YÖK 2020 yılı üniversite kontenjanlarını belirledi

Üniversite Kurulunca, üniversitelerin örgün eğitim programları için 835 bin 383 kontenjan belirlendi.

Tıp programında belirlenen kontenjan 16 bin 448, mühendislikte 71 bin 244, hukuk programlarında ise 16 bin 327 oldu.

2020 ÜNIVERSITE KONTENJANLARINA AIT YÖK’TEN YAPILAN AÇIKLAMA

• – 2020 yılı Kontenjanları Belirlenirken Üniversite Eğitim Programları Müşavere Şurası’nın Görüşleri Alındı

Bilindiği üzere geçen sene “bir birinci olarak” kontenjanların belirlenmesinde kamu ve hususî dal temsilcilerinin de bulunduğu “Yükseköğretim Eğitim Programları Istişare Kurulu”nun sunduğu teklifler dikkate alınmıştı.

Yeni YÖK’ün bünyesinde salahiyet paylaşımı anlayışı sonucu oluşturulan ve yasal tabana kavuşan bu Kurul’da Kaynak ve Maliye Bakanlığı, Ulusal Eğitim Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Toplumsal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsilcileri bulunmaktadır.

Bu yıl da 2020 yılı kontenjan planlaması yapılırken Üniversite Eğitim Programları Müracaat Şurası tarafından sunulan teklifler iştirakçi bir anlayışla dikkate alındı.

• – YKS’ye Başvuran Aday Sayıları

2019 YKS’ye başvuran aday sayısı 2 milyon 528 bin 116 iken bu yıl için başvuran aday sayısı 2 milyon 436 bin 958 olmuştur.

Geçen sene lise son sınıf seviyesinde YKS’ye başvuran aday sayısı 983 bin 710 iken bu yıl 894 bin 187’dir.

Bununla birlikte, 2018 YKS’ye başvuran adaylar içinde daha evvel bir programa yerleşmiş olan aday sayısı 397 bin 614 iken, 2019-YKS’de bu aday sayısı 374 bin 806’ya, bu yıl ise 335 bin 347’ye gerilemiştir. Daha evvel bir programa yerleşen ve öğrenciliği devam edenlerin tekrar imtihana müracaat sayısında “artışın” değil “azalışın” gözlemlenmesi, 2018 yılında pratiğe konulan YKS ile yerleşen talebelerin evvelki yıla nazaran bulundukları programlardaki memnuniyet orantısında bir iyileşme gerçekleştiğini ve bunun bu yıl da devam ettiğini göstermektedir. Bu datalar değerlidir ve Yeni YÖK’ün kurguladığı muhakeme ve tahlil kabiliyetini öne çıkaran YKS’nin ve rasyonel kontenjan planlamasının muvaffakiyetinin göstermektedir.

• – 2020 Yılı Kontenjanları

Memleketin gereksinimi, istihdam imkanları, üniversite kurumlarının kapasitesi, öğrenci temayülleri ve üniversitede niteliği artırma önceliği ve gibisi dikkate alınan çok sayıda parametre doğrultusunda (uzaktan talim dahil, olmak üzere), önlisans ve lisans seviyesinde örgün tedrisat programları için 2019 yılında 834 bin 509 kontenjan belirlenmiş idi. Bu yıl ise örgün programlar için (uzaktan talim dahil, mektep birincisi kontenjanları hariç olmak üzere) belirlenen yekun kontenjan 845 bin 909 oldu.

2020 Üniversite Kurumları Imtihanı’nda (YKS) örgün programlarda:

Devlet üniversitelerinde mektep birincisi kontenjanları hariç 282 bin 402 ön lisans, 345 bin 997 lisans, 23 bin 486 hususî yetenek olmak üzere yekun 651 bin 885 kontenjan ayrıldı.

Vakıf üniversite kurumlarında 76 bin 268 ön lisans, 87 bin 838 lisans, 4 bin 44 hususî yetenek olmak üzere yekun 168 bin 150, KKTC ve başka üniversitelerde 3 bin 643 ön lisans, 11 bin 211 lisans, 294 şahsi yetenek olmak üzere yekun 15 bin 148 kontenjan verildi.

Devlet Üniversitelerinde örgün programların kontenjanları geçen seneye nazaran tıpkı seviyede kalmış iken vakıf üniversitelerinde kontenjanlar kayda kıymet bir nispette artmıştır.

Buna nazaran; örgün programlarda ön lisansta 362 bin 313, lisansta 445 bin 246, hususî yetenekte 27 bin 824 olmak üzere yekunda 835 bin 383 kontenjan bulunmaktadır.

