Yükseköğretim Heyeti (YÖK) Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç, “YÖK-Gelecek Projesi”nin ikinci basamağı olan “Öncelikli Alan Öğretim Üyesi İstihdamı”nı başlattıklarını belirterek, “YÖK kurulduğu tarihten itibaren birinci kez başarılı kısımların, merkezi olarak YÖK tarafından görülmesi ve bunlara takım desteği yapılması kelam konusu oluyor.” tabirlerini kullandı.
YÖK’ten yapılan yazılı açıklamada, Konseyin geçen hafta akademik takım alımlarında mevcut genel cari metoda ek olarak yeni bir prosedürü daha hayata geçirerek “YÖK-Gelecek Projesi”ni başlattığı belirtildi.
Projenin 1. evresinin “Öncelikli Alan Araştırma Vazifelisi İstihdamı “, 2. basamağının “Öncelikli Alan Öğretim Üyesi İstihdamı”, 3. evresinin ise “YÖK Akademik Liyakat-Kariyer Platformu” olarak belirlendiği vurgulanan açıklamada, geçen hafta açıklanan “Öncelikli Alan Araştırma Vazifelisi İstihdamı” kapsamında, üniversitelere 2020 için “ek atama izinleri” verildiği bildirildi.
Projenin ikinci etabının ülkenin kalkınma yolundaki öncelikli olan ve dünyada “kritik teknolojiler” olarak isimlendirilen alanlarda Dr. öğretim üyesi, doçent, profesör atamaları için verilecek olan “ek” izinlerden oluşacağı belirtilen açıklamada, “Üniversitelerimizin bu alanlarda öne çıkan kısımlarına tahsis edilecek olan ek öğretim üyesi takım duyuruları ile ‘başarılı bölümler’ daha da güçlendirilmek suretiyle ödüllendirilecektir.” tabiri kullanıldı.
– “Şeffaflık, liyakat ve fırsat eşitliği gözetilerek kurgulandı”
Açıklamada görüşlerine yer verilen YÖK Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç, “öncelikli alanlarda araştırma görevlisi” takımlarına yönelik ek müsaadeleri üniversitelere gönderdiklerini belirtti.
Birinci basamak sürerken projenin 2. evresi olan “Öncelikli Alan Öğretim Üyesi İstihdamı”nı başlattıklarını aktaran Saraç, şunları kaydetti:
“Projenin bu evresinde öncelikli ve özellikli alanlar olarak kritik teknoloji alanları belirlendi. Dünyada kritik teknoloji olarak isimlendirilen alanlara ait tesir ve ülkemiz şatlarında yapılabilirlik tahlilleri dikkate alınarak kendi içlerinde önceliklendirildi. Daha sonra da belirlenen bu alanlarda üniversitelerin yetkinliğine ait bibliyometrik tahliller yapıldı. Başarılı bulunan üniversitelerin kısımları ile bu kritik alanlar eşleştirildi. Bu çalışmaya TÜBİTAK da dayanak verdi.”
Saraç, belirlenen alanları bilgi güvenliği, biyomedikal ekipman, biyoteknolojik ilaç teknolojileri, bulut bilişim, büyük bilgi ve data analitiği, güç depolama, genişbant tekonolojileri, güneş gücü, ileri işlevsel gereç ve enerjik gereç teknolojileri, kuantum teknolojileri, mikro-nano-optik elektromekanik sistemler, modelleme ve similasyon teknolojileri, motor teknolojileri, objelerin interneti, robotik, mekatronik ve otomasyon, rüzgar gücü, tarım ve hayvan biyoteknolojisi, yapay zeka ve makine öğrenmesi biçiminde sıraladı.
“Bu alanların disiplinlerarası olması yükseköğretim sistemini çağın gittiği tarafa yanlışsız yönlendirmemizin de habercisidir.” tabirine yer veren Saraç, projede takımların üniversitelere “torba” olarak dağıtılmayacağını, ilgili üniversitenin bu alanlarda öne çıkan kısımlarında duyuru edilmek üzere ek takımlar tahsis edileceğini vurguladı.
