ABD’den Türkiye’ye dönerek kendi biyoteknoloji firması Portmera’yı kuran analitik kimyager Dr. Derya Cebeci, geçersiz ilaçları kimyasal süreç kullanmadan saniyeler içinde tespit edebilen tahlil teknolojisi geliştirdi. Dünyanın bulut tabanlı birinci geçersiz ilaç denetleme sistemi olan teknoloji, laboratuvar ortamı ve uzman işçi muhtaçlığı olmadan, yakın kızıl ötesi ışık (NIR) ile alanda tahlil yapabiliyor.
Her yıl 1 milyondan fazla insanın düzmece ilaçlar nedeniyle öldüğüne dikkat çeken Cebeci, “Şu an dünyada en çok sahteciliği yapılan ilaçlardan biri Kovid-19 tedavisinde kullanılan sıtma ilacı hidroksiklorokin. Sistemimiz, ışığın husus ile etkileşimi prensibinden faydalanarak, ilacın kimyasal parmak izini (spektrum) ölçüyor, bu spektrumlar geliştirilen sinyal sürece algoritmaları ile işlenerek ilacın uydurma olup olmadığını tespit ediyor” dedi. Dünya Sıhhat Örgütü, uydurma ilaçların, tüm dünyadaki toplam ilaçların yüzde 10-15’ini oluşturduğunu belirtiyor. Geliştirilen sistem ise şu an 500’den fazla ilacı tanıyor. Sisteme yapay zekayla her geçen gün yeni ilaçlar tanıtılmaya ve data tabanı genişletilmeye çalışılıyor.
Eser Dirier
Memurlar
