Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin yenilenebilir güç şurası gücünün ve bu kaynakların elektrik üretimindeki hissesinin giderek arttığını belirterek, “Bu yıl devreye aldığımız yenilenebilir heyeti güç ölçüsü, Avrupa’daki 17 ülkenin yenilenebilir şurası gücünden daha fazla.” dedi.
Dönmez, Sabancı Üniversitesi İstanbul Memleketler arası Güç ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından hazırlanan Türkiye Güç Görünümü: Türkiye Güç Doruğu Özel Lansmanı’na videokonferans prosedürüyle katıldı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle dünya iktisadının önemli bir sakinliğe girdiğini söyleyen Dönmez, piyasalardaki hareketlenmenin aşı ve ilaç çalışmalarının başarısına endekslendiğini kaydetti.
Dönmez, 2021’in global iktisadın canlanmaya başlayacağı bir yıl olacağını lakin bu toparlanmanın ne kadar süreceğinin öngörülebilirlik açısından değerli olduğunu tabir etti.
Dünya ekonomilerinin kayıpların telafisi için “daha fazla gaza basacağını” aktaran Dönmez, “Bu durum Avrupa ve ABD başta olmak üzere düşen güç talebini tekrar canlandıracak. Bu durum da güç yatırımları için yeni fırsat pencereleri açacak. Lakin dünya bu saatten sonra yeni yola eski metotlarla devam edemez. Raporda da açık bir halde söz edildiği üzere yenilenebilir güç ve güç verimliliğinin merkezde olduğu bir gelecek bizi bekliyor. Türkiye bu mevzuda değerli adımlar attı. Yenilenebilir Güç Kaynak Alanları (YEKA) ihaleleri ve lisanssız üretimle yenilenebilir güçte önemli bir ivme yakaladık. Yenilenebilir gücün toplam heyeti gücümüz içerisindeki hissesini yüzde 60’a çıkardık. Yenilenebilir güçten elektrik üretiminde yüzde 45-50 seviyelerindeyiz.” diye konuştu.
Bu yılın, dünya genelinde çok iyi geçmese de Türkiye açısından yenilenebilir güç kıymetli bir dönüm noktası olduğunu lisana getiren Dönmez, şöyle devam etti:
“Nisanda yerli ve yenilenebilir güçten elektrik üretimi yüzde 79,6 olarak gerçekleşti. Bu, 2000 yılından bu yana aylık bazda en yüksek kıymetler olarak kayda geçti. Yerli kaynakların elektrik üretimindeki hissesi Aralık 2018’den bu yana aralıksız olarak 23 aydır aylık bazda yüzde 50’nin üzerinde seyrediyor. 2019’da yenilenebilir güç kapasite artışı bakımından 2018’e nazaran dünyada 15’inci, Avrupa’da 5’inci sırada yer aldık. Bu yıl devreye aldığımız yenilenebilir konseyi güç ölçüsü, Avrupa’daki 17 ülkenin yenilenebilir şurası gücünden daha fazla. Bu yılın tüm aylarında toplam güneş ve rüzgar üretiminin toplam üretim içindeki oranı yüzde 10’un üzerinde gerçekleşti. Dünya ile birlikte Türkiye’de de güneş ve rüzgarda önemli bir kapasite artışı bekliyoruz.”
– Yerli teknolojinin kıymeti giderek artıyor
Dönmez, Türkiye’de teknoloji, inovasyon ve Ar-Ge birikiminin oluşması için kurumsallaşma, kültür ve katılımcılık olmak üzere 3 hususu kritik gördüklerini tabir etti.
Gidişatın teknoloji odaklı bir güç dalına gerçek olduğunu anlatan Dönmez, bunun yanı sıra kaynakların verimli, sürdürülebilir ve akıllı teknolojilerle tekrar tekrar değerlendirilmesinin güç verimliliği açısından çok kıymetli olduğunu vurguladı.
Dönmez, Türkiye’nin bölgesinde tesirli bir oyuncu olmak istediğini ve yerli teknolojinin bu manada büyük bir rol oynayacağını lisana getirdi.
Pak güç kaynaklarına yatırımlar sürerken baz yük santrallerinin de değerinin artacağını aktaran Dönmez, “Akkuyu’da işler planlandığı biçimde yürüyor. Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin üçüncü ünitesi için inşaat lisansı verildi. İnşallah birinci reaktörü 2023’te, kalan 3 reaktörü de birer yıl ortayla devreye alacağız. Nükleer güç bizim için bilhassa nükleer teknolojinin geliştirilmesi için hayati kıymete sahip. Öncelikle bu teknolojinin transferi akabinde yerli know-how, bilgi ve deneyimin oluşturulması güç teknolojilerinin yerlileştirilmesi için attığımız adımların en kıymetlilerinden biri olacak. Nükleer teknolojiyle bir arada sıhhat, tarım, uzay ve haberleşme, yakıt pilleri, üzere pek çok alanda geliştirilecek üst seviye teknolojinin de öncüsü olacak.” sözlerini kullandı.
– “Yerli gaz, pazarlıkta elimizi güçlendiriyor”
Dönmez ayrıyeten Türkiye’nin doğal gaz altyapısı ve piyasalarında Türkiye’yi bölgenin merkezi yapacak değerli adımlar attığının altını çizdi.
Karadeniz’deki doğal gaz keşfiyle artık yerli gazın da bu sürece dahil olacağına işaret eden Dönmez, şöyle konuştu:
“Bizim bu bahiste her vakit savunduğumuz bir prensip var ki o da gazın gazla rekabeti. Bunun için mümkün olduğunca fazla kaynağın ülkeye girişi için gerekli altyapıyı ve giriş noktalarını oluşturmaya çalışıyoruz. Yerli gaz burada oyunun kurallarını adeta yine yazacak bir güce sahip. Önümüzdeki periyot yenilenecek kontratlarımız için de pazarlıkta elimizi güçlendiriyor. Bizim bu husustaki halimiz açık ve net. Türkiye’yi gücün yalnızca transfer edildiği değil, birebir vakitte fiyatlandırılmasının yapıldığı, pazarın gelişimine taraf veren, özgür piyasa kuralları içerisinde alıcı ve satıcıların bir ortaya geldiği, gelişmiş güç altyapısına sahip, gerçek bir güç merkezi haline getireceğiz.”
Dönmez, kelam konusu rapor kapsamında çalışılan ulaştırmada elektrik kullanımına ait senaryolara da değindi. Bilhassa yerli arabayla birlikte şarj altyapısının oluşturulması için ilgili bakanlıklarla koordineli bir halde çalıştıklarını anlatan Dönmez, “İnşallah TOGG banttan inmeden şarj altyapısına dair çalışmalarımızı büyük oranda tamamlamış olacağız.” dedi.
Dönmez, gücün sürdürülebilir, çevreci, uygun maliyetli ve ulaşılabilir olmasının temel hedefleri olduğunu kelamlarına ekledi.
Memurlar
