Yunanistan, Akdeniz ve Ege’de tahriklerine devam ediyor. Milletlerarası mutabakatlara nazaran “gayri askeri statüde” bulunan Türkiye’nin 2 kilometre ötesindejki Meis adasına kameralar önünde asker sevkiyatı yapan Yunanistan’ın Rodos’a da asker sevk ettiği sav ediliyor. Sevkiyatın tekrar Meis adasına yapılan sevkiyat üzere sivil gemilerle yaptığı öne sürülüyor.
KORSANLIĞA SAVUNMA
Yunanistan silahsız asker bile bulundurma yetkisi olmadığı adalara yaptığı sevkiyatları ‘egemenliğimiz tehdit ediliyor’ diye savundu. Yunan basınına nazaran, Savunma Bakanlığı yetkilileri “Tehdit edilen bölgeler silahtan arındırılamaz. BM tüzüğünün 51. hususuna nazaran yasal savunma hakkımız var” tezlerinde bulundu. Uzmanlara nazaran Yunanistan’ın kameralar önündeki korsan asker sevkiyatı Türkiye’ye siyasi, hukuksal ve askeri müdahale hakkı veriyor.
TARTIŞMAYA AÇILIR
Marmara Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Selami Kuran, “Adaların evresinde temel kural gayriaskeri statüde bulundurulmalarıdır. Yunanistan 1960’lı yıllardan itibaren on iki ada dediğimiz Güney Ede adaları, Boğazönü Saruhan adalarından 16 adedinde askeri yığınak yaptı. Münasebetiyle yapılan bu hareketler temel antlaşmalarının açık ihlalleridir. Bu kural ihlal ediliyorsa bu antlaşmanın geçerliliğini tartışmaya açar. Türkiye askeri alanda gerekenleri yapıyor, tüzel manada yapılması gereken statünün tartışmaya açılmasıdır. Deniz hava üssü kurulması mukaveleyi ortadan kaldırmıştır. Memleketler arası platformdan tartışmaya açılmalıdır” dedi.
LEGAL MÜDAFAA HAKKI
Silahsızlandırma statüsünün bile kâfi olmadığına, gayriaskeri statünün çok geniş kapsamda yer aldığına dikkat çeken Kuran, “Hiçbir askeri varlığı bulunduramaz. Beşerli yahut insansız hava araçları bu adalar üzerinde uçamaz. Adanın nüfusuna nazaran kamu gücü için polis bulundurabilir. Türkiye bu askeri sevkiyatın kendi bağımsızlığına karşı bir tehdit oluşturduğunu düşünüyorsa ki bu bir tehdit haline geldi. Türkiye, Anadolu’ya göz uzaklığındaki deniz, hava üssü bulunan adalarda kendi ülkesel bütünlüğüne, ülke güvenliğine karşı açık bir tehdit görüyor. Siyasi ve diplomatik teşebbüsler sonuçsuz kalırsa BM kaidesinin 51. unsurunun legal savunma hakkına dayanarak gerekli askeri tedbirleri alabilir. Adalarda tek tek bulunan hava, deniz ve kara askeri ögelerini etkisiz hale getirir” tabirlerini kullandı.
PERIYOT KAIDESI KALKTI
Bir televizyon kanalında değerlendirmelerde bulunan eski Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı da, Yunanistan’ın Meis adasındaki egemenlik hakkının ortadan kalktığını söyledi. Yaycı şunları kaydetti: “Meis silahsızlandırılmış bölge değil, gayri askeri statüde bir bölgedir. İkisi ortasında çok önemli bir fark vardır. Silahsızlandırılmış statüde asker getirebilirsiniz. Gemiler liman ziyaretine gelebilirler, uçaklar üzerinden uçabilirler. Ancak gayriaskeri statüde bunların hiçbiri yapılamaz. Meis gayriaskeri statüdedir. Münasebetiyle gayri askeri statünün ihlali kelam konusu. Oraları silahlandırırsanız egemenlik periyot kaidesi ortadan kalkmış olur. Lozan ve Paris antlaşmalarına nazaran bir müfreze asker bulundurabilir. Orada asayişi sağlamak için jandarma kuvvetleri formunda bulunabilir. Hasebiyle gayri askeri statü konusu çok kıymetlidir. Türkiye’nin elindeki en kuvvetli hukuksal münasebettir.”
Meis üzerinden MEB tahriki
Meis tahriki bununla da hudutlu kalmadı. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Rum Bölümü ile deniz yetki alanlarının sonlandırılması için münhasır ekonomik bölge muahedesi (MEB) yapacaklarını duyurdu. Uzmanlara nazaran, Yunanistan ile GKRY kıyıları birbirini gören hudutlara sahip olmadığı için bu türlü bir muahede hukuken geçersiz. Fakat Yunanistan’ın Meis adası üzerinden bir sınırlama muahedesi yapabileceği tez ediliyor. Bu formülün de hukuken mümkün olmadığı tabir ediliyor.
Tehlikeli imza!
Bölgede tansiyonu arttıracak adımlar atan Yunanistan ise silahlandırmasını süratle sürdürüyor. Acil silah alımı ve modernizasyon için 10 milyar avro bütçe ayıran Yunanistan, bu kapsamda birinci imzaları Fransa ile 10 Eylül’de atacak. İki ülke 12 Rafale savaş uçağı ve 2 adet savaş gemisi alımını kontrata bağlayacak. Ayrıyeten birtakım füze ve silahı sistemleri de mutabakata dahil edilecek.
Talha Menteş
Memurlar
