Monşer inadı
Sultan Abdülaziz devrinde Güney Afrika’ya giden Osmanlı alimi Erzurumlu Müderris Seyyid Ebubekir Efendi’nin Türkiye’ye dönmek isteyen torunlarına büyük vefasızlık. Pretorya Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen, vatandaşlık için müracaatta bulunanlara büyük zorluk çıkarırken şimdiye kadar başvuran 112 şahıstan yalnızca 36’sına Türk vatandaşlığı verildi. Vatandaşlık verilenlere de büyük zorluk çıkarılıyor. Aile reisi Hişam Nimetullah’a bile 3 yılın sonunda yanıt verildi. Ülgen, ülkede büyük tesiri olan FETÖ’yle çabada de etkisiz kalmakla suçlanıyor.
Sultan Abdülaziz Han devrinde Güney Afrika’ya giden Osmanlı alimi Erzurumlu Müderris Seyyid Ebubekir Efendi’nin Türkiye vatandaşı olmak isteyen torunları skandal bir vefasızlığa maruz kaldı. Ülkedeki FETÖ yapılanması ile çaba konusunda da isteksiz davranan Pretorya Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen’in, Ebubekir Efendi’nin torunlarınca yapılan müracaatları yıllarca rafta beklettiği belirtiliyor. Ayrıyeten torunlardan kimilerinin yaptığı müracaatların da tekrar elçinin keyfi kararı ile reddedildiği bazılarınında da sümenaltı edildiği söz ediliyor.
BÜYÜKELÇİYLE ŞAHSEN GÖRÜŞTÜ
Yeni Şafak’ın ulaştığı bilgilere nazaran birinci olarak Erzurumlu Müderris Ebubekir Efendi’nin torunu olan aile reisi Hişam Nimetullah, 2017 yılında Türk vatandaşlığı için başvurdu. Şahsen Büyükelçi Elif Çomoğlu Ülgen ile de görüşen Nimetullah, vatandaşlık müracaatının kıymetini Ülgen’e anlatarak, ilgilenileceği noktasında kelam de aldı. Nimetullah, daha sonra evraklarını Büyükelçi Ülgen’e teslim etti lakin ortadan geçen süreçte hiçbir gelişme olmadı. Olağan kurallarda bir kişi büyükelçilik üzerinden müracaat yaptıktan 2 ay sonra olumlu-olumsuz bir karşılık veriliyor. Lakin Nimetullah’a 3 yıl boyunca hiçbir cevap verilmedi.
İSİMLERİN ÜSTÜNÜ ÇİZDİ
Türkiye’yle temas eden beşerlerle görüşerek bu durumun netleşmesini isteyen Nimetullah’ın davetinden, 2019 yılında İçişleri Bakanlığı haberdar edildi. Hatta ortaya kimi Türk yetkililerin girmesi sonucu Osmanlı ailesine ilişkin evraklar Güney Afrika’dan temin edilerek Ankara’ya elden teslim edildi. Büyükelçi Elif Çomoğlu Ülgen’in bu süreci kolaylaştırmaktan çok zorlaştırmak üzere çalıştığı da tez ediliyor. İçişleri Bakanlığı’nın teşebbüsleriyle Güney Afrika’daki Osmanlı ailesinden birinci etapta 112 kişi müracaat yaptı. Bu müracaatlardan 36’sı Büyükelçi Çomoğlu tarafından kabul edildi. Çomoğlu’nun bu süreçte, “Türkiye Cumhuriyeti muz cumhuriyeti değil, herkese vatandaşlık verilemez. Başvuranlar Osmanlı ailesi değil” diyerek, birtakım isimlerin üstünü çizdiği argüman edildi.
Fetih Ordusunda dini bir hakim olarak vazife yaptığı bilinen Suudi Arabistanlı Abdullah Muhaysini, Türk halkına seslendiği bir görüntü yayınladı. İdlib’de yaşanan gelişmeleri işaret edem ve Suriye’de savaş bölgelerinde yardıma muhtaç insanların beklediğini hatırlatan Muhaysini, ‘Kadınları göz nazaran göre öldürüyorlar. Çocukları canlı diri gömüyorlar. Müslümanların minareleri yıkılıyor. Ve Suriye halkı nida ediyor: Ey Osmanlı torunları sizler onlara en yakın insanlarsınız. Onlar sizin komşularınızdır’ dedi.
