Kalın, CNN Türk’te katıldığı programda, gündeme ait soruları yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.
Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’in ibadete açılmasının akabinde yaşanan birtakım tartışmaların hatırlatılması üzerine Kalın, bunun, yakın tarih için çok kıymetli bir milat olduğunu belirtti.
Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş’ın Ayasofya-i Kebir Camii’ndeki cuma hutbesinde Fatih Sultan Mehmet’in kurduğu vakfın vakfiyesinden metinler okuduğunu söz eden Kalın, “Vakfiyeler 600-700 yıllık vakıf geleneğimizin ve kültürümüzün bir modülü. Ali Erbaş Hoca’nın hutbesinde Atatürk’e lisan uzatılması diye bir şey kelam konusu değil. Zira Atatürk bu vakfiyeyi ortadan kaldırmış birisi değil. Buradan ‘Atatürk’e lanet okundu, lisan uzatıldı’ sonucunu çıkarmak çok iyi niyetli bir kıymetlendirme olmaz.” diye konuştu.
Kalın, bu türlü bir şeyi asla kabul edemeyeceklerini, Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin banisi olduğunu vurguladı.
Atatürk’ün silah arkadaşlarıyla Cumhuriyeti emanet eden tarihi bir şahsiyet olduğunu anlatan Kalın, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ayasofya üzere bir yerde, bir cuma hutbesinde, rastgele bir yerde biz lanet okunmasını hakikat bir yaklaşım olarak asla kabullenmeyiz. Ne Cumhurbaşkanımızın ne başka arkadaşlarımızın hiçbir vakit bu türlü bir hali kelam konusu olmamıştır. Hele buradan bir rejim tartışması başlatmak. Bunun bir rejim tartışmasına dönüşüyor olması bir kez yapay bir gündem. Türkiye’nin bu türlü bir gündemi yok. Türkiye Cumhuriyeti devletinin asılları, unsurları Anayasa ile belirlenmiştir. Bizim maksadımız 2023’te Türkiye Cumhuriyeti’ni halkın demokratik iradesine, ulusal iradesine dayalı tam bağımsız, toplumsal hukuk devleti ve laiklik unsurları çerçevesinde, olması gereken yere getirmek olmalıdır. Hilafet ve saltanat tartışması yapay tartışmalardır. Ayasofya üzere bu kadar hoş bir anı yaşadıktan sonra bir tarafta ‘Atatürk’e lisan uzatıldı’ demek, öbür tarafta ‘hadi hilafete gidelim’ demek bu başarıyı gölgelemek olur.”
Hilafet tartışması başlatmanın Türkiye’yi asıl amaçlarından saptırma manasına geldiğini söz eden Kalın, bu tartışmaların zihinleri bulandıracağını, gereksiz kutuplaşmalara kapı aralayacağını söyledi.
– Toplumsal medya düzenlemesi
Kalın “Bugün TBMM Genel Konseyi’nde görüşülecek toplumsal medya teklifinin ‘sansür’ düzenlemesi olduğuna dair argümanlar var. Düzenleme bir sansür mü?” sorusuna şu cevabı verdi:
“Hayır. Sansür olarak algılamak isteyenler yahut bu türlü algılayanlar var. Ona hürmet duyarım. Tahminen bizim olup biteni daha iyi izah etmemiz lazım. Toplumsal medya kullanıcılarının görüşlerini özgür biçimde tabir etmelerinin önünde hiçbir mani yok. Bu düzenleme olduktan sonra da olmayacak.”
Toplumsal medyadaki seviyesizliğin yasal düzenlemeyle aşılacak bir sorun olmadığına dikkati çeken Kalın, toplum ve bireyler olarak toplumsal medyanın kullanımıyla ilgili standartları, etik kuralları, hürmet kurallarını temel alan bir ahlak ve kültür geliştirmeleri gerektiğini vurguladı.
