– Uzayda uydu sahibi 30 ülkeden biri olan Türkiye’nin faal uydu sayısı, sabah saatlerinde başarılı bir formda fırlatılan TÜRKSAT 5A’nın 4 ay sonra yörüngesine oturtulmasıyla 7’ye yükselecek.
AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, Türkiye’nin, 3’ü (TÜRKSAT 3A, TÜRKSAT 4A, TÜRKSAT 4B) haberleşme, 3’ü (GÖKTÜRK-1, GÖKTÜRK-2 ve RASAT) müşahede olmak üzere faal 6 uydusu bulunuyor.
Türkiye’nin birinci irtibat uydusu denemesi olan TÜRKSAT 1A, 24 Ocak 1994’te uzaya fırlatıldı fakat fırlatıcı rokette meydana gelen arıza nedeniyle 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü. Uydu teknolojilerine yatırımlarına devam eden Türkiye, 10 Ağustos 1994’te TÜRKSAT 1B ile uzaydaki yerini aldı.
AIRBUS D&S tarafından üretim süreçleri ve test etapları tamamlanan TÜRKSAT 5A uydusu fırlatmaya hazır halde 2 Ekim’de TÜRKSAT yetkililerine yerde teslim edildi.
2017’de imzalanan kontrat sonrası AIRBUS’ın Fransa’nın Toulouse kentindeki tesislerinde üretimine başlanılan uydu, SPACE X firmasının ABD-Florida’da bulunan Cape Canaveral’daki fırlatma merkezine gönderildi. Bugün 05.15’te Falcon 9 roketiyle başarılı bir biçimde uzaya fırlatılan TÜRKSAT 5A’dan, fırlatıştan 35 dakika sonra birinci sinyal alındı.
Büsbütün elektrikli itki sistemine sahip olan TÜRKSAT 5A, istasyonlar aracılığıyla tüm yörünge ve alt sistem denetimleri gerçekleştirilmesinin akabinde “31 derece doğu” boylamındaki yörüngesine yerleşecek.
TÜRKSAT 5A’nın yaklaşık 4 ay sürecek seyahatinin akabinde yörüngesine oturtulmasıyla Türkiye’nin uzaydaki faal uydu sayısı 7’ye çıkacak.
Uydunun denetimi, Gölbaşı Uydu Yer İstasyonu’na devredilecek ve buradan gönderilecek komutlarla yaklaşık bir ay boyunca performans testlerine tabi tutulacak. TÜRKSAT 5A’nın 2021’in ikinci çeyreği içinde hizmete başlaması hedefleniyor.
Uydu hareket ömrüyle 31 derece doğu yörüngesindeki frekans ve yörünge haklarını 30 yıl boyunca teminat altına alacak.
– TV yayıncılığı ve bilgi haberleşme hizmetleri verecek
TÜRKSAT 5A, Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz’i kapsayan geniş bir coğrafyada, TV yayıncılığı ve data haberleşme hizmetleri sunacak.
Türkiye’nin yeni Ku Bandını kullanan öncü ülkelerden birisi olmasını sağlayacak TÜRKSAT 5A, 12 kilovat güçle çok daha kaliteli bir TV yayıncılığı ve haberleşme hizmeti sağlayacak.
– TÜRKSAT 5B’nin haziranda fırlatılması hedefleniyor
Uydu teknolojileri alanındaki yatırımlarını sürdüren Türkiye, imalatları tamamlanan ve testleri yapılan TÜRKSAT 5B haberleşme uydusunu haziran ayında uzaya fırlatmayı planlıyor.
42 derece doğu yörüngesine gönderecek TÜRKSAT 5B ile ülkenin Ka-Bant kapasitesi artırılacak.
TÜRKSAT 5A ve daha sonra 5B’nin hizmete girmesiyle, Türkiye’nin frekans hakları korunurken, gelecek yeni kuşak haberleşme uyduları için de yeni frekans hakları elde edilecek.
Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test (USET) Merkezi’nde üretilecek TÜRKSAT 6A haberleşme uydusunun 2022’de uzaya fırlatılması öngörülüyor.
Türkiye, TÜRKSAT uydularıyla haberleşme alanında Avrupa ve Afrika’nın tamamını, Asya’nın Endonezya da dahil batı ve güney kısmını (Rusya ve Çin hariç) kapsayacak.
