Toplumsal çalışmacı ve öğrenci koçu Yeşim Engindeniz, karantina ve uzaktan eğitim sürecinde görüşmeler yaptığı öğrencilerden bu sürecin olumlu taraflarına yönelik saptamalarda bulundu. Engindeniz aldığı dönüşleri kısaca şöyle özetliyor: “Bu devirde yeteneklerini de keşfeden öğrenciler ortasında en dikkatimi çeken dijital okur yazarlığın artması oldu. Bilgiyi bulma, manaya, tahlil etme ve paylaşma marifetleri gelişti. Kar tatili ne vakit olur diye bakmanın ötesine geçmeyen bilgi bulma fonksiyonu biraz da mecburiyetten kendi derslerini, merak ettikleri meslekleri, dünyada virüs sebepli hadiseleri ve hatta ekonomiyi takip etmeye evrildi. Bu hususlarda araştırma yapıp bunu evdekilerle paylaşmak, bulduğu yeni bilgiyi arkadaşına göndermek üzere. Fikirlerini paylaşır oldular. İkinci dikkatimi çeken tertip hünerlerini geliştirdiler. Mesela interneti kullanma konusunda evdekilere saat sınırlamaları koydular. Meskenden çalışmalar, toplantılar, öteki kardeşler vb. olunca buna müdahale etme gereği hissettiler. Çalıştıkları masayı ya da odalarını paylaşmayı öğrendiler. Herkes için çok değerli olduğunu düşündüğüm hobilerine vakit ayırdılar. İmtihan, okul derken köşede kalmış gitarını tekrar ortaya çıkaranlar ve tekrar internet üzerinden derslere başlayanlar, daima istedikleri ancak vakit bulamadıkları için erteledikleri yeni bir müzik aletini edinenler de oldu. Fotoğraf yapanlar da… Yap boz sevip buna vakit ayıramayanlar keyifle vakit buldu. Ne olursa olsun bu yaş kümelerinin toplumsallaşmaya muhtaçlığı var ve akran beraberliği değerli. Bunun yerini doldurmak mümkün olmayabilir lakin inanın onlar bizlerden daha kolay adapte oldular. Bize düşen de koç olarak onları aktif dinlemek ebeveyn ya da bakım veren olarak da desteklemek.”
KİMSE HAZIR DEĞİLDİ
Bütün bunların dışında uzaktan eğitimin yararları nelerdir pekala? “Öğretim okullarda, sonlu vakitte, bilgi transferi biçiminde oluyor. Halbuki eğitimin hududu ve sonu yok. Süratli geçiş bizlerin bocalamasına sebep oldu. Öğretmen olarak da öğrenci olarak da hazır değildik. Sorun etkileşimin büsbütün ortadan kalkması. Uzaktan öğretim dünyada da yeni değil, biliniyor ve kullanılıyor. Fakat ansızın ve büsbütün izole hayatlar yaşamak kaygılara ve kaosa neden oldu. Bilinen yararları yanında öteki faydaları da çıkacak inanıyorum.” biçiminde yanıt veriyor ve devam ediyor Engindeniz: “Özellikle büyük kentlerde sabah ve akşam trafikte geçen vaktin, öğrencilerin uyku ve öbür gereksinimlerine ayrılır hale gelmesi kıymetli bir artı. Çalıştığım öğrencilerden pek birden fazla bunu yüksek bir yüzde ile söz ediyor. Kendini yönetme marifeti kazandırması. O dersi dinlemek istiyorsa, bunun sorumluluğunu da alacak yaş grubundaysa programını buna nazaran yapar oldular. Bu da dolaylı olarak sorumluluk alma hünerini geliştirdi. Kıymet verdiğim bir durum da öğrenme tekniğine nazaran hareket edebilme bağımsızlığı. Bizler bilgileri beynimize kaydederken, bunu hatırlarken ve yansıtırken kimi fitreler kullanırız. Bizim baskın olan filtremize hitap edildiğinde manaya ve öğrenmemiz de iyileşir. İşte artık kendi öğrenme sistemini keşfeden kişi bunu serbestçe kullanabiliyor meskeninde. Örneğin, bir dersi yürüyerek çalışmayı seven öğrenci bunu meskeninde olduğu için yapabiliyor. Ya da daha iyi anladığı için husus hakkında görüntü izleyebiliyor yahut ders çalışırken müzik dinleyebiliyor.
