Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Barbaros Oral, Covid-19 virüsünde mutasyonların olağan olduğunu, bu durumda bile geliştirilen aşının tesirli olacağını söyledi.
Evvelki hafta İngiltere’den gelen ‘virüs mutasyona uğradı’ haberleriyle birlikte geliştirilen aşının işe yarayıp yaramayacağı tartışma konusu oldu. BUÜ Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı ve İmmünoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Barbaros Oral, “Son açıklanan mutasyon ve bundan sonra saptanacak küçük mutasyonların mevcut aşıların ve antikor-temelli tedavilerin aktifliğini olumsuz istikamette etkilemesini beklemiyoruz. Ayrıyeten koronavirüsler çok süratli mutasyona uğramadıkları için antijenik sürüklenmeye (yani virüs yapısında esaslı bir değişikliğe) sebep olacak mutasyon gelişene kadar birkaç yıl geçeceği ve bu periyotta aşılar kullanılarak salgının denetim edilebileceğini iddia ediyoruz” dedi.
Virüslerin çoğalabilmek için enfekte ettikleri bireylerin hücrelerini kullandığını açıklayan Prof. Dr. Barbaros Oral. “Virüsler soylarını idame ettirebilmek ve kendilerine yeni hayat alanları açabilmek için bağışıklık sisteminden kaçmaya yahut daha bulaştırıcı özellik kazanmaya yönelik kaçış düzenekleri geliştirmeye eğilimlidirler. Bu düzeneklerden biri de genetik kodlarını değiştirmeleri yani kaçış mutasyonlarını oluşturmalarıdır. Bu mutasyonlar sonucu virüsler antikorlar üzere bağışıklık sistemi bileşenleri tarafından tanınmayacak yeni dış proteinleri sergileyebilir ya da hastalık kliniğinin tartısını etkileyecek tarafta birtakım proteinlerini değişikliğe uğratabilir. COVİD-19’dan sorumlu SARS-CoV-2 virüsünün de 2020 yılının Ocak ayından bu yana yaklaşık ayda bir sefer mutasyona uğradığı gözlenmektedir. Bu öteki tüm koronavirüslere benzerlik gösteren ve beklenen bir mutasyon hızıdır” diye konuştu.
Aşının etkisiz olması için çok fazla sayıda mutasyon olması gerekli
Tıpkı vakitte Türk İmmünoloji Derneği Başkanlığı vazifesini yürüten Prof. Dr. Barbaros Oral; “Gerek enfeksiyonun geçirilmesi gerekse aşılanma sonucu geliştirilen antikorlar ve bağışıklık sistemi hücreleri poliklonal dediğimiz virüsün yalnızca bir modülünü değil birçok farklı kısımlarını tanıma özelliğine sahip çeşitlilikte üretilir. Yani bir bölgede oluşan mutasyona bağlı değişiklik olsa da başka kısımlara karşı gelişen bağışıklık karşılığının enstrümanları etkinliklerini sürdürmektedir. Aşıların ve antikor transferi-temelli tedavi (konvelesan plazma tedavisi gibi) yaklaşımlarını büsbütün etkisiz hale gelmesi için çok fazla sayıda mutasyonun meydana gelmesi gerekir. Yani büyük bir antijenik sürüklenmenin kelam konusu olması gerekir ki, bu durumda artık SARS-CoV-2 değil SARS-CoV-3 salgınından kelam etmek gerekir” formunda konuştu.
Önemli bir mutasyon olana kadar salgın denetim altına alınır
Virüsün mutasyonlarının izlenmesi, epidemiyolojik ve klinik dataların bilim insanlarıyla gerçek vakitli ve yanlışsız olarak paylaşılarak daha sağlıklı değerlendirmelerin yapılmasının aktif tedbirler alınması ismine kaçınılmaz olduğuna vurgu yapan Oral; “Sonuç olarak, bu son açıklanan mutasyon ve bundan sonra saptanacak küçük mutasyonların mevcut aşıların ve antikor-temelli tedavilerin aktifliğini olumsuz istikamette etkilemesini beklemiyoruz. Ayrıyeten, koronavirüsler çok süratli mutasyona uğramadıkları için antijenik sürüklenmeye (yani virüs yapısında esaslı bir değişikliğe) sebep olacak mutasyon gelişene kadar birkaç yıl geçeceği ve bu periyotta aşıların aktif olarak kullanılarak salgının denetim edilebileceği öngörülmektedir” dedi.
Memurlar
