Kovid-19 salgınında olay rekoru kırılan Türkiye’de iki haftalık müddette virüsü kapanların ve ölenlerin sayısı ikiye katlandı. 19 Mart’ta 21 bin 30 hadise ve 87 mevt gerçekleşirken, 2 Nisan’da bu sayı 42 bin 308 olay, 179 vefat olarak kayıtlara geçti.
Milliyet’ten Mert İnan’ın haberine nazaran; İstanbul Aile Doktorları Derneği Lider Yardımcısı Dr. Mustafa Tamur, yaşanan tabloyu, “Ülke genelinde tespit edilebilen olay sayısı 40 bine ulaştı lakin asemptomatik ve tespit edilemeyen hastaları da hesaba kattığınızda bu sayının 300-350 bin ortasında olduğunu iddia ediyoruz” dedi. Hadise sayılarının gizlenmesi üzere bir durumun olmadığını fakat asemptomatik hastaların, Kovid-19’a yakalandıklarının farkında olmadıkları için bu türlü bir tablonun oluştuğuna dikkat çeken Dr. Tamur, şöyle konuştu:
“İstatiksel olarak bir Kovid-19 olayı yakaladığınızda 8-10 ortasında hadise kaçmış olur. Bunu nedeni asemptomatik şahısların hastalığı hayata geçirmesidir. Bu şahıslar hasta olduklarını bilmezler ve test yaptırmaya gitmezler. Lakin taşıyıcı olduklarından virüs yayılmaya devam eder. Şu an için test poztif oranı yüzde 16-17’yi geçmiş durumda. Bir aile doktoruna 17-18 olumlu hadise oranı kelam konusu. 5 bin aile tabibi olduğunu düşünürsek, yalnızca İstanbul’da tespit edilen olay sayısı 9 bin diyebiliriz. En büyük sorun temaslıların testi olumlu çıkanlar tarafından saklanıyor olması. Filyasyonda da problemli bir devirdeyiz. 40 bin hadise, 30 bin hane demektir. 30 bin haneyi sorgulamak kolay değil” diye konuştu.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İsmail Balık da şu tespitlerde bulundu: “Ülke genelindeki olay sayısının 350-400 bin ortasında olduğunu kestirim ediyoruz. Varyant virüs yüzde 80 daha bulaşıcı bir özellik sergiliyor. Üçüncü dalganın tepe noktanda olay tespit edilen olay sayılarının 50-55 bin bandında olması mümkün. Ülke olarak pandeminin en büyük olay krizini yaşıyoruz. Şu anki ağır bakım ve mevt tablosu 20 binli olayların yansıması. Son bir haftalık tablonun ağır bakım ve ölümlere tesiri ise 10 gün sonra tam olarak ortaya çıkacak. 10 Nisan’da, bugünden çok daha makus bir tablo göreceğiz.”
‘Milyon bandındayız’
Mevcut olay tablosundaki sayının test sayısına bağlı olarak tespit edilebilen bireyler olduğunu lisana getiren Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise şunları söyledi: “Mevcut hadise tablosunu ne yazık ki 10 katı fazla düşünmemiz gerekiyor. Bu durum asemptomatik hastaların durumundan kaynaklı. Etkin hadise sayısının 300 bine yakın olduğu açıklandı. Toplam hadise sayısı için de ‘Bir yakalanan 10 kaçan’ kuralını hesaba katarsak, virüsü bedeninde taşıyan ve etrafa bulaştırma potansiyeli olanların milyon bandında olduğunu anlarız. Tarama testlerinin önemli olarak artırılması gerekiyor. Mevcut tablonun ağır hadise ve mevt sayılarına tesirini 10 gün sonra göreceğiz. Ne yazık ki vefat oranları ve ağır bakımlarda 10 gün sonra daha yüksek sayıları görmek kaçınılmaz.”
‘Sanıldığından daha kötüyüz’
Cavit Işık Yavuz (Halk sıhhati uzmanı): “En büyük problemimiz ayrıntılı bilgilerin açıklanmıyor olması. Pandeminin literatür sayısı 8.9 kattır. Yani bir tespite karşı 8.9 kişi tespitten kaçmış sayılır. Tespit edilen olay sayısının sekiz katı kadar Kovid-19 bulaşan vatandaş olduğunu düşünüyoruz. Mutant virüsün yayılım ve bulaşma suratını da hesaba katarsak tablo sanıldığından daha makûs. Vatandaşlarımızın çok dikkatli hareket ederek mümkün olmadıkça kalabalık ortamlarda bulunmamaları gerekir.”
‘Bağışıklık için 4 ayda 130 milyon doz aşı gerekli’
Kazım Doğan (TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı): “Test olumlu oranı yüzde 20 sonuna dayanmış durumda. Mevcut tespit edilenlerin dışında 7-8 kat daha fazla olay olduğunun bilinmesi gerekir. Test sonucu negatif olup klinik bulgusunda Kovid-19 saptanan bireyler Kovid-19 olayı olarak kayıtlara geçmiyor. Maalesef vatandaşlar geçim sıkıntısından ötürü aile içindeki temaslı şahısları saklamaya başladı. Toplumsal bağışıklık için 130 milyon doz aşının 4 ay içinde yapılması gerekiyordu. 15 Ocak’tan bu yana birinci doz 9 milyon, ikinci doz 6 milyon olmak üzere, aşılanan vatandaş sayısı 15-16 milyon civarında.”
Memurlar
