Milliyet’ten Mert İnan’ın haberine nazaran: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, mart ayından itibaren kademeli olağanlaşma sürecine geçileceğini belirterek, “İllerimizi, hadise ve aşı oranları üzere kriterlere nazaran düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak sınıflandıracağız. Olağanlaşma takvimini de buna nazaran yürüteceğiz” açıklaması gözleri bilim dünyasına çevirdi. Bilim insanları, vatandaşlara seslenerek eski yanlışlardan ders çıkartılması gerektiğini vurguladı; maske, ara, hijyen ve ‘sabır’ ikazında bulundu. Yeni kısıtlamaların gelmemesi, olay sayılarının artmaması için marttan itibaren önlemlerden ödün verilmemesi gerektiğini lisana getiren uzmanlar, “Dişinizi sıkın” bildirisi verdi.
Prof. Dr. Tevfik Özlü (Bilim Şurası Üyesi): “İllerin vereceği bir karar süreci olacak. Hangi adımların, hangi kapsam ve dozda ne vakit olacağını vilayetler bazında karar verilecek. Aşılamayı süratli yapar, hadise sayılarını düşürürsek daima birlikte yaza rahat gireriz. Olağanlaşmaya geçilse bile dikkat edilmesi gereken üç kural, maske, uzaklık, toplumsal izolasyon… Riskin düşük olması daima düşük kalacağı manasına gelmez. Olağanlaşma sonrası olay sayıları artmamalı. Artık hiçbirimiz yeni kısıtlama ve katlanmış olay sayılarını istemiyoruz. Yasaklar geri gelsin istenmiyorsa virüsün yayılmasına müsaade vermeyecek adımlar atmalıyız. Maskemizi yöntemine uygun olarak toplumsal alanda takıp, öbür beşerlerle uzaklığımızı iki metre olarak belirlememiz gerekiyor.”
Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz (Bilim Konseyi Üyesi): “Salgın devam ediyor. Bu nedenle tedbirleri devam ettirmemiz lazım. Daha evvel yaptığımız yanılgılardan ders alarak, önlemlerden ödün vermeden hareket etmemiz kaide. Aşının bize sağlayacağı avantajlardan faydalanmak için biraz daha dişimizi sıkmalıyız. Elde ettiklerimizi tekrar kaybetmek, birebir kısır döngü, hasta ve mevt sayılarında artış yeni kısıtlamalar manasına gelecek. Denetimsiz gevşeme büyük risk olduğundan, herkes dikkatli ve sabırlı olmalı.”
Doç. Dr. Zeliha Tufak Koçak (Bilim Heyeti Üyesi): “Normalleşmeye giderken önlemlerimize dikkat etmezsek sonuçları çok ağır olabilir. Hasebiyle günlük ömürde, aile ve konut içi ziyaretlerde, yakınlarımız yahut dostlarımızla görüşürken kesinlikle maske, ara, hijyen kuralına uymamız gerekiyor. Maske ve uzaklık şu an için aşı kadar hatta aşıdan da tesirli. Aşı ne kadar kıymetliyse bu önlemlere uymamız da bir o kadar ehemmiyet arz ediyor. Bu kurallara dikkat edilmediğinde bilim insanlarının tek başlarına salgınla çabası kâfi olmaz. Bu salgının üstesinden daima bir arada geleceğiz. Halkımız, esnaflarımız, kamu kurum ve kuruluşları kısaca herkes önlemlere riayet etmeye devam ederse muvaffakiyet yakalanır. Türkiye pek çok ülkeye nazaran önlemlere uyuyor, vatandaşlarımız çok dikkatli ve titiz davranıyor. Mart ayı ile birlikte birebir hassasiyetin sürdürülmesi gerekiyor.”
Prof. Dr. Füsun Eyüboğlu (Göğüs hastalıkları uzmanı): “Yeni olağan tertipte, önlemleri elden bırakmamamız lazım. Kalabalık ve kapalı ortamlarda mecbur kalmadıkça vakit geçirmeden, maske ve mesafemizden ödün vermeden önlemlere harfiyen uymalıyız. Riskli ve kırılgan kümelerde olan vatandaşların kesinlikle maske kuralına uyarak topluluk içinde mümkün olduğunca dikkatli ve az kalması gerekiyor. Tekrar olabildiğince meskenden çalışmak ve toplu alan konusunda itina göstermemiz lazım. Toplumsal sorumluluk şuuruyla sabırlı olmak durumundayız. Biraz sabırlı olursak bu badireyi atlatırız.”
‘Zirve devriymiş üzere davranmalıyız’
Prof. Dr. Sait Gönen (Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı): “Son aylık periyotta Cerrahpaşa’ya günde 350, 450 ortası Kovid-19 testi yaptırmaya başvuran vatandaşlar geliyor ve olumluluk oranı yüzde 3 düzeyine inmiş durumda. Salgının tepe devrinde bu oran yüzde 30 civarındaydı. Bu tablo bize bir aydan fazla müddettir uygulanan kısıtlama ve önlemlerin sonuç verdiğini gösteriyor. Şu an için aşılama sayımız 4 milyona yaklaşmış durumda. Aşılamanın biraz daha arttığı periyoda kadar maske, uzaklık, hijyenden katiyen taviz vermememiz gerekiyor. Bu nedenle mart ayında kademeli olağanlaşmaya geçtiğimizde her vatandaşımıza büyük sorumluluk düşüyor. Güya salgının tepe devri üzere önlemleri bırakmadan, kafe ve lokantalara atak etmeden dikkatli olursak, üçüncü sefer sorun yaşamamış oluruz. Bizler kısıtlamaların sıhhat boyutunu görüyoruz. Elbette ekonomik, toplumsal boyutu da var. Fakat zorlanan esnafımız ve halkımız denetimsiz davranırsa, yeni kısıtlamalar, yeni hastalar, artan vefatlar görürüz. Önümüzdeki devirde sabırlı olup bu badireyi atlamamız lazım.”
‘Kırgınlığı olan meskenden çıkmasın’
Prof. Dr. Tufan Tükek (İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı): “Bir yıl içinde muhakkak özellikleri alışkanlık kazandık. Artık toplumda herkes maske, uzaklığın korunması gerektiğini kabul etmiş durumda. Vatandaşlarımız virüse karşı nasıl korunmamız gerektiğini biliyor. Çok iyi korunan, maskesini takan, kalabalığa karışmayan hasta olmuyor. Mart ayında başlayacak kademeli açılmayla birlikte, son 1,5 aydır uyguladığımız önlemlerden ödün vermememiz gerekiyor. Bilhassa çok hafif kırgınlığı olan bireylerin bile meskenden çıkmaması, kapalı ortamlara girmemesi gerekiyor. Herkes, hepimiz çok sıkıldık lakin kafe, lokanta, AVM’lere atak edersek, mart ayı sonunda tekrar kısıtlamaları, hasta sayıları ve ölümlerde artışı görürüz. Alınan önlemler sayesinde hasta olumluluk oranımız yüzde 5’in altına indi. Mart’tan itibaren bu disiplinden taviz vermeden dişimizi sıkmak zorundayız.”
Memurlar