Açıköğretim Fakültelerindeki programlara ise 2020 yılında 151.350 kontenjan verilmiştir. 2019 yılındaki açıköğretim kontenjanları 172.125, 2018 yılında ise 193.250 idi. YÖK’ün açık talim programlarında tedrici bir biçimde azaltmaya gittiği görülmektedir. Yeni YÖK konseptiyle, açıköğretim kontenjanlarında da örgünde olduğu üzere yeni bir planlamaya geçilmiştir. Bunda istihdam ve taleplerin dikkate alınması kadar Yeni YÖK’ün açıköğretim ile ilgili başlatmış olduğu ve son dört yıldır sürdürülen nitelik artırıcı siyaseti da rol oynamıştır. Geçen sene kamuoyuna beyan ettiğimiz üzere her yıl açıköğretimin özünde olan “hayat uzunluğu öğrenme” fonksiyonu daha fazla besbelli hale getirilecek ve açıköğretim programlarıyla ilgili son yıllarda artan olumlu algı daha da üst seviyeye çıkarılacaktır.

Açıköğretim kontenjanları dahil olmak üzere tüm kontenjanların yekunu 997.259 olmuştur.

• – Üniversite Eğitim Programları Müracaat Şurası’nda Programlara Verilecek Kontenjanlar Değerlendirildi

Memleketimizin insan gücü muhtaçlık projeksiyonlarının incelendiği, istihdam odaklı yaklaşımların tartışıldığı Üniversite Eğitim Programları Heyetinde, önlisans ve lisans programları, kontenjanlar belirlenmeden evvel değerlendirilmiştir.

Geçen sene Sıhhat Bakanlığı yetkililerinin, sıhhat programlarının tedrici olarak azaltılması tarafındaki görüş ve teklifleri doğrultusunda sıhhat ortamı ile ilgili programlarda yeni bir planlamaya geçilmiş idi. Birebir yaklaşım bu sene de devam ettirilmiş ve Heyet, bu sene sıhhat yerindeki önlisans programları kontenjanlarında 1. ve 2. talim için üst limitler olmasını ve tedrici olarak bu programların kontenjanlarının düşürülmesine devam edilmesini YÖK’e önermiş YÖK Umumî Konseyi da bu öneriyi hayata geçirmeye karar vermiştir.

Pratik yüklü sıhhat programlarının Vakıf Üniversite Kurumlarında ve KKTC Üniversitelerinde ikiden fazla birebir isimli programların farklı statü (Türkçe bir numara tedrisat, Türkçe 2. talim, İngilizce 1. tedrisat,…) ile açılmış olması durumu ile birebir üniversitenin farklı ünitelerinde (hem fakülte hem yüksekokul) birebir programın çoğaltılması durumları da Kurul’da görüşülmüştür. Bu durumdaki program sayısının en fazla iki olması, ayrıyeten tıpkı üniversitenin farklı ünitelerinde (fakülte ve yüksekokul) birebir isimli ve tıpkı muhtevalı program bulunması durumunda Kurul’un, yalnızca birisindeki programa kontenjan verilmesi cephesindeki teklifleri dikkate alınmıştır. Önümüzdeki sene bu yaklaşım gayri programlar için de “genişleyerek devam edecek” ve Kurul’un kontenjanları belirlemeye ait rolü artarak sürecektir. (Doğru olan da memleketimizin kalkınması ve refahı ile direkt bağlı olan kontenjan belirleme sürecinin geniş iştiraki hedefleyen salahiyet paylaşımı çerçevesinde sürdürülmesidir.) Ayrıyeten Heyet, mühendislik programlarına ait de kimi tekliflerde bulunmuş ve bu teklifler de YÖK tarafından dikkate alınarak kabul edilmiş, mühendislik programlarının kontenjanı geçen sene 77.460 iken bu sene 71.244 olarak belirlenmiştir. Örneğin geçen yılki inşaat mühendisliği yekun kontenjanları 12070 iken bu sene 8271 olarak belirlenmiştir.

Üniversite programlarının kontenjanlarının belirlenmesinde istihdam faktörü dışında programdaki talim üyesi/elemanı sayıları, doluluk orantısı, bölgesel farklılıklar, hasta sayısı ve hastalık çeşitliliği, kültürel ortamlar ve yurt imkanları, vakıf üniversiteleri için AR-GE harcamaları üzere parametreler de dikkate alınarak rasyonel bir planlama yapılmıştır.

Birtakım sıhhat programlarındaki kontenjanlar ise şu halde gerçekleşmiştir: Tıp programında 16 bin 448, Diş Hekimliği’nde 7 bin 752, Eczacılık’ta 3 bin 893, Ebelik’te 4 bin 74 , Hemşirelik’te ise 16 bin 239.