– “Ön şartsız bir halde Yunanistan’la bütün bu mevzuları konuşmaya hazırız”
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Yunanistan’la yaşanan NAVTEX (Denizcilere Duyuru) tansiyonunun akabinde Almanya Başbakanı Angela Merkel’in arabulucu olduğuna ait haberlerin hatırlatılması üzerine, bu süreçte Merkel’in yapan bir rolü olduğunu ve olmaya da devam ettiğini lisana getirdi. Kalın, Merkel’in temel yaklaşımının, “Ege ve Doğu Akdeniz’de tansiyonları indirecek adımlar atalım, karşılıklı olarak itimat arttırıcı tedbirler alalım, bu mühlet zarfında da bilhassa Almanya’nın AB devir başkanlığında Türkiye ile ilgili birtakım olumlu kararların çıkması için bir taban oluşturalım.” formunda olduğunu anlattı.
Bundan ötürü Merkel’in AB içinde birçok tenkitle muhatap olduğunu belirten Kalın, “Bizim de yaklaşımımız buna son derece olumlu olur.” dedi.
Yunanistan’ın Türkiye’nin kıymetli bir hudut komşusu olduğuna işaret eden Kalın, “Buradaki temel sorun Ege’de, adalar ve Doğu Akdeniz’de kıta sahanlığı ile ilgili, ekonomik münhasır ekonomik bölge ile ilgili boşluklar var. Bununla ilgili bir memleketler arası hukuksal tanımlama yok. Memleketler arası Denizcilik Hukuku ihtilaflı mevzuların ülkeler ortasında ikili formda çözülmesini öngörüyor.” diye konuştu.
Meis Adası’nın Türkiye’ye yakın aralıkta bulunduğuna dikkati çeken Kalın, Yunanistan’la bir diyalog yeri olup olmadığına ait soruya, “Var, şu anda bir diyalog yeri devam ediyor. Cumhurbaşkanımızın talimatları çerçevesinde biz önkoşulsuz bir formda Yunanistanla bütün bu bahisleri; Ege, kıta sahanlığı, adalar, hava alanı, arama tarama çalışmaları ve Doğu Akdeniz öteki bütün ikili bahisleri konuşmaya hazırız.” karşılığını verdi.
Buna paralel olarak yürümesi gereken bir başka sürecin de Kıbrıs’ta KKTC ile Rum kısmının ihtilaflı bölgeler üzerine müzakerelere başlaması gereği olduğunu vurgulayan Kalın, “Doğu Akdeniz’in bir çatışma alanı olmaktan bir barış denizine dönmesi için hiçbir ön şart, kaide koşmadan buna hazır olduğumuzu tabir ettik.” dedi.
Kalın, Yunanistan’la başlatılan çalışmanın ana çerçevesinin ideolojik önyargıların bir kenara konularak bu mevzuda birlikte çalışılması olduğunu da tabir etti.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sismik araştırma çalışmalarının 1 ay durdurulması ya da ertelenmesinin kelam konusu olup olmadığına ait soru üzerine Kalın, NAVTEX’in değişik periyotlarda yayınlandığına işaret etti. Türkiye’nin yaklaşık 10 yıldır bunu yaptığını anımsatan Kalın, şöyle konuştu:
“Son NAVTEX yayınlandığında Yunanistan tarafı çok aşırı bir reaksiyon verdi. Güya biz gidip çabucak Meis Adası’nı işgal edecekmişiz üzere, bu türlü bir şey kelam konusu değil. Oruç Reis’in arama tarama yapması planlanan yer Meis Adası’na 180 kilometre uzaklıkta. Yani yanında falan, kıta sahanlığında değil. Buna karşın Cumhurbaşkanımız, ‘madem bu müzakereler devam edecek bir görelim önümüzü, bir süre bekletelim’ dedi. Şimdilik de bir süre bekletebiliriz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın buradaki temel prensibinin “Biz bu müzakerelerde daima bir adım önde olalım.” biçiminde oldunu lisana getiren Kalın, “Hem Yunanistan’a hem Kıbrıs Rum tarafına bildirimiz şu; ikili problemlerimizi gelin ikili halde çözelim, AB üyeliğini ardınıza alarak Türkiye üzerine baskı kurmaya çalışmayın, buradan sonuç almanız mümkün olmayacaktır.” tabirlerini kullandı.
