Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Balkan ülkesi olarak, Türkiye’nin Bosna Hersek’in siyasi birliği ve toprak bütünlüğüne takviyesinin tam olduğunu, bu dayanağı her seviyede ikili ve çok taraflı tüm platformlarda vurguladıklarını bildirdi.
Çavuşoğlu, resmi ziyaret için bulunduğu Bosna Hersek’te ülkenin önde gelen iki gazetesi Oslobodjenje ve Nezavisne Novine’ye mülakat verdi.
Oslobodjenje’de yayınlanan mülakatta Bosna Hersek ve Türkiye bağlarını pahalandıran Çavuşoğlu, “Türkiye, NATO müttefiki ve Avrupa Birliği (AB) ile üyelik müzakereleri sürdüren bir ülke olarak Bosna Hersek’in bu kurumlarla iş birliğinin ve devamında entegrasyonunun, Bosna Hersek’in ve bölgenin istikrarı açısından değer taşıdığını, bunun hiç kimseyi rahatsız etmemesi gerektiğini kıymetlendirmekte ve desteklemektedir.” sözlerini kullandı.
Çavuşoğlu, Bosna Hersek ve Türkiye ortasında güncellenen Özgür Ticaret Mutabakatı’na büyük ehemmiyet verdiklerine işaret ederek, Türkiye Büyük Milet Meclisi’nde (TBMM) onaylanan ve gelecek haftalarda yürürlüğe girecek yeni mutabakatın ikili ekonomik alakalara ivme kazandıracağını belirtti.
Saraybosna-Belgrad Otoyol Projesi’nin Türkiye için öncelik olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, “Altyapı, sanayi yatırımları, eğitim, turizm ve gelecekte yenilenebilir güç, başka iş birliği alanları olarak öne çıkıyor. Bosna Hersek’in istikrar ve bütünlüğü için müreffeh bir toplumun inşasını ve ülkenin topyekun kalkınmasını elzem görüyoruz. Bu çerçevede, bütün imkanlarımızla Bosna Hersek’in yanında olmaya devam edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin temel maksadının Balkanlar’da barış ve istikrar ortamının korunması ile bölge refahının artırılmasının olduğunu belirterek, Balkan ülkeleriyle yakın diyalog içinde bölgenin barış ve istikrarına yönelik faal siyasetin sürdürüleceğini vurguladı.
Bosna Hersek yahut rastgele bir ülkenin egemenliğinin yahut toprak bütünlüğünün tartışılmasının bölge istikrarını tehlikeye atacağını aktaran Çavuşoğlu, “Bir Balkan ülkesi olarak, Türkiye’nin Bosna Hersek’in siyasi birliği ve toprak bütünlüğüne dayanağı tamdır. Bu takviyemizi her seviyede ikili ve çok taraflı tüm platformlarda vurguluyoruz.” dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin AB üyelik sürecini kıymetlendirerek, şunları kaydetti:
“Biz her vakit AB ile bağlantılarımızı, tam üyelik perspektifiyle, somut ve olumlu bir gündem temelinde geliştirmeyi samimi biçimde istek ettik. Gerginliğin azaltılması ve diyalog kanallarının açılması için çabaladık. Mart ayındaki AB Doruğu’nda kabul edilen kararlarla, AB de olumlu istikamette iradesini ortaya koydu ve birtakım teklifler sundu. Tıpkı vakitte, kimi şartlar getirdi ve somut adımların atılması için hazirandaki tepeyi işaret etti. Biz, haziran ayına kadar beklenmesine gerek bulunmadığını, olumlu gündemin ögelerine dair somut adımların bir an evvel atılabileceğini düşünüyoruz. Aksi halde yakalanan ivme kaybedilebilir.
