Pandemi devrinde vatandaşların bağışıklık sistemini güçlendirmek için besin destekleri ile vitaminlere olan talebi arttı. Lakin “Vitamin ve destek edici besinlere herkesin gereksinimi var mı” sorusu gündemde. Tüm Eczacı Patronlar Sendikası Genel Lideri Nurten Saydan, “Takviye edici besinler, vitaminler, mineraller açısından ülkemiz maalesef adeta bir çöplüğe dönüşmüş durumda. Her bedenin muhtaçlığı farklıdır” dedi. Saydan, Hürriyet’ten Meltem Özgenç’e şunları söyledi:
‘ULUORTA SATILIYOR’
“Tarım Bakanlığı’nca ruhsatlandırılan ve reklamı yapılarak internet üzerinden ve marketlerde denetimsizce satışına müsaade verilen bu eserlerin bilinçsiz kullanımı büyük riskleri barındırıyor. Geçtiğimiz günlerde Ticaret Bakanlığı zincir marketlerde cep telefonu, elektronik eşya, mobilya ve tütün eserlerinin satışının yasaklanacağını açıkladığı halde, besin desteklerinin satışı devam ediyor. Marketlerde, internette ve hatta inhisar bayilerinde bile hangi şartlar altında koruma edildiği belirli olmayan, bilinçsiz bir formda satışı yapılan besin destekleri ve vitaminler, eczacı danışmanlığında satılmalı, uluorta her yerde satılmamalı.
‘GIDA DESTEKLERİ DE İLAÇTIR’
Destek edici besinler, vitaminler, mineraller ve gibisi eserler açısından ülkemiz maalesef adeta bir çöplüğe dönüşmüş durumda. Bilhassa marketlerden ve internetten satışları artarak toplum sıhhatini tehdit eden boyutlara ulaştı. İlaç formundaki besin destekleri hiçbir denetim olmadan, saklanma şartları gözetilmeden, denetimsizce vatandaşlarımıza reklamlarla sunuluyor. Market ve toplumsal medya ile online alışveriş sitelerinde ilanlar yoluyla, bu eserlerin serbestçe reklamı yapılarak, vatandaşımız özendiriliyor. Meğer ki eczacılarımız, vatandaşların sıhhat bilgilerini Sıhhat Bakanlığı’nın Reçetem Bilgi Sistemi ve Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun Medula sistemi üzerinden denetim ederek, bu tip destek edici vitaminler için fiyatsız danışmanlık hizmeti vererek önermektedir. Bu eserlerin doktor ve eczacı nezareti olmadan kullanımı çok önemli sıhhat sorunlarına yol açabilir. Destek edici besinlerin, günlük alım dozu olan birer ilaç olduğu unutulmamalı. İster kimyasal isterse bitkisel kökenli olsun, tüm ilaçlar eczacının uzmanlık alanıdır. Eczanelerimiz de Sıhhat Bakanlığı tarafından kontrolü yapılan, ısı, nem ve öbür saklama şartlarının yanı sıra mevcut eserlerin son kullanım tarihlerinin denetimi yapılarak, kaliteli halde koruma edilen, insan sıhhatine yönelik eserlerin en muteber formda korunup saklandığı yerlerdir.”
KİMİ VİTAMİNLER HASTALIK TETİKLER
Kalp-damar cerrahı Prof. Dr. Melih Us, vitamin ve besin desteklerinin kullanımına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, Hürriyet’e şunları söyledi:
“Vitamin destekleri yahut besin destekleri ilaç olarak geçmiyor. O nedenle Sıhhat Bakanlığı değil, Tarım ve Orman Bakanlığı denetliyor. Bunların birçok denetimsiz eser. Bunlardan kimilerinin fazla alınması durumunda sıhhat problemleri ortaya çıkabilir.
FAZLASI ZEHİRLER
Örneğin D vitamini ölçülebilir bir vitamindir. Şahıs kendi başına masraf alır ve kullanırsa, toksik olma durumu ortaya çıkar. Maalesef korona devrinde herkese D vitamini önerildi. Bu vitamin için evvel bedendeki düzeyine bakılması gerekir. Bizim hedeflediğimiz 50-60 ortasında, 90’ın üzerine çıkarsa toksik olma durumu var. Bilhassa diyabetik hastalar çok dikkat etmeli. Yararımız olsun derken, ziyanı olabilir.
HEKİM TAVSİYESİ KAİDE
Tıpkı halde C vitamini, suda eriyen bir vitamindir. Çok çabuk idrarla dışarı çıkar. Bu sebeple C vitamini verilecekse doz ayarlaması yapılması kaide. Doz ayarı da hastalığa ve endikasyona nazaran yapılmalı. Tüm bu eserlerin kesinlikle tabip tavsiyesi ile tüketilmesi gerekiyor. Bu eserlerle ilgili devletler diyor ki, ‘Ben ilaç endüstrinin ürettiği vitaminlere kefilim. Kontrolden geçiririm fakat gidip vitamin shop’lardan alınanlara kefil değilim.’ Çok büyük marketler var, bunlar inanılmaz çeşitlilikte vitamin satıyor. Bilinçsiz tüketim büyük sorun. Bunların kesinlikle aşikâr yararları var, alternatif olarak klasik tedaviye eklenmeli fakat katiyen tabip denetiminde olmalı. Ayrıyeten denetimli satılmaları gerekiyor. Merdiven altı üretim de çok fazla, bilhassa Slovenya’den gelenler. Beşerler bunları alırken nerede üretildiğine de bakmalı.”
Memurlar
