İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Denizcilik Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Kısmı mezunu Gizem Turan, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünde (KEGM) denizde misyona başlayan birinci bayan kaptan oldu.
İzmir doğumlu Kaptan Gizem Turan, 2009 yılında İTÜ Denizcilik Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Kısmını kazandı. Üniversitenin birinci yılının yaz periyodunda mecburî stajlarını yapmaya başlayan Turan, 2 kısa stajını konteyner gemisinde tamamladıktan sonra uzun stajını da bir tanker gemisinde gerçekleştirdi.
Stajlarını tamamladıktan sonra konteynerde misyon yapmanın kendisine daha uygun olduğuna karar veren Turan, özel bir denizcilik firmasında çalışmaya başladı. Uzun yıllar bu firmada vazife yaparak zarurî hizmet mühletini tamamlayan ve misyonda yükselme imtihanlarını da muvaffakiyetle geçen Turan, bu sürecin akabinde 2. kaptanlığını aldı.
Gizem Turan, 20 aylık 2. kaptanlık hizmetinin üzerine Yalova’daki özel bir tersanede 7 ay mühletince tersane kaptanlığı yaptı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün 2. kaptan alımlarına başvuran Turan, kurumun kurtarma gemilerinde kaptan olarak misyon yapan birinci bayan oldu.
Kaptan Gizem Turan, 3 ay evvel vazifeye başladığı Kurtarma-8 römorköründeki tecrübeli 1. kaptan ve başka gemi işçisiyle birlikte, müdahale gerektiren durumlarda denize açılıyor.
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü bünyesinde 157 kılavuz kaptan, 52’si uzak yol kaptanı, 23’ü uzak yol 2. kaptanı olmak üzere 75 römorkör kaptanı, Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’nde deniz trafik operatörü olarak misyon yapan 8’i bayan olmak üzere 210 kaptan, 135 bot kaptanı misyon yapıyor. Genel müdürlük, 23 römorkör, 103 deniz vasıtasıyla hizmet veriyor.
– “En kıymetli vazifelerimizden biri risk ve gerilim anında ortamı yönetebilmek”
Turan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hizmet verdiği römorkörün rutin günlerdeki misyonunun İstanbul Boğazı’ndan geçen büyük gemilere refakat etmek olduğunu söyledi. Turan, bunun dışında acil olaylara müdahale için her an hazır durumda olduklarını anlattı.
Asıl işleri kurtarma olduğu için bu römorkörlerde 3-5 dakikada kalkışa hazır hale geldiklerini aktaran Turan, “Bu acil durumlar; gemi yangını, bir geminin karaya sürüklenmesi, kumandasını kaybetmiş, makine gücü olmayan, kendi kuvveti ile ilerleyemeyen bir gemiye yardım olabilir. Bu durumlara acil olarak yetişebilmek üzere her an hazır bekliyoruz. Olağan bir gemide rutin gün içinde işleyen işlerin dışında gerilim faktörü altında, aslında insanların olağanın dışında başına gelebilecek anlara müdahale etmek üzere buradayız. Münasebetiyle aslında en değerli misyonlarımızdan biri o risk ve gerilim anında ortamı yönetebilmek ve gerekli hakikat müdahaleyi yapabilmek. Boğaz güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğumuz üzere birebir vakitte gemilerin emniyetini, etraf emniyetini ve insanların sıhhatini da korumakla yükümlüyüz.” diye konuştu.
– “Herkesin limana kaçmak istediği vakitte birilerini kurtarmak için kendimizi dışarı atıyoruz”
Karadeniz’e açılan bir kıyıda konumlandıkları için daha çok Karadeniz gemilerine müdahale için beklediklerini anlatan Kaptan Gizem Turan, “Karadeniz’in havası her vakit daha hırçındır çok zorludur. Biz aslında herkesin limana kaçmak istediği vakitte birilerini kurtarmak için kendimizi dışarı atıyoruz. Bunun ruhsal tatmini var tabi ki lakin onun dışında severek yapmak çok kıymetli. Yoksa bu zorluklara katlanabilmek mümkün değil. İşi sahiden sevmek ve hürmet duymak gerekiyor.” dedi.
