Yaklaşık bir yıl evvel Çin’in Vuhan kentinden dünyaya yayılan ve birçok ülkede sıhhat sisteminin çökmesine neden olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19), tüm dünyada hayatı olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Salgın, tüm ülkelerde sıhhat sisteminin yanı sıra ekonomik ve toplumsal yaşama tesirleriyle de önemli halde hissedilirken, milyonlarca insanın “yeni normale” alışma çabasını de ortaya çıkardı.
Bu yeni olağanda eğitim başta olmak üzere birçok alandaki toplumsal etkileşim çevrim içi ortama taşındı.
Toplum yeni bir sürece adapte olmaya çalışırken, siyaset ve sıhhat otoriteleri başta olmak üzere sivil toplum kuruluşları ile bilim insanlarınca vatandaşlara sık sık maske, ara ve paklık kurallarına ait bilgilendirme ve ikazlar yapıldı. Bunlara ek olarak bir dizi önlem ve yeni uygulama da hayata geçirildi.
– Önlemler, salgının Türkiye’ye gelişini geciktirdi
Hastalığın dünyada yayılmaya başladığı süreçte Türkiye çeşitli önlemlerle pandemiye hazırlandı. Alınan önlemlerin de tesiriyle hastalık, öteki ülkelere oranla daha geç bir periyotta Türkiye’de görülmeye başlandı.
Hastalıkla çabada Sıhhat Bakanlığınca geliştirilen tedavi protokolü kullanıldı. Bununla birlikte Türkiye, dünyaya oranla yüksek iyileşme oranını yakaladı.
Uğraşın odağında, Sıhhat Bakanlığınca uzman isimlerin bir ortaya getirilmesiyle oluşturulan Koronavirüs Bilim Konseyi yer aldı. Konsey, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında yaptığı değerlendirmelerle hem günlük ömrü hem de teşhis ve tedavi noktasındaki mevzuları ele aldı. Burada ortaya konulan bilgiler ve değerlendirmelerle, Koronavirüs Bilim Konseyi, salgınla çabada değerli bir rol üstlendi.
Ayrıyeten Sıhhat Bakanlığınca hastalığın tedavisinde kullanılan antiviral ilacın, Türkiye’ye getirilip muhtaçlığa yanıt verecek oranda stoklanması ve hastalara fiyatsız formda sunulması, salgınla uğraşta değerli bir adım oldu.
– Güçlü sıhhat altyapısı öne çıktı
Türkiye’nin Kovid-19 ile gayretine kıymetli katkı sunan ögelerden bir oburu de ülkenin farklı bölgelerinde kısa müddette hizmete alınan sıhhat üsleri oldu. Bu periyotta 45 gün üzere kısa bir müddette inşa edilen iki acil durum hastanesinin yanı sıra çok sayıda sıhhat tesisi sisteme dahil edildi.
Mevcut hastaneleriyle de sürece hazırlık yapan Türkiye, deneyimli ve fedakarca çalışan sıhhat çalışanlarının, belirlenen standartlarda yürüttüğü tedavilerle, hastalığa karşı çabasını sürdürüyor.
Bilhassa yaz periyodunda kısıtlamaların da kalkmasıyla dünyada toplumsal ömür bir mühlet hareketlendi. Fakat sonbaharın gelişi ile grip ve zatürre olaylarının da tesiriyle hadise sayılarında tekrar yükselme görüldü.
Başka ülkelerle kıyaslandığında sıhhat sistemini etkilemeyecek seviyede olduğu görülen bu yükseliş trendine karşı Türkiye, toplumsal hareketliliği azaltmak gayesiyle akşam saatleri ile hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamaları ve öteki birtakım yeni uygulamalarla önlem aldı.
– Türkiye hadise sayısında gelişmiş ülkelerden daha iyi durumda
Kovid-19 bilgilerinin derlendiği Worldometers internet sitesine nazaran, Çin’in Hubei eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünya geneline yayılan Kovid-19 salgınında tespit edilen toplam hadise sayısı 72,2 milyonu aştı.
ABD, 16 milyon 549 bin 366 ile en fazla Kovid-19 hadise sayısına sahip ülke pozisyonunda bulunurken, bu ülkeyi 9 milyon 857 bin 380 ile Hindistan, 6 milyon 880 bin 595 ile Brezilya, 2 milyon 653 bin 928 ile Rusya, 2 milyon 365 bin 319 ile Fransa, 1 milyon 830 bin 956 ile İngiltere izledi.
Avrupa’da salgının birinci devrinde yaşadığı güç günler nedeniyle uzun müddet gündemde kalan İtalya, listede 1 milyon 825 bin 775 olay ile 7. sırada yer alırken, Türkiye 1 milyon 809 bin 809 hadise sayısıyla İtalya’yı takip etti.
Türkiye’nin akabinde 1 milyon 741 bin 439 hadise ile İspanya, 1 milyon 494 bin 602 olay ile Arjantin, 1 milyon 417 bin 72 olay ile Kolombiya, 1 milyon 320 bin 592 hadise ile Almanya, 1 milyon 241 bin 436 hadise ile Meksika, 1 milyon 135 bin 676 olay ile Polonya ve 1 milyon 108 bin 269 hadise ile İran listede yer aldı.
– Nüfusa oranla hadise ve vefat sayısında ülkelerin durumu
Öte yandan Kovid-19 nedeniyle dünya genelinde 1 milyon 613 bin 693 kişi hayatını yitirirken, 50 milyon 596 bin 274 kişi ise virüsü yenerek sıhhatine kavuştu.
Sitedeki datalara nazaran, nüfusa oranla Kovid-19 hadise sayısının en yüksekten en düşüğe sıralandığı ülkeler listesinde Güneybatı Avrupa’nın küçük ülkelerinden Andorra birinci sırada geliyor.
Listenin ikinci sırasındaki Lüksemburg’u sırasıyla, Karadağ, San Marino, Fransız Polinezyası, Çekya, Belçika, Bahreyn, Katar, Ermenistan, ABD, Gürcistan, Aruba, Slovenya ve Panama izliyor. Türkiye, listenin 55. sırasında yer alıyor.
Kovid-19 kaynaklı vefat sayısının nüfusa oranla yüksekten düşüğe sıralandığı listede ise Belçika birinci sırada görünüyor.
Listenin ikinci sırasındaki San Marino’yu Peru, İtalya, İspanya, Andorra, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya, Slovenya, İngiltere, Karadağ, ABD, Arjantin, Çekya ve Fransa takip ediyor. Türkiye ise listenin 78. sırasında bulunuyor.
– Türkiye en fazla kişinin iyileştiği 5. ülke
Bu ortada dünyada en fazla olayın görüldüğü birinci 4 ülke, birebir vakitte en fazla hastanın iyileştiği yerler oldu.
ABD’de 9 milyon 644 bin 325, Hindistan’da 9 milyon 357 bin 464, Brezilya’da 5 milyon 969 bin 706 ve Rusya’da 2 milyon 106 bin 235 kişi virüsü yenmeyi başardı.
Kovid-19 tespit edilen 1 milyon 581 bin 565 kişinin sıhhatine kavuştuğu Türkiye, dünyada en fazla kişinin iyileştiği 5. ülke oldu.
Ayrıyeten iyileşen hasta sayısında Arjantin 1 milyon 330 bin 160’a, Kolombiya 1 milyon 310 bin 425’e ve İtalya 1 milyon 76 bin 891’e ulaştı.
Memurlar