Ulusal Eğitim Bakanlığı bünyesindeki Halk Eğitim Merkezi’nde 506 Sayılı Kanuna tabi sigortalı ”Usta Öğretici” olarak 1994-2004 yılları arasında hizmet cetvelindeki giriş-çıkış tarihleri arasında ayda 30 gün çalıştığını fakat hizmetlerinin davalı SGK Başkanlığı’na ders saatleri esas alınarak eksik bildirildiğini ileri sürerek eksik bildirilen hizmet müddetinin tespitini talep etmiştir.
Mahkemece davaya bakmaya isimli yargı noktası değil, idari yargı mekanı hizmetli olduğundan duruşmanın görevsizliğine karar verilmiştir.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi ise bu kararı bozarak İŞ DURUŞMASINI işaret etmiştir.
T.C.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi
Esas No:2010/7600/
Karar No:2012/2773
K. Tarihi:1.3.2012
Davacı, davalılardan patrona ilişkin işyerinde geçen çalışmaların tespitine, aksi yandaki Kurum sürecinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Duruşma ilamında belirtildiği biçimde, isteğin reddine karar vermiştir.
Kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin müddetinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla belgedeki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
KARAR
Davacı, davalı Ulusal Eğitim Bakanlığı bünyesindeki Halk Eğitim Merkezi’nde 506 Sayılı Kanun’a tabi sigortalı ”Usta Öğretici” olarak 1994-2004 yılları arasında hizmet cetvelindeki giriş-çıkış tarihleri arasında ayda 30 gün çalıştığını gelgelelim hizmetlerinin davalı SGK Başkanlığı’na ders saatleri esas alınarak eksik bildirildiğini ileri sürerek eksik bildirilen hizmet vadesinin tespitini talep etmiştir.
Mahkemece davaya bakmaya isimli yargı mekanı değil, idari yargı yanı vazifeli olduğundan duruşmanın görevsizliğine karar verilmiştir.
5521 Sayılı Kanun’un 1/2-B hususunda Personel Sigortaları Kurumu ile sigortalılar yahut mahalline kaim olan hak sahipleri arasındaki uyuşmazlıklardan doğan itiraz ve davalara İş Duruşmalarında bakılacağı bildirilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 Sayılı Kanun’un 2. ve 79. unsurlarıdır.
506 Sayılı Kanunun 2. unsurunda bir hizmet akdine dayanarak bir yahut birkaç patron tarafından çalıştırılanların bu kanuna nazaran sigortalı sayılacağı, 79. hususunda yönetmelikle tespit edilen dokümanları patron tarafından verilmeyen yahut çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalıların çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde duruşmaya başvurarak alacakları ilam ile ispatlamaları halinde, bunların duruşma kararında belirtilen aylık çıkar yekunları ile prim ödeme gün sayılarının nazara alınacağı 134. hususunda ise bu Kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlıkların yetkili İş Duruşmalarında yahut bu davalara bakmakla hizmetli duruşmalarda görüleceği bildirilmiş, koşut düzenlemeye 5510 Sayılı Kanun’un 201. Hususunda de nokta verilmiştir.
4587 sayılı İş Kanunu kapsamında ”işçi” olmak kavramı ile 506 Sayılı Yasa kapsamında ”sigortalı” olmak kavramı birbirinden farklı kavramlar olup bir kişinin tabi olacağı Toplumsal Güvenlik Kuruluşu’nun yasal koşullara nazaran belirlenmesi gerektiği, kişinin çalışma ilgisinin kimi kurumlarda Kamu Hukuku ilgisi olmasına rağmen 506 Sayılı Kanun kapsamında sigortalı olması mümkündür. Daha açık bir anlatımla bir çalışanın 4857 Sayılı Kanun kapsamında “işçi” olması 506 Sayılı Kanun kapsamında “sigortalı” sayılacağı manasını taşımadığı üzere, bir çalışanın 506 Sayılı Yasa kapsamında “sigortalı” olması da 4857 Sayılı Kanun kapsamında “işçi” olacağı mealine gelmemektedir.
Somut vukuatta evraktaki haber ve evraklardan davacı cephesinden hizmet akdinin tüm koşullarının oluştuğu, davacı ile ilgili olarak 506 Sayılı Kanun’un 79/10. hususu mucibince açılmış bir tespit davasının laf konusu olduğu görülmektedir.
506 Sayılı Kanunun 2., 79., 134. unsurları ile 5510 Sayılı Kanun’un 101. ve 5521 Sayılı Kanun’un 1. hususu bir arada değerlendirildiğinde davaya bakmaya İş Mahkemeleri’nin vazifeli olduğunun kabulü gerekir. Dairemizin 2004/13061 Esas, 2005/4433 Karar sayılı 28.04.2005 tarihli Uyuşmazlık Duruşması’nın 2006/201 Esas, 2007/26 Karar sayılı 05.03.2007 tarihli kararı da bu istikamettedir.
Mahkemece bu maddi ve hukuksal olgular gözetilerek işin esasının incelenerek çıkacak sonuca nazaran bir karar verilmesi gerekirken, somut hadisede uygulanma imkanı bulunmayan bir öteki Yargıtay Dairesi’nin personellik alacakları ile ilgili olarak açılan bir davada “usta öğreticilerin” 657 Sayılı Kanun kapsamında “işçi” sayılamayacakları gerekçesiyle davaya bakmaya İş Duruşmalarının değil, İdari yargı noktasının hizmetli olduğu formundaki içtihadı esas alınarak dava dilekçesinin yargı yolu bakımından reddine karar verilmiş olması yol ve yasaya uymaz olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yanları amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ
Kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 01/03/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Memurlar