– “Kendimden sonrakilere de yol açtığım için çok mutluyum”
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü bünyesinde vazife yapan birinci bayan kaptan olduğu ve kendisinden sonrakilere de yol açabildiği için çok memnun olduğunu lisana getiren Turan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Umarım öbürleri için de yeni bir bakış açısı olur. Daldaki bayan sayısı giderek artıyor. Başlangıçtaki kadar az değil. Bayanlar artık bu mesleği daha çok tanıyor ve daha çok içinde olmak istiyor lakin tekrar de bayan istihdam eden şirket sayısı az. Her şirket bayan çalıştırmayı kabul etmiyor. Kıyı Emniyeti bir devlet kurumu olarak buna öncü olduğu için tüm firmalar ismine da hoş bir gelişme.”
Mesleğinin çok keyifli olduğunu tabir eden Turan, “Başlangıçta çok büyük zorlukları var zira alışılagelmişin dışında bir çalışma ortamı. Bir sefer büsbütün ailemizden, sevdiklerimizden, toplumsal hayatımızdan uzak bir iş yapıyoruz. Herkesin bu psikolojiye sahip olduğu bir ortamda çalışıyoruz. Hasebiyle kolay bir iş değil, güç bir meslek. Tahminen başta herkes çok zorlanacak lakin biraz sabredip, işi yapmaya başladıkça sevdiklerini görecekler. Yalnızca biraz sabır… Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü de müracaat yapmak için iyi bir seçenek. Çalışma ortamı ve kaideleri hoş, ömür mahalli bayanlara uygun.” diye konuştu.
– “Mesleğe birinci başladığımda en çok ailem zorlandı”
Mesleğe birinci başladığında kendisinden çok ailesinin zorlandığını anlatan Turan, “Çünkü bizler okul sürecinde ne iş yapacağımıza adapte olup, nerede yaşayacağımızı, ne şartlara girdiğimizi biliyor oluyoruz. Ancak bir aile için bilhassa kız çocuğunu denizin ortasına aylarca gönderip, telefonumuz birden fazla vakit çekmediği için haber alamamak çok kolay şeyler değil.” dedi.
Birinci staja başladığı gemi İzmir Limanı’na demir attığında, konutuna bir kaç saat uğrama imkanı bulduğunu belirten Turan, “Annem ve babam benimle limanda vedalaşmaya çalışırken ikisi de ağlıyordu. Liman güvenlikçisi ‘Kızım kendine acımıyorsan şu insanlara acı, bırak şu mesleği’ demişti. Ancak bir müddet sonra onlar da çalışma şartlarını gördükçe alıştılar.” tabirlerini kullandı.
– “Ben işimi severek yapıyorum”
İzmirli olduğu için daima denizin içinde büyüdüğünü, denizin mavi görünümünü görmeden hayattan keyif almadığını lisana getiren Turan, şunları söyledi:
“Ama tabi iş olarak içinde olmak değişik bir durummuş. Çalışmaya başladıktan sonra anlıyorsunuz bunu. Benim etrafımda denizci kimse yoktu. Bir biçimde duymuştum mesleği. Açıkçası ailem İstanbul’da okumamı da istemiyordu. Evraklarımı teslim etmeye gittiğimde hiç İstanbul tercihim olmamasına karşın iki kısmı değiştirip bu kısmı yazmıştım. Sonuçlar açıklandığında bu kısmı kazandım. Mesleğin ne olduğunu daha çok kısma girdikten sonra öğrendim.
O vakitler şöyle anlatıyorlar mesleği; ‘Dünyayı geziyorsun, her yeri görüyorsun, tonla para kazanıyorsun, erkeklere her limanda sevgili…’. Mesleğin daima hoş tarafları öne çıkarılıyor. Çalışmaya başlayınca görüyorsunuz aslında o denli değil. Birtakım duygusal eksiklikler var. Uzaksınız, çok yorucu, gecesi gündüzü yok. Her an çalışıyorsunuz. Her an iş yerindesiniz ve hazır bekliyorsunuz fakat ona karşın çok keyifli bir meslek. Ben işimi severek yapıyorum.”
Kaptan Gizem Turan, Kurtarma-8 römorköründe vazifeye başlayalı kısa bir müddet olmasına karşın birçok operasyonda yer alma imkanı bulduğunu belirterek, “Ağustos ayında Karadeniz’de berbat bir hava vardı. Bir gemi sürükleniyordu. Biz onlara yardım etmeye gittik. O an çok öteki bir psikoloji. Sizin yardımınıza gereksinimi olan beşerler olduğunu biliyorsunuz. Daima acil yardım istiyorlar, yönlendiriliyorsunuz. Hava çok makûs. Bizim için de sıkıntı oraya ilerlemek. Bu türlü bir kurtarma anım olmuştu misyona başladığım birinci ayda.” dedi.
Memurlar