İstanbul’un Tuzla ilçesinin bilinen tarihi M.Ö 377 yılına kadar gitmektedir. O devirde Bitinya Hükümdarı IV. Nikomedes’in vasiyeti üzerine Bitinya’nın Roma’ya bırakılması üzerine M.Ö 74 yılından itibaren Tuzla Roma topraklarının bir kesimi oldu. O tarihten itibaren, birçok kültüre mesken sahipliği yapan Tuzla, Osmanlı Devleti’nin bir kesimi olduktan sonra günümüze kadar gelmiştir. Tarihte birçok sarsıntıya de maruz kalan Tuzla’da tarihi yapılar su altında kalmıştır. Lakin günümüzde Marmara Denizi’nin sularının çekilmesi nedeniyle tarihi kalıntılar gün yüzüne çıkmaya başladı. Tarihte manastır bölgesi olarak bilinen ve liman kenti olan Tuzla’nın Mercan Bölgesi’nde su üstüne çıkan tarihi yapılar havadan görüntülendi. Tuzla Belediyesi’nin dayanakları ile tarih üzerine çalışmalar yapan ve Tuzla Tarihi kitabının muharriri Tarihçi Mustafa Özdemir, su yüzüne çıkan sıralı kayalıkların Roma yahut Bizans devrinden kalma liman kalıntıları olabileceğini belirtti. Özdemir,” Tuzla’da Bizanslılar ve daha evvelki devirlere ışık tutacak ve o periyotları aydınlatacak arkeolojik gereçlerin varlığından kelam edemeyiz. Lakin Tuzla ve yöresi tarihte manastır bölgesi olduğu için çok sayıda kilise ve manastır kalıntılarının varlığı bilinmektedir. Ayrıyeten Tuzla, bir liman kentidir. Su üstüne çıkan bu sıralı kayalıkların da Roma yahut Bizans Devri’nden kalma liman kalıntıları olabileceğini öngörüyoruz” dedi.
“Deprem sonrası birçok kent yerle bir oldu”
Tarihçi Mustafa Özdemir,”Bitinya Hükümdarı IV. Nikomedes’in vasiyeti üzerine Bitinya’nın (Bitinya Krallığı yahut Bitinya, MÖ 377 ve MÖ 64 yılları ortasında Nikea başkentli, İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya ve Bursa ortasında kalan bölgede karar sürmüş, Trakya kökenli Bitinler tarafından kurulmuş devlet) Roma’ya bırakılması üzerine Tuzla ve yöresi MÖ,74 yılından itibaren artık Roma topraklarının bir kesimiydi. Roma’nın 395 yılında Doğu ve Batı Roma olarak ikiye ayrılmasından sonra Tuzla ve yöresi yaklaşık 11 asır Doğu Roma’nın egemenliğinde kaldı. Kocaeli Yarımadası 123 sarsıntısından sonra birçok zelzele felaketine daha uğradı yaşanan sarsıntılarda Bitinya’da birçok kent yerle bir oldu. Bir büyük zelzele de Commodus Devri’nde yaşandı. Commodus, sarsıntıda ziyan görenlere yardımda bulundu ve Nikomedia’ya ikinci defa MS, I. yüzyıldan itibaren Roma İmparatoru için tapınak yapan bir kente verilen unvan manasında Neokorosluk unvanı verildi. Zelzeleden sonra kent sikkeleri üzerinde Remus ve Romulus’u emziren dişi kurt tasvir edildi. Bu tip sikke, Roma’nın kuruluşunu tasvir ettiği için Roma’nın her yerinde kullanıldı. Bu türlü bir uygulama, sarsıntının büyüklüğünü, köy ve kentlerin yine kurulacak kadar hasara uğradığını göstermektedir.
“1453’te Osmanlı’ya geçti”
Tarihçi Özdemir, “Tuzla’nın, Türklerin egemenliğine birinci olarak geçişi Anadolu Selçuklu Sultanı Süleyman Şah ile Bizans İmparatoru Alexios Komnenos ortasında 1081 yılında yapılan Dragos Suyu Mutabakatı ile gerçekleşmiştir. Bu mutabakatla Tuzla ve yöresi Anadolu Selçuklu Devleti’ne bırakıldı. Kısa bir müddet sonra Bizanslıların eline geçen Tuzla ve yöresi, 1329 yılında Orhan Beyefendi vaktinde yapılan Pelekanon Savaşı sonucunda tekrar Osmanlı Devleti idaresine geçti. 1399 yılında Bizans İmparatoru Manuel, İzmit’e kadar olan yerleri Osmanlılardan geri alınca Tuzla bir daha Bizanslıların egemenliğine girdi. Ondan sonraki yıllarda birkaç kez Osmanlılarla Bizanslılar ortasında el değiştiren Tuzla,1453 yılında İstanbul’un alınışından sonra daima olarak Osmanlı idaresinde kaldı” dedi.
Memurlar