– “Ateşkese varız fakat kaidelerinin makul, yasal ve sürdürülebilir olması lazım”
Libya’da Sirte ve Cufra’da düğümün nasıl çözüleceği ve müzakere masasında bir ilerleme olup olmadığına ait soru üzerine Kalın, şu anda Libya ihtilafında iki kritik kent haline gelen Sirte ve Cufra’nın ehemmiyetini anlattı.
Kalın, burada yasal, emniyetli aktörlerle, muhataplarla siyasi süreci ilerletmek gerektiğine dikkati çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fayiz es-Serrac ile yaptığı görüşmeyi anımsatan Kalın, “Bizim Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne dayanağımız bundan sonra devam edecek. Ateşkese tarafız, destekliyoruz, buna karşı değiliz ve Serrac tarafına da ‘masadan kaçan taraf siz olmayın’ telkinini Cumhurbaşkanımız her seferinde yaptı. Hasebiyle Birleşmiş Milletler çatısı altında, Berlin Konferansı prensipleri çerçevesinde bir ateşkese biz varız lakin bunun koşullarının makul, yasal ve sürdürülebilir olması lazım.” değerlendirmesini yaptı.
Kalın, Azerbaycan-Ermenistan gerginliğine ait Azerbaycan’dan bir talep gelip gelmediğinin ve son duruma ait görüşlerinin sorulması üzerine, bölgede 1992 yılından beri bir ihtilafın sürdüğünü, burada işgalci olan tarafın Ermenistan olduğunu belirtti.
Bu hususta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaklaşımının, “Biz Azerbaycan’ın yanındayız, Azerbaycan’ın birliği, beraberliği, güvenliği, bizim birliğimiz beraberliğimiz ve güvenliğimizdir. Bu mevzuda en ufak bir tereddütümüz yok” formunda olduğunu lisana getiren Kalın, Erdoğan’ın Putin’e de bunu açık ve net bir biçimde söz ettiğini, “Siz de Ermenistan’da olan alakalarınızı kullanarak bu tansiyonu düşürün.” dediğini aktardı.
Rusya’nın Ermenistan’la askeri tatbikat yaptığına işaret eden Kalın, şunları kaydetti:
“Şimdi bizim de Azerbaycan’da bir tatbikatımız olacak. Zira bizim zati geçmişe dönük onlarla bir askeri güvenlik ve iş birliği mutabakatımız var. Azerbaycan’a tehdit nereden gelirse gelsin, Ermenistan’dan, Rusya’dan, Türkiye sonuna kadar Azerbaycan’ın yanında olmaya devam edecektir lakin bu, diplomasi kapılarını kapattığımız manasına gelmez. Tam aksine dün Cumhurbaşkanımızın yaptığı telefon görüşmesinin sebebi, özü de budur aslında. Ben görüşmede çok iyi noktaya geldiklerini söyleyebilirim. ‘Birlikte çalışalım, tansiyonu düşürecek adımları birlikte atalım, ikimiz de iki tarafa gerekli telkinlerde bulunalım ve müzakereleri derhal başlatalım.’ diye mutabık kalındı. İnşallah önümüzdeki günlerde bunun sonuçlarını de alırız diye düşünüyorum.”
Kalın, Osman Kavala’nın tutukluluğuna yönelik AB ve ABD’den yapılan açıklamalara ait de, “Bu bir türel süreç alışılmış. Umarım en kısa müddette hukukun kuralları çerçevesinde karar alınır. Batılı ülkelerin de Amerika olsun, Avrupa olsun, Türkiye’deki hukuk sistemine, hukukun iç işleyişine hürmet göstermelerini bekleriz, yapmaları gereken budur. Açıklamalarını not ederiz lakin en son olarak kararı verecek olan mahkemelerdir. Umarım duruşmalar de bu bahiste gerekli değerlendirmeleri yaparlar. Kalma müddeti vesaire bütün bunları dikkate alarak en gerçek kararı verirler diye ümit ediyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Memurlar