Yabancıların, kamu kurum ve kuruluşlarında memur, kontratlı, akademik işçi, personel olarak çalışmalarına ait konular mevzuatlarda açıkça düzenlenmiştir. Bu kapsamda da KPSS Kılavuzlarının adayların “UYRUĞU”na ait kısmına karar konulmaktadır. Örneğin; 2020 KPSS Kılavuzu-Lisans’ın Aday Müracaat Formunun “Uyruğu” ile ilgili kısmında şu açıklamalar yer almaktadır:
“a) T.C. uyruklular T.C. seçeneğini işaretleyeceklerdir.
b) Uyruğundan biri T.C. olan çift uyruklular, T.C. seçeneğini işaretleyeceklerdir.
c) Türk vatandaşlığından müsaade ile ayrılanlar ve bunların yasal mirasçıları (Mavi Kart sahipleri/Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına Ait Evrak sahibi olanlar) “Mavi Kartlı” seçeneğini işaretleyeceklerdir.
d) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) uyruklular ile uyruğundan biri T.C. olan KKTC uyruklular “T.C.” seçeneğini işaretlemelidir. T.C. hariç uyruğundan biri KKTC olan çift uyruklular “KKTC” seçeneğini işaretleyeceklerdir. KKTC asıllı adaylar, ilgili alana KKTC Kimlik Numaralarını da yazacaklardır.
e) Türk soylu yabancıların Türkiye’de meslek ve sanatlarını serbestçe yapabilmelerine, kamu, özel kuruluş ve iş yerlerinde çalışabilmelerine ait 2527 sayılı Kanunun kapsamında bulunanlar “2527 Sayılı Kanun Kapsamında Bulunanlar” seçeneğini işaretleyeceklerdir.
f) Yabancı uyruklular, hiçbir devletin uyruğunda olmayanlar ve mülteciler “Yabancı Uyruklular” seçeneğini işaretleyeceklerdir.
Birden fazla uyruğu olan adaylar, müracaat merkezine giderken bu alanda birden çok seçeneği işaretleyebileceklerdir lakin, öbür uyruk bilgilerinin sisteme işlenebilmesi için değişikliğe temel dokümanlarını dilekçe ekinde Merkezimize göndermelidir. Uyruk bilgileri T.C. vatandaşı, Mavi Kartlı, 9 ile başlayan KKTC ve/veya Yabancı Asıllı adaylar için sistem tarafından otomatik olarak işaretli olarak gelir ve aday yahut müracaat merkezi vazifelisi tarafından değiştirilemez. Adaylar uyruk bilgilerindeki değişiklik taleplerini direkt ÖSYM’ye iletmelidirler.”
Bu kapsamda KPSS’ye başvurabilecekler; TC uyruklular, uyruğundan biri T.C. olan çift uyruklular, KKTC uyruklular, mavi kartlılar, Türk soylu yabancılar, yabancı uyruklular olarak 6 kümeye ayrılmıştır.
Yabancı asıllı bir kişinin KPSS’ye girip kontratlı olarak atanması durumu?
4817 sayılı Yabancıların Çalışma Müsaadeleri Hakkında Kanuna nazaran, “403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununa nazaran Türk vatandaşı sayılmayan kişi” yabancı olarak tanımlanmıştır.
Kanuna nazaran, Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı kontratlarda aksi öngörülmedikçe, yabancıların Türkiye’de bağımlı yahut bağımsız çalışmaya başlamadan evvel müsaade almaları gerekir.
Vadeli çalışma müsaadesi, istisnalar hariç olmak üzere şu formdadır:
Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı kontratlarda aksi öngörülmedikçe vadeli çalışma müsaadesi iş piyasasındaki durum, çalışma hayatındaki gelişmeler, istihdama ait sektörel ve ekonomik konjonktür değişiklikleri dikkate alınarak, yabancının hizmet akdinin yahut işin müddetine nazaran, belli bir işyeri yahut işletmede ve makul bir meslekte çalışmak üzere en çok bir yıl geçerli olmak üzere verilir.
Bir yıllık yasal çalışma müddetinden sonra, tıpkı işyeri yahut işletme ve tıpkı meslekte çalışmak üzere çalışma müsaadesinin müddeti üç yıla kadar uzatılabilir.
Üç yıllık yasal çalışma mühletinin sonunda, tıpkı meslekte ve dilediği patronun yanında çalışmak üzere, çalışma müsaadesinin mühleti altı yıla kadar uzatılabilir.
Süresiz çalışma müsaadesi, istisnalar hariç olmak üzere şu formdadır:
Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı mukavelelerde aksi öngörülmedikçe ve 11/4/2014 tarihinden evvel süresiz çalışma müsaadesi verilmiş olan yabancıların hakları gizli kalmak kaydıyla; 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Milletlerarası Muhafaza Kanunu uyarınca uzun periyot ikamet müsaadesine sahip olanlar yahut Türkiye’de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet müsaadesi ile kalmış olan yahut en az sekiz yıl yasal çalışması olan yabancılar ile eğitim seviyesi, mesleksel tecrübesi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin yahut yatırımının ülke iktisadına ve istihdama tesiri kıymetli olan yabancılara süresiz çalışma müsaadesi verilebilir.
Vadeli ve süresiz çalışma müsaadesine ait istisnalar ayrıyeten Kanunda tek tek sayılmıştır.
Bu prestijle, KPSS sonucuna nazaran bir kuruma 657 sayılı Kanunun 4/B unsuruna tabi kontratlı işçi olarak atananların atama başvurusu sırasında öteki evrakları ile birlikte geçerli bir ikamet müsaadesinin ve çalışma müsaadesinin olup olmadığına bakılmalıdır.
Memurlar