-TYT’den 200 ve Üzeri Puan Alan Adaylar Geçen Yılki Puanlarını Kullanabilecek

2018 YKS ‘de duyurulan ve birinci kez 2018 yılında uygulanan TYT ‘den 200 ve üzeri puan alan adayların YKS ‘ye müracaat yapması kaidesiyle, 2020-YKS’de TYT ‘ye girmeden 2019 yılı puanlarını kullanabilmeleri ile ilgili pratik bu yıl da devam ediyor.

2020 YKS ‘de TYT ‘den 200 ve üzeri puan alan adayların YKS ‘ye müracaat yapması kuralıyla TYT ‘ye girmeden bir evvelki seneye ilişkin yani 2019 TYT puanlarını kullanabilmeleri ile ilgili pratik kapsamında 12.239 aday müracaat yapmıştır.

Tekrar tıpkı tatbik çerçevesinde, hem 2019 YKS hem de 2020 YKS ‘ye giren adaylar için bu kuralın nasıl uygulanacağı 2020 YKS Müracaat Kılavuzu’nda mekan almaktadır.

• – Şahsi Yetenek Testiyle Öğrenci Alan Hocalık Programlarında Muvaffakiyet Sırası Birinci Defa Bu Yıl Uygulanıyor…

Bilindiği üzere geçtiğimiz yıllarda merkezi yerleştirme ile öğrenci alan Hocalık programlarında muvaffakiyet sırası koşulu, ilgili puan tipinde 300 bin olarak belirlenmişti. Fakat kişisel yetenek testi ile öğrenci alan hocalık programları için merkezi yerleştirme imtihanı ile öğrenci meydanların bilakis muvaffakiyet sırası kaidesi bulunmuyordu. 2018 ve 2019 YKS kılavuzlarında başka hocalık programlarında olduğu üzere kişisel yetenek imtihanı ile öğrenci alan hocalık programlarına da muvaffakiyet sırası koşulu getirileceği bu sene teste girecek mektepliler için 2 sene evvel duyurulmuştu. Geçen yılki YKS sonuçlarına nazaran şahsi yetenek testi ile öğrenci alan birtakım hocalık programlarında en düşük muvaffakiyet sırası maatteessüf 1 milyon 761 bin civarındadır. Hocalık programlarının büyük çoğunluğu en düşük 300 bininci sıradan muallim adayı kaydederken yeniden hoca adayı yetiştirecek olan birtakım programlar için geçen sene 1 milyon 761 bininci sıradan öğrenci alınmasının pedagojik bakımdan izahı zordur. Kişisel yeteneğin “müzik, fotoğraf üzere ortamlardaki ehemmiyeti de dikkate alınarak makul ve rasyonel bir nispet belirlenmeye çalışılmış ve bu minimum muvaffakiyet sırası kaidesi (diğer merkezi testler ile öğrenci alan hocalık programlarındaki 300 bine mukabil) 800 bin olarak belirlenmiştir. Çünkü bu programlar yalnızca müzik, fotoğraf,… programları değil tıpkı devranda da hocalık programlarıdır.

Bu programlar 800 bini aşma koşuluyla tekrar “özel yetenek imtihanı ile öğrenci almaya devam edeceklerdir”. Başka bir söz ile 2020-YKS’de hususî yetenek imtihanı ile öğrenci alan hocalık programlarına müracaat yapabilmeleri için TYT’de en düşük 800 bininci muvaffakiyet sırası kaidesi pratiğe konulmuştur. Bu muvaffakiyet sıralamasını aşan adaylar için kişisel yetenek koşulu yeniden devam edecektir. Böylelikle kaliteli eğitim için başarıyı ve niteliği önceleyen tedrici ve daimi tekamül esaslı düzenlemelerle sistemde olumlu sonuçların alınması hedeflenmiştir.

• – Eczacılık ve Diş Hekimliğinde birinci defa Muvaffakiyet Sırası Kaidesi Uygulanıyor

Yeni YÖK’ün üniversite sistemine kazandırdığı ve toplulukta geniş bir mutabakat kabul gören kimi programlar için getirdiği “başarı sıralaması şartı” son yıllarda akademinin ve paydaşların tasvibini ve takdirini kazanacak nitelikte olumlu sonuçlar üretmektedir. Bu sene muvaffakiyet sıralaması koşulunun kapsamı, akademinin ve paydaşların görüşleri ve ısrarlı teklifleri doğrultusunda genişletildi. Bu kapsamda bu yıl için birinci kere muvaffakiyet sırası kaidesi getirilen iki program Eczacılık ve Diş hekimliği programları oldu. Eczacılık için en düşük muvaffakiyet sırası kuralı 100 bin, Diş Hekimliği içinse 80 bin olarak belirlenmiş ve bu karar testlerden makul bir vade evvel kamuoyuna duyurulmuştu. Bu tıpkı devirde kendi içinde bir kontenjan planlaması hedefini da barındırmaktadır.