UZAKTAN EĞİTİM, EĞİTİMİN KENDİSİ OLACAK
Pandemi bittiğinde ve örgün eğitime büsbütün geçildiğinde; uzaktan eğitimin olumlu istikametleri referans alınarak örgün eğitime nasıl bir düzenleme yapılmalı?
Uzaktan eğitim artık bir alternatif olmaktan çıkıp eğitim öğretimin kendisi olacak. Biz süratli girdik hazır değildik. Teknik olarak hazırlanmak değerli. Öğrenciler x nesli diye nitelendiriliyor, yani onlar dijital çağ çocukları. Bunun içine doğdular. Ve elbette öğretim elemanlarının eğitilmesi çok kıymetli. Fizikî şartlar da dahil olmak üzere birçok yenilik yapılmalı. Örgün eğitimde yapılabilecek en iyi düzenlemeler için bence öğrencilerden alınan anketler yol gösterici olur. İkisini de deneyimlediler. Bakın geçen bir öğrencim bana dedi ki, “Sistemin iyi olmadığını söylüyor büyükler lakin bana her şey olağan geliyor. Diğer sistem görmedim ki nasıl kıyas yapayım.” Son olarak, içinde bulunduğumuz her duruma ahenk sağlamayı öğreniyoruz. Aslında insanın da en büyük özelliklerinden biri adaptasyon özelliği. Kemikleşmiş alışkanlıkları olmayan gençler için bu daha kolay tahminen de. Salgın süreciyle baş edebilmek için herkes kendine nazaran bir sistem geliştirdi aslına bakarsanız.
HER ŞEYE KARŞIN YÜZ YÜZE EĞİTİM İSTİYORLAR
Büsbütün olmasa da yüz yüze eğitime tekrar geçilen şu günlerde öğrencilerde bir baş karışıklığı ve adaptasyon sorunu oluşur mu?
Öncelikle neredeyse çalıştığım öğrencilerin tamamı yüz yüze öğretimi daha isabetli bulurken onlar tam da kendi alanlarından bakıyorlar. Yalnızca eğitim ve öğretimden bahsediyorlar. Hijyen ile ilgili bir meseleleri güya yok. Bu mevzuda sorular yöneltmedim şu sıra. Fakat akla iki şey geliyor çabucak. Ya her şeyin farkında olarak bu mevzuyu konuşmaya gerek bile görmüyorlar. Ya da bizlerin korktuğu üzere bu mevzuya duyarsızlar. Ben ikinci seçeneğe çok fazla ihtimal vermiyorum açıkçası. Virüsü onlar da herkes üzere deneyimledi. Zorlukları gördü ve yaşadı. Sanırım dikkatli olacaklardır. Öğrenciler yüz yüze eğitimi daha verimli buluyor bir kez. Bunda en kıymetli etken dijital ilişki ile sorun yaşamaları. Özel okula giden öğrenciler bu mevzuya neredeyse hiç değinmiyorlar. Belirsizlikler gençleri çok bunaltmış durumda. Net bir şey bilememek tasaya sebep oluyor. Yol, trafik vb. de konforu tatmalarına karşın yeniden de yüz yüze diyorlar. Daha büyük sınıflardaki öğrencilerden kimileri yüz yüze iyi olacağını lakin bu artış devrinde bunun bir alternatif olarak sunulmasının hakikat olmadığını düşünüyor. Ayrıyeten bu küme, ‘Evden okumaya alıştık hay Allah ne olacak’ üzere bir telaşları olmadığını, en fazla bir hafta içinde tekrar okula adapte olunacağını da savunuyor. Yeni nesil nitekim bir şeye bağımlılık değil de bağlılık gösterdikleri için değişikliklere daha kolay ahenk sağlıyorlar. Tabi bu söylediklerim kolaylaştırılmış genellemeler.
Ali Demirtaş
[email protected]
Akşam Gazetesi / Cumartesi Eki
Memurlar
