARPIK ILGILER ÖZENDİRİLİYOR
‘Siz de hikayenizi yollayın medya haline getirelim’ duyuruları yapıyor. Cinsî istismar bahisli hikayeleri, aile bireyleri, arkadaş ve muallimlerle olan çarpık bağlantıları, husus bağımlılıklarını olağanlaştırmaya ve özendirmeye yönelik yayın yapıyor. Türkçe olan kanallarda 500 bin, yabancı kanallar 4 milyon abone sayılarına ulaşmış durumda. Her görüntüleri milyonlarca izlenme ve beğeni alıyor. Icmaller kısımlarında anlatılan hikayeleri olağanlaştıran ve kendilerinden örnek veren küçük yaşta kullanıcılar olduğu görülüyor. Bunların bir kısmı yabancı imalat şirketlerine ilişkin ve farklı lisanlarda yayın yapan kanallar. Takipçi sayısı yüksek kanallarda profesyonel, takipçi sayısı düşük kanallarda amatör seslendirmeler yapılıyor.
YouTube ve emsal çevre medya platformlarında paylaşılan içerikler yerkürenin her alanındaki evlatların sınırsız ve büyük ölçüde kontrolsüz tasarrufuna açık. Içtimaî medya bireylerin benlik algısı, psiko-sosyal gelişimi ve kişisel şemalarında kıymetli tesirler oluşturuyor. Bu tip sakıncalı medyalara erişim sağlayan evlatlar toplumsal tertip, ahlak ve pahalar çerçevesine münafi birçok söylem ve manzaraya maruz bırakılıyor. Görüntülerde mahal alan görsel ve sözel tabirler tahlil edildiğinde bu karşıt davranış biçimlerinin bilhassa güzelleme yoluna başvurularak çocuklarda olumlu hisler oluşturmaya çalışılıyor.
SON DEVRANLARIN EN TEHLİKELİ AKIMI: İFŞA
Son devirlerde ortaya çıkan epey tehlikeli akımlardan birinin de ‘ifşa’ olduğunu söyleyen Prof. Dr. Eraslan, “Görüntü ve iletilerin ifşa edilmesi içtimaî ağlarda sıklıkla karşılaşılan bir mesele haline geldi. Kullanıcılar bunun yasal bir hata olduğunun farkında değil. Toplumsal ağlardaki berbat niyetli şahıslar, cinsî içerikli yahut çıplaklık içeren ve ‘nude’ olarak isimlendirilen fotoğrafları anonim hesaplar ile gençlerden ve evlatlardan isteyebiliyor. Bir sefer elde edilen imgeler yahut bildiriler sonrasında ise tehdit ve şantaj süreci başlayarak para ya da farklı istekler talep ediliyor. Bilhassa 18 yaşın altındaki toplumsal medya kullanıcıları ifşa edilme endişesiyle yahut ifşa edildiğinde büyük ruhsal problemler yaşayabiliyor, kaygı ile yanlış davranışlara devam edebiliyor, velev bu durum intiharla sonuçlanabiliyor. Memleketimizde ve yerkürede bu durumdan kaynaklanan pek çok hadise yaşandı” dedi.
AİLELER BU DURUM ÖNÜNDE NELER YAPMALI?
Bu istismarı önlemek için ailelere teklifler veren Prof. Dr. Eraslan, şöyle konuştu:
“Öncelikle evlatların kriminal saat dilimlerinde çevrimiçi olmadıklarından emin olunmalı. Bu saatler evlatlar açısından en tehlikeli saatlerken aileler tarafından teftiş ve tespitlerin daha az olduğu saatlerdir. Aileler evlatlarının YouTube ve başka platformlarda ne tıp içerikleri izlediklerini gösteren geçmiş kayıtlarını incelemelidir. Başkaca evlatlarının abone oldukları kanalları kesinlikle denetim etmeli velev o kanallara kendileri de abone olmalı. Bu sayede aileler her yüklenen içeriği evlatlardan evvel izleyerek müdahale edebilir.
Kimi içerikler çok profesyonelce ve kurallara alışılmamış değilmiş üzere biçimde hazırlanabiliyor. Teftiş mekanizmaları bu noktada ehliyetsiz kalabiliyor. Bu yüzden ailelerin daima takip etmeleri ve içerikleri inceleyerek istismar üzere durumların olmadığına emin olmaları değerli. Evlatların geçmiş kayıtlarında ve abone oldukları kanallarda uygunsuz içeriklere rastlanıyorsa bu içeriklerin zararlarından bahsedilmelidir. Şayet süreç devam ediyorsa ve sonuç alınamıyorsa bir eksper eşliğinde duruma müdahale edilmeli. Aileler evlatlarının YouTube ve öteki hesaplarında tevellüt yılının hakikat olup olmadığını denetim etmeli. Zira veladet yılı daha yüksek yaş olacak formda girildiğinde kimi filtreler devre dışı kalabilir.
Memurlar