Bugün AB ile ilgilerimizde yeni bir periyot başlatmak için önümüzde bir fırsat mevcuttur. Lakin bu yalnızca Türkiye’nin gayretleriyle gerçekleşemez. Her iki tarafın da karşılıklı olarak gayret göstermesi ve adım atması gerekir. Kimi AB üyelerinin ülkemizle olan meselelerini AB gündemine taşıması, üyelik dayanışması ve veto hakkını berbata kullanarak Türkiye- AB bağlarına ziyan vermesi hakikat bir yaklaşım değildir. Bunu kimi başka aday Balkan ülkelerine karşı da gördük ve bugün de görüyoruz.”
– “Bosna Hersek ile bağlantılarımız harika seviyede”
Nezavisne Novine’ye verdiği mülakatta ise Çavuşoğlu, Bosna Hersek-Türkiye alakalarının kusursuz düzeyde olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Sonuçta hem Türkiye hem Bosna Hersek tıpkı coğrafyanın çocukları. Bizler ‘komşuluk’ anlayışıyla şekillenmiş ülkeleriz. Vakti geldiğinde kara gün dostu olur, vakti geldiğinde mutluluklarımızı paylaşırız. 2014’teki sel felaketinde çabucak yardıma koşmamız da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı elimizdeki hami ve tıbbi gereçler ile aşıları Bosna Hersek’le paylaşmamız da daima bu anlayışımızın eserleridir.”
Türkiye’nin hiçbir ülkeyi dışlamadan “kapsayıcılık” ile bölgedeki meselelerin tahlilinde “bölgesel sahiplenme” prensiplerine özel değer verdiğini belirten Çavuşoğlu, “Bu anlayışla 2009 yılında Türkiye-Bosna Hersek-Sırbistan ve 2010 yılında Türkiye-Bosna Hersek-Hırvatistan Üçlü Müşavere Düzeneklerinin kurulmasına öncülük ettik. Her iki düzenek çerçevesinde dışişleri bakanları olarak birçok sefer bir ortaya geldik.” tabirini kullandı.
Çavuşoğlu, Bosna Hersek’teki Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin (OHR) kaldırılmasına ait telaffuzları şu sözlerle kıymetlendirdi:
“Bosna Hersek’te Dayton Barış Muahedesi çerçevesinde tesis edilmiş bulunan milletlerarası nezaretin kaldırılması için belirlenmiş kaideleri içeren ‘5+2 Gündemi’ tamamlanana kadar Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin varlığının sürdürülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Hasebiyle, Yüksek Temsilci’nin kim olduğundan fazla, Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin Bosna Hersek’in istikrarına katkıda bulunmaya yönelik çalışmalarının devamı kıymetlidir.
Başka yandan, Christian Schmidt’in Yüksek Temsilcilik misyonuna gelmesi konusuna uzlaşma sağlanabildiği ölçüde olumlu bakıyoruz. Schmidt’in vazifeye gelmesi halinde, Avrupa ile entegre, barışçıl ve işler bir devlet yapısına sahip Bosna Hersek maksadına yönelik çalışmalara katkı sağlamasını temenni ediyoruz.”
Ülkedeki muhtemel anayasa ve seçim kanunu değişikliklerinin Bosna Hersek’in iç uzlaşısıyla hayata geçirilmesi gereken konular olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, “Biz gerek Barışı Uygulama Kurulu İdare Heyetinin bir üyesi olarak gerekse bölge ülkesi olarak bu alanlarda yapılacak değişiklikleri Bosna Hersek’in gelişmesine, ülkedeki uzlaşıya, demokratik kurumların işlerliğine ve istikrara katkıda bulunacağı ölçüde tabiatıyla dayanaklar, bunlara olumlu bakarız.” tabirlerini kullandı.
Çavuşoğlu, son olarak, Kovid-19 ile uğraşta Türkiye’nin aşı yardım ağının yerli aşı üretimiyle genişleyeceğine dikkati çekerek, “İhtiyaç olduğu sürece ve imkanlarımız ölçüsünde tıbbi yardımlarımız da devam edecek. Öbür her alanda olduğu üzere bu alanda da Bosna Hersek’in yanında olmayı sürdüreceğiz.” dedi.
Memurlar