Beyazıt Devlet Kütüphanesi Müdür Vekili Ramazan Minder, kütüphanelerindeki varlıklı kaynağın dijital ortama aktarılması için İstanbul Kalkınma Ajansına 3,5 milyon lira kıymetinde bir proje hazırladıklarını söyledi.
Türkiye’nin devlet eliyle kurulan birinci kütüphanesi Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Sultan 2. Abdülhamid’in direktifleriyle 24 Haziran 1884 tarihinde, Beyazıt Külliyesi’nin imaret kısmında hizmete açıldı. Açıldığında “Kütüphane-i Umumi-i Osmani” olan ismi, 1961 yılında toplanan 7. Ulusal Eğitim Şurası’nda alınan kararla “Beyazıt Devlet Kütüphanesi” olarak değiştirildi.
Raflarına yerleştirilen birtakım “Naima Tarihi” ile hizmete açılan kütüphane, daha sonra Beyazıt Mescidi’nden getirilen, etraftan toplanan, satın alınan ve bağış yoluyla gelen kitaplarla kısa bir müddette doldu. 1934 yılında Cumhuriyetin Kurucusu Büyük Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün buyruğuyla çıkartılan “Basma Yazı ve Fotoğrafları Derleme Kanunu” yeterince Türkiye’de basılan her türlü yayından bir tanesi kütüphaneye verildiğinden yer problemi başladı. Bu nedenle 1948 ve 1953 yılarında imaretin öteki kısımları de kütüphaneye dahil edildi.
Koleksiyonun süratle zenginleşmesi ve okuyucu sayısının da artmasıyla hizmet alanlarının genişletilmesine gereksinim duyuldu. Bu nedenle bitişikte bulunan, 1867-1876 yılları ortasında yapılmış eski Dişçilik Okulu binası da kütüphanenin o zamanki müdürü Muzaffer Gökman’ın gayretleriyle kütüphaneye tahsis edildi.
Beyazıt Devlet Kütüphanesi, birinci cilt atölyesi, birinci tam donanımlı çocuk kütüphanesi, birinci çağdaş kataloglama çalışmalarıyla da kütüphanecilik alanında Türkiye’nin pek çok birincilerine imza attı.
– “Pandemi nedeniyle dörtte bir kapasiteyle hizmet veriyor”
AA muhabirine çalışmalar hakkında bilgi veren Beyazıt Devlet Kütüphanesi Müdür Vekili Ramazan Minder, Türkiye’nin kurumsal manadaki birinci kütüphanesi olduklarını, ülkede yayımlanan her türlü kitap, kitap dışı malzeme, gazete ve mecmuaların birer nüshasının kanun gereği kütüphanelerine geldiğini söyledi.
Kütüphanenin koleksiyon sayısının çok ileri seviyede olduğunu kaydeden Minder, şöyle konuştu:
“En son 1 milyon 200 bininci kitabın girişini yaptık. Kitap haricinde gazete ve mecmua koleksiyonları çok büyük. Hakkı Tarık Us üzere değerli bir gazetecinin biriktirmiş olduğu gazete ve mecmua koleksiyonu da kütüphanemizde bulunuyor. Kütüphanemize gelen her araştırmacı, Osmanlıca vadeli yayınlar, kitaplar, Türkçe kitaplar, gazete ve mecmuaları kütüphanemizde bulma bahtına sahip. Pandemi öncesinde 7 gün 24 saat hizmet veriyorduk. Salgın hastalık nedeniyle kütüphanemiz yalnızca hafta içi 10.00-16.00 saatleri ortasında hizmet veriyor. Hastalık bittikten sonra umuyoruz ki 7 gün 24 saat hizmet vermeye devam edeceğiz.”
Pandemi nedeniyle kütüphanenin 160 okuma kapasitesinin dörtte biri kadar okuyucu kabul ettiklerini belirten Ramazan Minder, içeriye HES koduyla ziyaretçi kabul ettiklerini bildirdi. Kütüphane girişinde dezenfektan aygıtları olduğunu, içeride de paklık ve hijyen çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan Minder, bugüne kadar kütüphane içinde rastgele bir aksiliğe rastlamadıklarının altını çizdi.
– “Koleksiyonlar dijital ortama aktarılacak”
Ramazan Minder, kütüphanenin çoğunlukla üniversitede okuyan yahut üniversite imtihanına hazırlanan gençler tarafından ziyaret edildiğini, ana salonu ise yerli ve yabancı araştırmacıların daha çok kullandığını anlattı.
Varlıklı gazete ve mecmua koleksiyonu hasebiyle yurt dışından çok sayıda araştırmacının kütüphanelerine geldiğini tabir eden Minder, şöyle konuştu:
“Kütüphanemizin bilhassa gazete ve mecmua koleksiyonu çok varlıklı, Osmanlıca gazete ve mecmualar… Bunları çalışmak için yerli ve yabancı araştırmacılar, üniversiteden akademisyenler yahut bu usulde çalışma yapan şahıslar kütüphanemizi sıklıkla ziyaret ediyorlar. Kaynakları güçlü olmasına karşın dijital ortama tam olarak aktarılmadığı için eksikliğimiz var. Bu yıl İstanbul Kalkınma Ajansına 3,5 milyon lira kıymetinde bir proje hazırladık. Bilhassa Hakkı Tarık Us’un koleksiyonlarının tam olarak dijital ortama aktarılması, künyelerinin yapılması, tamiratlarının yapılması üzere bir proje hazırlıyoruz. Bunları da bilgisayar ortamına aktarıp internetten okuyucu hizmetine açtığımız vakit, okuyucularımızın artık kütüphaneye gelmesine gerek kalmayacak, oturduğu yerden bize ulaşması mümkün olabilecek.”
Derleme Müdürlüğünden her yıl yaklaşık 70-75 bin kitabın girişinin yapıldığını da belirten Minder, bu kitapların vakit kaybetmeden künyelerinin çıkarılması, kataloglanması ve bilgisayara giriş süreçlerinin yapılması gerektiğini anlattı.
Ayrıyeten yüzbinlerce gazete ve mecmuanın de kütüphanelerine geldiğini aktaran Minder, “Bütün bunların hepsi işçimiz vasıtasıyla kataloglanıp okuyucu hizmetlerine sunuluyor. Bu gazete ve mecmuaların ciltlenmesi gerekiyor. Burada bu süreçler de yapılıyor.” dedi.
Ramazan Minder, kütüphanelerinden ödünç kitap verilemediğini, araştırmacıların kaynaklardan lakin yerinde yararlanabildiklerini kelamlarına ekledi.
Memurlar