– Türkiye’de tasarlanıp üretilen birinci müşahede uydusu RASAT
RASAT yer müşahede uydusu, TÜBİTAK UZAY’ın BİLSAT’ın akabinde ikinci uzaktan algılama uydusu oldu. Türkiye’de tasarlanıp üretilen birinci yer müşahede uydusu olan RASAT, 17 Ağustos 2011’de Rusya’dan fırlatıldı.
RASAT uydusu, tasarım ömrü 3 yıl olmasına karşın 17 Ağustos 2020 prestijiyle, yörüngede 9’uncu yılını muvaffakiyetle tamamladı.
Kelam konusu uydu, güneşe eş vakitli dairesel yörüngede, 700 kilometre irtifada bulunuyor, 7,5 metre siyah-beyaz, 15 metre çok bantlı uzamsal çözünürlükte süpürçek (pushbroom) kamerayla misyon yapıyor.
Yine ziyaret vakti ortalama 4 gün olan RASAT, 3 eksende denetim edilebiliyor. Her bir çerçeve imgesinin boyutları 30×30 kilometre olan uydudan, 960 kilometre uzunluğuna kadar şerit imaj alınabiliyor.
Proje kapsamında, uydu montaj, entegrasyon ve test laboratuvar büyütülürken, uydu tasarım, üretim ve test mevzularında 100’den fazla uzman yetiştirildi.
– GÖKTÜRK-1 uydusu
Türk Silahlı Kuvvetlerinin maksat istihbaratına yönelik uydu imgesi gereksinimini karşılayacak GÖKTÜRK-1 uydusu da 2016’da uzaya fırlatıldı. Alçak irtifa dünya yörüngesine oturan uydu, kamu kurum ve kuruluşları için etraf ve yapılaşmanın izlenmesi, ziraî rekolte tespiti, belediyecilik uygulamaları, hudut denetimi ve kadastro faaliyetleri üzere birçok alanda uzaktan algılama misyonları yapılabiliyor.
Coğrafik kısıtlama olmaksızın dünyadaki rastgele bir yerde keşif yapmak için tasarlanan 0,50 metre çözünürlüklü uydunun ömrünün 7 yıl olması öngörülüyor.
– Birinci yüksek çözünürlüklü keşif ve müşahede uydusu GÖKTÜRK-2
Türkiye’de özgün olarak geliştirilen birinci yüksek çözünürlüklü keşif ve müşahede uydusu GÖKTÜRK-2, 2012’de gerçekleştirilen fırlatma operasyonu ile vazife yörüngesine yerleştirildi.
GÖKTÜRK-2, Ulusal Savunma Bakanlığı, TÜBİTAK Başkanlığı ve TÜBİTAK UZAY-TUSAŞ iş paydaşlığı tarafından imzalanan kontrat kapsamında üretildi.
Uyduyla Türk Silahlı Kuvvetleri ve özel olarak Hava Kuvvetleri Komutanlığının gereksinim duyduğu gaye istihbaratı ile sayısal ve coğrafik data üretimi sağlanıyor. Ayrıyeten öbür kamu kurum/kuruluşları ile üniversite ve araştırma kurumlarının uydu imgesi istekleri karşılanıyor.
Yüksek yerlilik oranıyla üretilen ve 2,5 metre çözünürlüğe sahip müşahede uydusu, Türkiye’nin savunma, etraf, şehircilik, tarım ve ormancılık alanlarında kıymetli gereksinimlerine karşılık veriyor.
Kelam konusu uydu, yaklaşık 640 kilometrelik bir şeridin imgesini tek geçişte indirebilecek kadar yüksek süratli bir data haberleşmesine sahip bulunuyor.
Dünyanın her yerinden imaj alma ve irtibat konisi içinde aktarma kabiliyetine sahip olan uydu, dünya etrafındaki bir çeşidini yaklaşık 98 dakikada tamamlıyor.
GÖKTÜRK-2 Projesi kapsamında uzay ve uydu sistemlerine yönelik teknoloji, uzman insan gücü ve alt yapı geliştirilmesi, kamu kurum ve kuruluşlarının müşahede ve araştırma gereksinimlerinin ulusal imkan ve kabiliyetlerle karşılanması hedeflendi.
Gelinen noktada, TÜBİTAK UZAY ve TUSAŞ bünyesinde gelecekteki uydu projelerinde misyon alacak uzman insan gücü yetiştirilirken, uydu ve ekipman düzeyi tasarım, tahlil, üretim, montaj, entegrasyon ve test faaliyetlerine yönelik altyapı ve kabiliyetler kazanıldı.
Memurlar