• – Hukuk Fakültelerinde Muvaffakiyet Sırası Kaidesi Güncellendi

Başta Adalet Bakanlığımız olmak üzere paydaşlarımızın görüşleri dikkate alınarak Hukuk fakültesine kaydolabilmek için geçen sene 190 bin olan muvaffakiyet sıralaması kaidesi bu sene için 125 bin olarak kabul edilmiş ve testten makul bir vade evvel kamuoyuna duyurulmuştu. Bu sene Hukuk fakültelerine kayıt olacaklar için kıymetli bir değişiklik daha laf hususudur. Yeni YÖK’ün son beş yıldır üzerinde durduğu ve gündemde tuttuğu “meslek icra sınavı” da Yargı Islahatı kapsamında yasal yere kavuşmuştur. Hasebiyle hukuk eğitimi artık hem girdi hem çıktı esaslı bir değerlendirmeye kavuşmuştur ki bu hukuk eğitimine Yeni YÖK anlayışının sağladığı kıymetli bir kazanımdır. Önümüzdeki yıldan itibaren meslek icra imtihanının gayrı kimi programlar için de getirilmesine yönelik yasal düzenleme yapılmasının sistem için kalite bağlamında olumlu sonuçlar üreteceğine inandığımızı tekraren söz ediyoruz. Hukuk fakültelerinin kontenjanları bu yıl 16 bin 327 olarak belirlenmiştir.

• – Vesair Kimi Programlarda Kontenjanların Durumu

Yapılan değerlendirmeler ve rasyonel planlamalarla öbür kimi programlar için belirlenen örgün talim kontenjanları ise şöyledir:

Ziraat-Tarım ve Tabiat Bilimleri fakültelerinin mühendislik dışı programlarının kontenjanı 6 bin 467.

Mimarlık programlarının kontenjanı 7 bin 985.

Mühendislik programlarının kontenjanı 71 bin 244.

Temel Bilimlerde kontenjan 10 bin 622.

İlahiyat-İslami İlimler Fakültelerinde kontenjan 19 bin 353.

-YÖK’ün Teşebbüsüyle Bu Sene Daha Fazla Öğrenci Burslu Okuyacak

Bilindiği üzere YÖK kararı ile vakıf üniversitelerinin tüm programlarına birinci yüzde on dilimde yerleşen mektepliler, burslu olarak okutulmakta idi. Bu yıl YÖK’ün teşebbüsü ile başlatılan bir süreç ile bu orantı yüzde %15’e çıkarıldı ve daha da kıymetlisi bu nispet yasal teminat altına alındı. Öğrenci dostu YÖK’ün bu teşebbüsü talebelere değerli bir kazanım sağladı ve bu sene yaklaşık 11 bini aşkın öğrenci daha YÖK’ün teşebbüsü ile fiyatsız eğitim imkanına sahip oldu. Yeni YÖK olarak eğitimin muvaffakiyetle bağlı olarak fırsat eşitliği ve toplumsal adalet anlayışı üzerinde yükselmesi ve başarılı talebelerin desteklenmesi gerektiğine inanıyor ve kararlarımızda buna dikkat ediyoruz.

– YKS Tercih Kılavuzunda Bu Yıl da Geleceğin Meslekleri Bulunuyor

Üniversite Heyeti tarafından 2019-YKS tercih kılavuzunda üniversitelerimizde geleceğin meslekleri olarak kabul edilen “Bilgi Güvenliği Teknolojisi, Yapay Zeka Mühendisliği, Yazılım Geliştirme, Dijital Medya ve Pazarlama, Hibrid ve Elektrikli Taşıtlar Teknolojisi, Çok Boyutlu Modelleme ve Animasyon üzere lisans ve önlisans programlarına da konum verilmiş idi. Bu yıl bu listeye Kişisiz Hava Aracı Teknolojileri ve Operatörlüğü, Engelliler İçin Destek Programı, Yapay Zeka ve Data Mühendisliği üzere programlar da eklendi.

YÖK, salahiyet devri ve paylaşımını önceleyen, şeffaflık ve hesap verebilirliği prensip edinen, düzenleyici kararlarında fırsat eşitliği ve toplumsal adalet kavramlarına dikkate alan, sisteme paha katan girişimleri ile üniversite siyasetleri oluşturan ve

uygulayan, üniversite sistemine öncelikli yerler kavramını sonuç üretir biçimde fiilen getiren, Türkiye’nin üniversite sistemine çeşitlilik, tematik üniversite ve misyon farklılaşmasını kazandıran anayasal bir kurum olarak; kontenjan planlamasında da devlet muhtaçlıklarını ve kamu yararını önde tutmaya ve rasyonel kontenjan planlamasına devam edecektir.

*Örgün ve Uzaktan talim kontenjanı dahil, mektep birincileri kontenjanı hariçtir.

Memurlar