YÖK Lideri Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, “Yükseköğretim Konseyi olarak Mart 2020’den bu yana üniversite idarelerimiz ve öbür paydaşlarımızla birlikte birlikte aldığımız esnek kararlar ile Sıhhat Bakanlığımızın tavsiyeleri çerçevesinde yükseköğretime ait bütün süreçleri dinamik süreçler formunda yürütmekteyiz. Bu devirdeki inanılmaz eforlarının bugünün sıkıntılarını çözmekten daha da öte bir noktada yükseköğretimimize ve ülkemize kalıcı yarar sağlamasını hedeflemekteyiz” dedi.
Yükseköğretim Heyeti Başkanlığı (YÖK), 2020-2021 Yükseköğretim Akademik Yılı Açılış Töreni’ni Cumhurbaşkanlığı Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teşrifleriyle gerçekleştirdi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türk Müziği Devlet Konservatuvarı tarafından gerçekleştirilen müzik dinletisiyle başlayan merasimde konuşan YÖK Lideri Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Akademik Yıl Açılış Töreni’nin son 4 yıldır Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan himayelerinde yapıldığına dikkat çekti. Dünya genelinde devam eden pandemi devrinde gerçekleştirilen merasimin Cumhurbaşkanı Erdoğan himayesinde gerçekleştirilmesinin kıymetinden bahseden Saraç, bir muhtaçlık olarak dillendirilen üniversite çeşitliliği konusunun Türk yükseköğretim sistemine kazandırıldığını aktardı.
Türk yükseköğretiminin yüz güldüren datalarından bir adedinin de kız öğrenci ve bayan bilim insanı sayısındaki artış olduğunu söyleyen Saraç, sayısal dataları de paylaştı. 2003 yılında bayan öğretim elemanı sayısının 28 bin 30 olarak toplam öğretim elemanı sayısının yüzde 38’i olduğunu belirten Saraç, bu oranın bugün prestijiyle 79 bin 495’e yükselerek yüzdelik dilimde yüzde 45’e ulaştığını aktardı. Saraç, şunları söyledi:
“Bugünün araştırma vazifelileri yarının öğretim üyeleri olacaktır. 2003’te 27 bin 380 araştırma görevlisinin yüzde 42’si bayan iken bugün bu oran yüzde 51’e ulaşmıştır. Araştırma vazifelilerinin 26 bin küsuru bayan, 24 bini erkektir. Yani yarısından birçok bayandır. Öbür bir söz ile son yıllardaki bu artış sürer ise beş yıl içinde öğretim üyelerinin açık orta bayanlardan oluştuğu bir yükseköğretim sistemi sözkonusu olacaktır. Hukuk alanından bir örnek verelim. Hukuk alanında 2003 yılında yüzde 24 olan bayan öğretim üyesi oranı bugün yüzde 38’e sıçramıştır. Daha da dikkat alımlı olanı ise hukuk fakültelerindeki araştırma vazifelilerinin de şu an yarısından birçoklarının, yüzde 52’sinin bayan olmasıdır. Bu araştırma vazifelileri öğretim üyesi olduklarında, yani dört beş yıl sonra bütün akademide olduğu üzere hukuk fakültelerinde de bayan akademisyen sayısının erkeklerden fazla olacağı açıktır.”
‘YÖK 100/2000 Doktora Projesi’, ‘Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi’ üzere çalışmalardan bahseden Prof. Dr. Saraç, YÖK Gelecek Projesi’yle ilgili heyecanını paylaşarak, “Bu proje kapsamında ülkemizin kalkınması için değerli disiplinlerarası alanlarda, araştırma vazifelisi alımı başlatılmıştır. Bu kurgu yükseköğretim tarihimizde akademik işçi istihdamında bir ilktir” sözlerini kullandı.
Üniversite tarihinde bir birinci olarak Türkiye için belirlenen 18 kritik teknoloji alanında öğretim üyesi istihdamının da gerçekleştirildiğini hatırlatan Saraç, “Bunlar yapay zeka, büyük data, objelerin interneti, bulut bilişim, güneş gücü, motor teknolojileri, tarım ve hayvan biyoteknolojisi üzere alanlardır. Bu alanlara ait olarak üniversitelerin yetkinlik haritaları çıkarıldı. Bu 18 alanda başarılı bulunan kısımlara yalnızca bu alt alanlarda kullanılmak üzere takımlar tahsis edildi. Bu ay sonuna gerçek tekrar üniversite akademik işçi istihdamına yeni bir vizyon kazandıracak olan YÖK Kariyer-Liyakat Projesi’ni hayata geçireceğiz. Liyakat sahibi nitelikli doktoralı gençlerimiz ile üniversitelerimizi ülkemizde birinci sefer uygulanacak bir kurgu ile bir platformda eşleştireceğiz” biçiminde konuştu.
