– Yükseköğretim Şurası (YÖK) Üyesi Prof. Dr. Zeliha Koçak Tufan tarafından kaleme alınan ve dünya akademi topluluğunun yakından izlediği University World News’de yayımlanan makale, global salgın sürecinde engelli öğrencilerin yükseköğretime erişimi, yaşanan meseleler ve tahlil tekliflerini dünya gündemine taşıdı.
YÖK Üyesi Zeliha Koçak Tufan, “Pandemide engelli öğrencileri düşünmek” başlıklı makalesiyle Yükseköğretim Şurasının engelli üniversite öğrencilerinin eğitime erişimini kolaylaştırmak için yürüttüğü faaliyetleri ve iyi uygulama örneklerini anlattı.
Yükseköğretim Konseyinin, “engelsiz erişim” ve “engelsiz eğitim” mottosuyla üniversiteleri tüm öğrenciler için erişilebilir kılmayı hedefleyen çalışmalarına ait bilgilerin aktarıldığı makalede, ön lisans, lisans, doktora dahil tüm derecelerde erişilebilirliğin sağlanması ve öğretim elemanlarında farkındalığın arttırılması için yürütülmesi gereken faaliyetlere işaret edildi.
Kovid-19 global salgın tedbirleri kapsamında yürütülen uzaktan eğitim sürecinde yükseköğretim kurumlarında engelli öğrencilere yönelik alınan önlemler ve mevcut durumu pahalandırmak üzere YÖK tarafından 195 üniversitenin iştirakiyle yapılan anketin tahlillerine de yer verilen makalede, engelli öğrenciler için yapılan çalışmalar anlatıldı.
– Manisiz Üniversite Mükafatları iyi uygulama örneği olarak ele alındı
Makalede, YÖK’ün 2018’den itibaren engellilerin meselelerinin tahlili için teşvik edici çalışmalar ve projeler gerçekleştiren yükseköğretim kurumlarına “mekanda erişilebilirlik”, “eğitimde erişilebilirlik” ve “sosyo-kültürel faaliyetlerde erişilebilirlik” olmak üzere 3 farklı kategoride verdiği Manisiz Üniversite Mükafatları iyi uygulama örneği olarak sunuldu.
– Her mahzur kümesine farklı önlemler gerekiyor
Bu mükafatları alabilmek için yüzlerce kriterin karşılanması gerektiğine vurgu yapılan makalede, “Üniversiteler, yıl uzunluğu çalışarak mahzurları kaldırmak üzere hazırlanıyor ve yıl uzunluğu farkındalık sürüyor. İşitme engelli yahut otizm spektrum bozukluğu üzere mahzur kümeleri üzerinde, bedensel engellilere ve görme engellilere nazaran daha az duruluyor. Bu bireyler için yapılacak erişilebilirlik çalışmalarının da farklı olması gerekiyor.” sözlerine yer verildi.
– Global salgında kullanılan yeni sistemler engelliler için de umut oluyor
Engelli öğrencilerin birçoğunun, uzaktan eğitim tekniklerine ve erişilebilirlik için ek teknolojiye çok daha evvelden adapte olduğuna işaret edilen makalede, “Bu öğrencilerin kişiliklerinin gelişmesinde toplumsallaşmaları ve kabul görmeleri çok kıymetli. Global salgın, başka öğrencileri farklı etkilemiş olsa da çevirim içi imkanların artması ve örgün eğitimin uzaktan sürdürülmesine yönelik geliştirilen yeni metotlar ve teknolojiler tahminen de engelli öğrenciler için çok daha erişilebilir bir gelecek için umut olabilir.” değerlendirmesi yapıldı.
Global salgın sürecinde eğitimde kullanılan yeni usullerin, çevrim içi derslerin, derslerde içerik zenginleştirme ve yeni teknolojilerin eğitimde erişilebilirliğin artmasına katkı sağlaması gerektiğine vurgu yapılan makalede, çevrim içi sunumlarda büyük yazı karakteri ve karşı renklerin kullanılması, ders gereçlerinin varlıklı sunum formunda paylaşılması üzere ufak değişikliklerin bile engelli öğrenciler için erişilebilirliği arttırıcı olduğu aktarıldı.
YÖK’ün makalesinde, bilhassa global salgın müddetince otizm spektrum bozukluğu üzere teşhisleri olan bireylerin aileleriyle temasın ve iş birliğinin devam ettirilmesi gerektiğinin ehemmiyetine dikkat çekildi.
Memurlar