Resmi Gazete’nin yinelenmiş sayısında yayımlanan 2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na nazaran, hakim ve savcı yardımcılığı oluşturulması için düzenleme yapılacak, hakimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik meslekleri için yeni bir mesleğe giriş modeli ve imtihanı getirilecek.
Programda, adalet hizmetlerinde bu yıl içinde yapılanlar ve yargı paketleri kapsamında çıkarılan kanunlar hakkında bilgi verildi.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde yargılamalara yönelik alınan kararların da hatırlatıldığı programda, Ekim 2020 prestijiyle hakim sayısının 14 bin 958, Cumhuriyet savcısı sayısının 6 bin 894 olduğu, 2019 sonu prestijiyle Türkiye genelindeki avukat sayısının ise 127 bin 691’e ulaştığı belirtildi.
Bu yılın ekim ayı prestijiyle isimli yargıda 6 bin 545, idari yargıda 202 mahkemenin bulunduğuna işaret edilen programda, 15 yerde bölge adliye mahkemesinin, 8 vilayette de bölge yönetim mahkemesinin hizmet verdiği kaydedildi.
Geçen yıl isimli yardım kapsamında, 589 milyon 586 bin 893 lira harcama yapıldığı söz edilen programda, bu yılın ekim ayı prestijiyle 390 bin 820 belgenin uzlaştırma ofislerine gönderildiğine, bunlardan 152 bin 465’inin uzlaşmayla sonuçlandığına değinildi.
Programda, bu yıl içinde 1362 kişi kapasiteli 9 cezaevinin kapatıldığı, 13 bin 821 kişi kapasiteli 10 ceza infaz kurumunun açıldığı, cezaevlerinde 260 bin 876 hükümlü ve tutuklu bulunduğu, cezaevlerinin toplam kapasitesinin ise 242 bin 550 olduğu söz edildi.
– Yapılacak çalışmalar
Hukukun üstünlüğü ve hukuk devletinin gerekleri doğrultusunda, yargılamanın süratli, adil ve faal biçimde işlemesi, öngörülebilir olması, adalete erişimin kolaylaştırılması ve adalet sistemine duyulan inancın artırılmasının amaçlandığı vurgulanan programa nazaran, isimli ve idari yargıda yargılamanın aktifliğinin, vatandaşların adalet hizmetinden memnuniyetinin artırılması sağlanacak.
Adalet kurullarının yetki ve sorumlulukları tekrar düzenlenecek, hükümlü ve tutukluların yakınlarıyla manzaralı görüşmesi, elektronik dilekçe üzere yeni uygulamalar geliştirilecek.
Elektronik tebligat yaygınlaştırılacak, isimli sicil kaydının e-Devlet üzerinden silinmesine yönelik yazılım çalışması yapılacak.
Yargıda gaye mühlet uygulamasıyla sistemin şeffaflığı artırılacak, makul müddette yargılama hakkı daha aktif korunacak. Bölge adliye mahkemelerinde amaç müddet uygulaması başlatılacak. Mahkeme orta kararlarının yerine getirilmesinin aktif takibi için mevzuat değişikliği önerisi hazırlanacak.
– Atama, nakil ve terfi sistemi
Hakim ve savcıların atama, nakil ve terfi sisteminin objektif, evvelden belirlenmiş ölçütlere ve liyakate dayalı geliştirilmesi sağlanacak. Bu çerçevede de genel mevzuat değişikliğinin yapılabilmesi için kurul oluşturulacak, çalıştay düzenlenecek.
Hakim ve savcılar hakkındaki disiplin süreci objektif ölçütlerle tekrar düzenlenecek, hakim ve savcıların bu süreçteki hakları güçlendirilecek, disiplin kararları şahsî dataların korunması şartıyla kamuoyuna açılarak sürecin şeffaflaşması sağlanacak. Bu kapsamda da durum tahlili çalışmaları sonucunda gerekli mevzuat değişikliği için taslak hazırlanacak.
Hakim ve savcı yardımcılığı oluşturulması için düzenleme yapılacak. Hakim ve savcı yardımcılığına ait mevzuat değişikliği teklifinin kanunlaşmasının akabinde hakim ve savcı yardımcılarının eğitim ve çalışma yordamları, asılları belirlenecek.
Hakimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik meslekleri için yeni bir mesleğe giriş modeli ve imtihanı getirilecek. Ayrıyeten, noterliğe giriş imtihanı, hukuk fakültelerinden mezunların istihdam edileceği noter yardımcılığı müessesi getirilecek.
Uzmanlığın aktifliğinin artırılması için alanında ve konusunda uzmanlaşmış bireylerin uzmanlık sistemine dahil edilmesi sağlanacak.
Hukukun üstünlüğü prensibinin en temel şartlarından biri olan adalete erişim kolaylaştırılacak, savunma hakkı güçlendirilecek, Türel Himaye Sigortası’nın genel kaideleri yeni gereksinime nazaran güncellenecek.
– İsimli yardımda kırılgan kümelere öncelik verilecek
İsimli yardım sistemi, kırılgan kümelere öncelik verilecek biçimde tekrar düzenlenecek. Özel hukuk alanında isimli yardıma müracaat prosedürü kolaylaştırılacak, standart bir müracaat formu oluşturulacak, e-Devlet üzerinden müracaat imkanı getirilecek.
Avukatların yargılamaya daha etkin iştirakinin sağlanması için çalışmalar yapılacak, muhtaçlık duyulan mevzularda mevzuat değişikliği teklifleri hazırlanacak.
İhtisas gerektiren etraf, imar ve güç üzere alanlarda özel mahkemeler kurulacak.
Noter onayı aranan süreçlerin sayı ve maliyetlerinin azaltılmasına yönelik düzenlemeler hayata geçirilecek. Bu kapsamda, noter onayı aranan süreçler gözden geçirilecek, muhtaçlık duyulan mevzularda mevzuat değişiklikleri önerilecek.
Noterliklerin vazife ve iş dağılımı tekrar düzenlenecek, birtakım çekişmesiz yargı işlerinin noterlikler tarafından yapılabilmesi sağlanacak.
Belirlenen bu mevzularda Adalet Bakanlığı ile Yargıçlar ve Savcılar Konseyi (HSK) gerekli çalışmaları yürütecek.
Memurlar