‘YÖK Gelecek Projesi’nin de ‘YÖK 100/2000 Projesi’ üzere Türkiye projesi olduğuna dikkat çeken Saraç, Türkiye’nin bilim hayatına istikamet verecek bir proje olduğundan bahsetti. 2020-2021 öğretim yılı Yükseköğretim Kurumları İmtihanı’nın (YKS) ek yerleştirmelerinin geçtiğimiz ay tamamlandığına dikkat çeken Saraç, “Yeni YÖK olarak kurguladığımız sözel ve sayısal okuryazarlığı arayan, ezberciliği değil muhakeme ve tahlil kabiliyetini öne çıkaran Yükseköğretim Kurumları İmtihanı’nın (YKS) her yıl bir evvelki yıldan çok daha iyi sonuçlar ürettiği görülmektedir. Yükseköğretim programlarının doluluklarında tüm kategorilerde önemli bir iyileşmenin görüldüğü, son 15 yılın en iyi sonuçlarını almaktayız. Şunu açık ve net bir formda söz edebilirim. Artık boş kontenjan olgusunu yükseköğretim için bir sorun olmaktan çıkarmış bulunmaktayız” dedi.
Covid-19 salgınının bütün dünyada yükseköğretimi, eğitim-öğretim sistemlerini derinden etkilediğine değinen Saraç, salgın periyodunun öğrenme, öğretme ve bağlantı formüllerini tekrar şekillendirdiğini söyledi. Saraç, “Dünyada neredeyse bütün üniversiteler, salgını takiben birkaç gün içinde yüz yüze eğitimden vazgeçip, dersleri çevirimiçi ortama aktarmak zorunda kaldılar. Bugünlerde de yüz yüze eğitime dönen pek çok üniversite görülen hadiseler münasebetiyle tekrar online eğitime dönmektedirler. Yükseköğretim Heyeti olarak, Mart 2020’den bu yana üniversite idarelerimiz ve öbür paydaşlarımızla birlikte birlikte aldığımız esnek kararlar ile Sıhhat Bakanlığımızın tavsiyeleri çerçevesinde yükseköğretime ait bütün süreçleri dinamik süreçler formunda yürütmekteyiz. YÖK olarak bu periyotta sisteme kazandırdığımız hibrit/karma öğretim modelinin ve üniversitelerimizin bu periyottaki inanılmaz gayretlerinin bugünün sıkıntılarını çözmekten daha da öte bir noktada yükseköğretimimize ve ülkemize kalıcı yarar sağlamasını hedeflemekteyiz. Hakikaten hibrit/karma öğretim modelini pandemi süreci ile hudutlu tutmadık” diye konuştu.
Yeni YÖK olarak global salgından evvel 2019 yılında başlanan ‘Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi’nin bu periyotta daha da geliştirilerek genişletildiğine dikkat çeken Saraç, “Çevirimiçi eğitimi, güç vakitlere has bir bahis olarak değil bu pandemi devrinde bir buçuk yıl evvel başlatmış olduğumuz ‘Dijital Dönüşüm Projesi’ kapsamında eğitimde bir sistem ve prosedür farklılaşması, paradigma değişikliğinin temel bir ögesi olarak ele almaktayız. Hepimizin takip ettiği üzere Türk Yükseköğretimi, pandemi sürecinde dijitalleşmede kıymetli bir etap katetmiştir. Elbette ki gelişmeye açık yerleri vardır. Fakat akademinin dijital dünyada elde ettiği birikim, yükseköğretimin geleceğini ve idaresini önemli olarak etkileyecek niteliktedir. Kalitesi yüksek bir eğitimin, yerleşke dışındaki eğitim imkanlarıyla desteklenerek verilebilmesine dair kıymetli bir deneyim birikimi oluşmuştur. Elbette eğitim ve öğretimde temel olan örgün, yani yüz yüze eğitimdir. Ancak bütün dünya üzere Türkiye de yükseköğretimin durmaması, öğrenme ve öğretme sürecinin kesintiye uğramaması için bu imkandan yararlanmaktadır” dedi.
Korona virüs önlemleri kapsamında düzenlenen merasimin son kısmında YÖK tarafından her yıl ‘bireysel ve kurumsal’ olmak üzere iki kategoride verilen ‘YÖK Üstün Muvaffakiyet Ödülleri’, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından mükafatları almaya hak kazanan akademisyenlere ve yükseköğretim kurumlarına verildi.
Memurlar
