Milliyet’ten His Erdoğan’ın haberine nazaran Fındık rekolte iddiası yeni seri için 665 bin ton olarak yapıldı. Bu orantı, Türkiye üretimi açısından iyi bir serisi işaret etse de geçen yıla nazaran düşük kalacak. Üreticiler, bahçelerin gençleştirilme çalışmaları, zararlılarla savaş, yurt dışı piyasalarla yarışma üzere en önemli nedenlerle fındık alım fiyatının, geçen seri Toprak Mahsulleri Ofisi’nin son satış fiyatı olan 24 liradan başlamasını istiyor.
Fındık rekoltesini belirlemek için üretimci vilayetlerde ‘tahmin komisyonları’ oluşturulmuş, ağustostan itibaren başlayacak yeni seri için çalışmalar yapılmıştı. Geçen yıl rekolte kestirimi akabinde fındıkta müdahale alım fiyatını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklamıştı. Levant kalite fındık için 16.5 lira, Giresun kalite fındık için 17 lira belirlenmişti. Fındık rekoltesi 2019 serisinde 750 bin tonun üzerindeydi.
‘Kontrol edemiyoruz’
Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Fiskobirlik) Lideri Lütfi Bayraktar, üreticinin en düşük 22 lira seviyesinde bir alım fiyatı beklediğini belirtirken, 25 liraya kadar kalitesine nazaran satışının yapılması gerektiğini söyledi. Açıklanacak fiyatın üreticiyi koruyacak bir seviyede olacağına inandıklarını anlatan Bayraktar, “Tabii dünya piyasalarındaki yükümüzü kaybetmemek ismine en değerli olan istikrardır. Her rekolte periyodu, fiyat üzerinden tartışmalar yaşanıyor. Mesela geçen seri 14 ile 25 lira arasında satış fiyatları var. Bu demek oluyor ki, piyasayı bir sağlam tabana oturtamamışız. Dünyada monopol iken bu piyasayı denetim edemediğimizi gösteriyor. Dünyada denetimi bizde olan bir eser 14 liradan 25 liraya geliyorsa, neden 20 liradan başlayan fiyatlara satılamadı?” diye konuştu.
‘TMO regüle etti’
Altınordu Ziraat Odası Lideri Atakan Akça, rekolte kestirimlerinin ‘iyimser’ olduğunu kaydederken, bu dönem için kendilerinin 600 bin tonun altında bir rekolte öngördüğünü lisana getirdi. Akça, “613 bin ton karanfil sayımı var, hasebiyle rekolte kestirimi mevcut duruma nazaran yüksek. Gönül velev ki daha da yüksek olsun. Ünite meydanda daha fazla verim almak için bizler de çok çabalıyoruz. Geçen dönem alım fiyatları birinci sefer hasattan evvel açıklandı ve bunun değerli olduğunu yaşayarak gördük. Daha evvel de TMO’nun hasadın başından fındık döneminin sonuna kadar piyasada olması gerektiğini belirtiyorduk. Tüm bunlar gerçekleşince üretici için bir inanç kaynağı oluştu. TMO piyasada regülasyon vazifesini de yanlışsız yaptı. En son elindeki 22 bin ton fındığa 300 bin tonun üzerinde talep geldi ve 24 liranın üzerinde satıldı. Kendi talebimiz, yeni seri için TMO’nun en son satış fiyatı olan 24 lira olarak alım fiyatı oluşturulması yönünde” dedi.
Dünyada fazla fındık olacak
Türkiye, dünya üretiminin yüzde 70’inden fazlasını sağlıyor. Dünyada da fındık üretimini artırmak için mütemadi çalışmalar devam ediyor. Geçen yıl dünyadaki fındık üretiminin çok düşük kaldığını, Türkiye’de ise yüksek olduğunu hatırlatan Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri İlyas Edip Sevinç, bu yıl dünyada geçen dönemden daha fazla fındık beklendiğini vurguladı. Sevinç, “İtalya, Gürcistan, Azerbaycan, ABD… Umumî olarak sert kabuklu meyvelerde üretim patlaması olacak” dedi.
‘Milli siyaset oluşturulmalı’
Atakan Akça, rekolte kestirimlerinin fiyatta tek etkileyici öge olmasının Türkiye’nin dünya liderliğine zarar vereceğini kaydetti. Akça, “Biz üretici, endüstrici, ihracatçı olarak birlikte hareket edilmesi için çalışıyoruz. Dünyada verim çalışmaları devam ediyor ancak kimse bizim aromamızı yakalayamıyor. Esasen bu yüzden bizden vazgeçemiyorlar. Bu nedenle ‘fındık ulusal politikası’ oluşturulup ünite sahada artan verim, daha iyi kalite, üretici problemlerinin tahlili, eserin katma kıymetli ihracatı üzere yerlere eğilinmeli” dedi.
Memurlar
