VAN Gölü’nde bulunan dünyanın en büyük mikrobiyalitleri, suyun çekilmesiyle birlikte Gevaş kıyılarında da ortaya çıktı. Van Gölü’ndeki mikrobiyalitleri görmek için daha evvel sualtına dalış yapılması gerektiğini anlatan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Akkuş, “Van Gölü mercanları olarak söz ettiğimiz dünyanın en büyük mikrobiyalitleri, Van Gölü’nde yer alıyor. Van Gölü çekildikçe kıyıda ve kıyıya yakın kısımlarda bulunan mikrobiyalitler gün yüzüne çıkıyor. Mikrobiyalitleri geçmiş devirde görmemiz mümkün değildi. Şu anda 2-3 metrelik bir çekilme kelam konusu ve artık mikrobiyalitleri görebiliyoruz ” dedi.
Dünyanın en büyük sodalı gölü olan ve 3 bin 712 kilometrekarelik yüzey alanıyla da Türkiye’nin en büyük gölü olma özelliği taşıyan Van Gölü’nde, yağışların azalmasıyla son yıllarda çekilme meydana geldi. Van Gölü’nde bulunan dünyanın en büyük mikrobiyalitleri de çekilmeyle birlikte gün yüzüne çıktı. Gevaş ilçesinin Altınsaç Mahallesi’nde su yüzeyine çıkan mikrobiyalitler enteresan manzaralar oluşturdu. Oluşması binlerce yıl alan bu mikrobiyalitleri gören vatandaşlar da şaşkınlık yaşıyor. Mahallede yaşayanlar, göl düzeyinin çok düştüğünü belirterek, daha evvel mikrobiyalitleri görmediklerini bu yıl göl düzeyinin düşmesiyle birlikte gördüklerini söyledi.
DÜZEY DÜŞTÜKÇE ORTAYA ÇIKIYOR
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Akkuş, Van Gölü’nün su düzeyinin epey değişken bir yapıya sahip olduğunu belirterek, “Van Gölü’nün su bütçesi yağışlar ve akarsularla göle su girdisi oluyor. Buharlaşmayla birlikte gölden su uzaklaşmış oluyor. Lakin son yıllarda artık global ısınmayla bir arada mevsimlerin mühleti değişiyor. Yani kış mevsimi kısalıyor yaz mevsimi daha uzun bir seyir gösteriyor. Hal bu türlü olunca Van Gölü’ndeki buharlaşma su girdisinden daha fazla oluyor ve su düzeyindeki çekilmeleri görüyoruz. Su düzeyi çekildikçe Van Gölü’nün geçmişine ilişkin ve bu etraftaki geçmiş uygarlıkların izlerine ilişkin yapıtların kalıntıların gün yüzüne çıktığına şahitlik ediyoruz” dedi.
HER SANTİMİ YÜZLERCE YILDA OLUŞUYOR
Van Gölü’nde bulunan dünyanın en büyük mikrobiyalitlerini görmek için daha evvelce göle dalış yapılması gerektiğini anlatan Dr. Akkuş, “Van Gölü mercanları olarak söz ettiğimiz dünyanın en büyük mikrobiyalitleri Van Gölü’nde yer alıyor. Van Gölü çekildikçe kıyıda ve kıyıya yakın kısımlarda bulunan mikrobiyalitler gün yüzüne çıkıyor. Mikrobiyalitleri geçmiş devirde görmemiz mümkün değildi. Şu anda 2-3 metrelik bir çekilme kelam konusu ve artık mikrobiyalitleri görebiliyoruz. Bu mikrobiyalitlerin her bir santimi yüzlerce süreç içinde oluşmuş yapılardır. Bu bölgenin iklimine bu bölgenin geçmişine ilişkin birer defter kitap gibi” diye konuştu.
SU, ALTIN DEĞERİNDE OLACAK
Göldeki çekilmelerin bilhassa eğimin düşük olduğu bölgelerde besbelli olduğuna dikkat çeken Dr. Akkuş, “Aslında bu bize şunu gösteriyor. Artık önümüzdeki yıllarda yeni bir çağa giriyoruz. Evvelden cetlerimiz daima sudan ucuz diye tabir ederlerdi. Yani suyun bol olduğunu söylerlerdi. Ama artık sudan ucuz değil. Zira su altın değerinde olacak. Buna yönelik idare planları oluşturmamız, havzadaki eser desenini değiştirmemiz lazım. Daha az suya gereksinim duyan bitkilerin yetiştirilmesine yönelmemiz gerekmektedir. Van Gölü su düzeyi her yıl değişiyor. Bu mevsimde epey düşüyor. Önümüzdeki bugün karada olan kısımların tekrar su altında görebiliriz. Ancak ilerleyen yıllarda Van Gölü’nün şimdiki düzeyinden daha düşük düzeyde olduğuna şahitlik edeceğiz” dedi.
MİKROBİYALİT
Mikrobiyalitler gölün altından çatlaklardan çıkan kalsiyum ve güçlü suların etrafında ve siyano bakterilerin valtlerin toplanmasıyla oluşmaya başlıyor. Göl, karbonatlar tarafından güçlü, sudan da kalsiyum çıkıyor. Kalsiyum karbonat çıktığında kireç taşı ve kalkerler oluşmaya başlıyor, silikatlar oluşmaya başlıyor ve katman üste gerçek büyüyor.
GÖRÜ
Memurlar