Böylece bu kısımların yeni takımlarla desteklenip, güçlendirilmesiyle daha başarılı süreç için teşvik edileceğine değinen Saraç, “YÖK kurulduğu tarihten itibaren birinci kez başarılı kısımların, merkezi olarak YÖK tarafından görülmesi ve bunlara takım desteği yapılması kelam konusu oluyor. Yeni ve yenilikçi bir teşebbüs olan projenin değerli bir özelliği de Yeni YÖK’ün öteki projelerinde olduğu üzere şeffaflık, liyakat ve fırsat eşitliği gözetilerek kurgulanmasıdır. Bu projede, yalnızca ülke için kıymetli olan kritik teknoloji alanlarında, başarılı öğretim üyelerinin bulunduğu kısımlara başarısı münasebetiyle ayrıcalık tanınıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Saraç, kurgu yapıldıktan ve proje uygulamaya sokulduktan sonra öteki projelerde olduğu üzere süreçlerin devamının üniversitelere bırakılacağını belirtti.
– Projedeki iki etap birbirlerini tamamlayıcı biçimde kurgulandı
YÖK-Gelecek Projesi’nin birinci basamağı olan “Öncelikli Alan Araştırma Vazifelisi İstihdamı” ile üniversitelere ek takım tahsisi yapıldığını kaydeden Saraç, “Projemizin ikinci kademesi ise ‘kritik teknolojilerde’ öğretim üyesi yani Dr. öğretim üyesi, doçent ve profesör takımları için üniversitelere ek müsaadeler verilmesidir. Her ikisinde de verilen takımlar üniversitelerimizin kullanma müsaadesi almış olduğu takımlar değil verilecek ek takım izinleridir. Projemizdeki bu iki kademe birbirinden farklı üzere görünse de birbirlerini tamamlayıcı formda kurgulanmıştır. İkinci evrede üniversitelere verilecek bu takım müsaadeleri ülkemizin ‘kritik teknolojilerde süratli atılım yapması’ içindir.” tabirlerini kullandı.
Proje kapsamında yapılacak öğretim üyesi alımında birinci olarak öncelikli kritik teknoloji alanlarının belirlendiğine işaret eden Saraç, kısımların bu alanlara yönelik yetkinlik haritalarının çıkarıldığını bildirdi.
– 77 üniversiteye 18 kritik teknoloji alanında 750 ek öğretim üyesi takımı
Buna nazaran üniversitelere ek takım dağılımı yapıldığına vurgu yapan Saraç, şunları kaydetti:
“Bu kapsamda 77 üniversite 18 kritik teknoloji alanlarında, üniversitenin mevcut takımları müsaadelerine ek olarak, toplamda 750 öğretim üyesi daha alabilecek. En fazla kadroyu sırasıyla Orta Doğu Teknik, İstanbul Teknik, Yıldız Teknik, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi alacak.”
Saraç, bu takımların üniversitelerin genel cari metottaki takımlarına ek olacağını belirtti.
– Üniversite yetkinlik haritası çıkarıldı
Alan bazında belirlenen kritik teknoloji alanlarında, “üniversite yetkinlik haritası” çıkarıldığını aktaran Saraç, şu bilgileri verdi:
“İlk olarak hacim-nicelik ve kalite-nitelik olarak iki ana başlık belirlendi. Hacmin yüzde 40, kalitenin yüzde 60 oranında tesir edeceği bir sistem ile her ikisinin altında ilgili alt göstergeler tespit edildi. Hacim göstergesinde şunlara bakılacak: Dünyadaki akademik birikime katkı, akademik paha oluşturan kritik kitle, odaklanma tesiri. Kalite göstergesinde ise akademik yayınların kalitesi, nitelikli akademik yayın üretme, akademisyenlerin verimliliği, endüstriye katkıda bulunacak nitelikte yayın üretme kapasitesi, Türkiye’nin uluslararasılaşmasına katkı, üniversitenin uluslarasılaşmasına katkısına bakılacak. Her iki ana başlığın alt göstergelerinde de somut çıktıya dayalı formüller kullanıldı. Bu formüllerde yayın sayısı, yayın tesiri, Türkiye’de ve dünyada aldığı atıflar, patentler, memleketler arası iş birlikleri üzere faktörler yer almaktadır.”
Saraç, YÖK-Gelecek Projesi’nin üçüncü ayağı olan YÖK Akademik Liyakat-Kariyer Platformu’nun da tekrar bu ay içinde uygulamaya konulacağını tabir etti.
Memurlar