Mirasımıza da sahip çıkmıyor
Büyükelçi Elif Çomoğlu Ülgen ile ilgili argümanlar bunlarla da hudutlu değil. Nuru’l-Osmaniye, Hamidiye, Aziziye mescitleri yanında Kimberley, Port Elizabeth yahut Cape Town üzere kentlerde kurulan Osmanlı miraslarına sahip çıkmadığı öne sürülen Çomoğlu’nun, son Osmanlı başkonsolosu Mehmet Remzi Bey’in mezarının FETÖ’cüler tarafından rehin tutulmasına da ses çıkarmadığı öğrenildi.
Edinilen bilgiye nazaran, Osmanlı diplomatı Mehmet Remzi Bey’in cenazesi yüz yılı aşkın müddettir defin olduğu Braamfontein kabristanından 2011 yılında alınarak, FETÖ’ye ilişkin caminin bahçesine taşındı. Öte yandan Güney Afrika’da, FETÖ okullarına yönelik hiçbir teşebbüste bulunulmadığı da öne sürüldü. Vazife mühleti Ocak 2021’de bitecek olan Büyükelçi Elif Çomoğlu Ülgen’in, geçtiğimiz haftalarda Johannesburg’da yapmış olduğu bir konuşmada, “Türkiye Devleti olarak size tavsiyemiz Süleymancıların UICT ismi altında Afrika’da faaliyet gösteren cemaatlerine güvenebilirsiniz” demesi de dikkat çekti. Süleymancıların Güney Afrika’da 36 okulu bulunuyor.
Dede toprağına vizeli giriş
Türk vatandaşlığı için Pretorya’daki Türkiye Büyükelçiliği’ne müracaat yapan aile reisi Hişam Nimetullah, kendisine 3 yıl boyunca olumlu-olumsuz bir karşılık verilmediğini, 3 yılın sonunda vatandaşlık alabildiğini söyledi. Sultan Abdülhamid Han idaresinden bu yana Güney Afrika’daki Osmanlı kuşağının ihmal edildiğini aktaran Nimetullah, “Bizim kuşağımız artık bu bölgede yaşayacak durumda değil. Dede toprağına dönmek için en büyük sıkıntımız ise vize. Dedemin geldiği toprakları ziyaret etmem için benden vize istenmesi bizler için çok üzücü. Pretorya’daki Türkiye büyükelçiliğine 3 yıl evvel vatandaşlık için başvurdum, hiçbir gelişme olmadı. Buna karşın umudumuzu hiç kaybetmemiştik” dedi.
Nimetullah, dedesinin İslam ilimleri öğretmek ve Müslümanlar ortasındaki dini ve içtimai ihtilafları önlemek niyetiyle bölgeye geldiğini söyledi. Ailesiyle birlikte Güney Afrika’ya gelen ve misyon yaptığı 17 yıl boyunca ailesiyle birlikte bölgeye kök salan Ebubekir Efendi’nin torunları ise ortadan geçen süreçte unutuldu. Yıllarca Türkiye’ye dönmek için uğraş veren torunlar, kuvvetli bir sürecin akabinde Türk vatandaşı oldu. 79 yaşındaki Hişam Nimetullah, karşılaştığı onlarca probleme karşın elde ettiği vatandaşlık evrakını gözyaşları içinde aldı.
Büyük emekleri var
Ebubekir Efendi, Osmanlı Hilafet makamı tarafından Ümit Burnu’ndaki Müslüman cemaatler ortasındaki uyuşmazlığı çözmek için Güney Afrika’ya gönderildi. 1863’te gittiği Güney Afrika’da yaklaşık 17 yıl vazife yapan Ebubekir Efendi, Cape Town’a varışının 15’inci gününde bir okul açtı. 20 gün içinde 300’den fazla öğrenci topladı. Kur’an-ı Kerim, Arapça, Türkçe öğretti ve dini kitaplar okuttu.
Ebubekir Efendi
Öğrencilerine daha iyi eğitim verebilmek için onların anadili Afrikaansca’yı öğrenir ve o lisanda yazdığı kitaplarla öğrencilerini yetiştirdi. Ebubekir Efendi hasret duyduğu memleketi Erzurum’a tekrar dönemeyeceğini anlayınca Ümit Burnu’nda satın aldığı bir konutuna “Erzurum Taş Konak” ismini verdi. Bu konut üzere ondan kalan birçok bina, vakitle yoksullaşan ailesinin elinden çıkmış olsa da hala tarihi dokusunu korumaktadır.
Aybike Eroğlu
Memurlar