TİM datalarına nazaran, Türk savunma ve havacılık endüstrinin ihracatı geçen yıl yüzde 16,8 azalırken, 2021 yılının Ocak-Nisan devrinde, bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 47,7 artarak 949 milyon 744 bin dolar oldu. Türkiye’nin hafif silah devi Samsun Yurt Savunma’nın Genel Müdürü C. Utku Aral, “Geçen yıl devlet kontratlarında yaşanan gecikmeler, 2021 yılında çözülmeye başladı, teslimatlar hızlandı. Dünyada pandemide yaşanan toplumsal ve ekonomik değişimler sivil satışlardaki artışı da tetikledi. Önümüzdeki periyotta Türkiye’nin savunma ihracatının daha da artmasını bekliyoruz” dedi.
Pandemi, dünyada savunma sanayindeki istikrar ve dinamikleri değiştirdi. Stratejik projelerle yoluna devam eden savunma sanayi, pandemide başka kesimlere nazaran daha az etkilendi. Buna rağmen, alınmış birçok devlet kontratlarının teslimatları yapılamadı. Başka bir deyişle üreticiler projeleri tamamlasa bile son kullanıcı; testlere gelemedi, kaynağında kabulleri yapamadı. Eski teslimatlar yapılamadığı için yeni büyük ihaleler açılamadı. Devlet kontratlarındaki gecikmelere rağmen, pandemide yaşanan ekonomik ve toplumsal değişimler sivil satışları beklenmeyen oranda artırdı. Bilhassa tabanca, yarı otomatik tüfek, yarı otomatik tabanca ve av tüfeklerine talep arttı.
“2021’de ihracatımız artıyor”
2021 yılının birinci aylarından itibaren ise hem devlet hem sivil satışların artması, Türkiye’nin ihracat sayılarına olumlu yansıdı. Türkiye İhracatçılar Meclisi(TİM) bilgilerine nazaran Türk savunma ve havacılık endüstrinin ihracatı 2020 yılı Ocak-Aralık devrinde, evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 16,8 azalarak 2 milyar 279 milyon dolar olmuştu. 2021 yılında ise savunma sanayi ihracatı artmaya başladı. 2021 yılı Ocak-Nisan periyodunda Türk savunma ve havacılık endüstrinin ihracatı, 2020 yılının birebir devrine nazaran yüzde 47,7 artarak 949 milyon 744 bin dolar olarak gerçekleşti.
“Kontrat kabulleri başladı”
Canik markasıyla dünyanın 7’nci büyük hafif silah üreticisi olan Samsun Yurt Savunma’nın Genel Müdürü C. Utku Aral, pandemide değişen dengelerin 2021 yılından itibaren Türk savunma endüstrinin lehine döndüğünü belirtti. Hem devlet hem de sivil kanatta satışların arttığını söyleyen Aral, “Ülkelerin yetkili makamları, 2021 yılı itibariyle kontratlardaki gecikmelerin sürdürülebilir olmadığını kabul edip teslimatlarını almaya başladılar. İnanıyorum ki, önümüzdeki süreçte savunma sanayi alımlarını artıracak. Sivil talepteki artış da sürüyor” diye konuştu.
Türk savunma endüstrinin yıldızı daha da parlayacak
Önümüzdeki süreçte Türk savunma endüstrinin yıldızının daha da parlayacağını düşünen Aral, “Türkiye, çok kıymetli süreçlerden geçti. Azerbaycan’daki savaş, Doğu Akdeniz’deki uğraş, Libya’daki savaş, Türkiye’nin ne kadar faal bir savunma sanayi üreticisi olduğunu dünyaya gösterdi. Bu, önümüzdeki süreçte Türkiye’nin savunma sanayi eserlerine talebi artıracaktır. Elbette bu vakit alacaktır lakin vitrine çıkmış olduk. Hava, kara, deniz savunma sistemlerimiz, insansız araçlarımız, mühimmat ve roket-füze sistemlerimiz muvaffakiyetini en iyi formda kanıtladı. Önümüzdeki devirde Türkiye’den savunma sanayi eser talepleri artacaktır. Burada kıymetli olan nitelikli eserleri, yurt dışına göndermek. Karşı tarafta yaşanacak en ufak bir memnuniyetsizlik, Türkiye’nin tüm savunma sanayine olan ilgiyi sekteye uğratacaktır” diye konuştu.
“Üniversite-sanayi işbirliği şart!”
Türkiye’nin savunma endüstrinde muvaffakiyetini artırmak için neler yapılması gerektiği konusundaki tekliflerini Aral, şöyle açıkladı:
“Türkiye’nin savunma endüstrinde daha fazla ileriye gidebilmesi için artık çok fazla disiplinli projeleri hayata geçirmesi gerekiyor. Bunlara da firmaların kendi AR-GE’lerinin yetmesi mümkün değil. Mevzuyu şu örnekle anlatayım. Biliyorsunuz; Türkiye, Uzay Programı’nı açıkladı. Bu program yalnızca roketi ve kapsülü yapmaktan ibaret değil. Biyolojiden besin sanayine bütün kesimlerde başarılı çalışmaların yapılmasını gerektiriyor. Bunu yapabilmek için de üniversite-sanayi işbirliği kural. Üniversitelerin AR-GE altyapısı tüm branşları kapsadığı üzere insan kaynağı, firmalara göre daha üst düzeyde. Türkiye, Uzay Programı yapmak hatta savunma endüstrinde daha ileri adımlar atmak istiyorsa üniversite-sanayi işbirliğini artırması gerekiyor. Üniversitelerin bu alana yöneltilmesi ve projelere dahil edilmesi çok yararlı olur. Onlara buralardan kaynak oluşturulması ve kaynakların daima kılınması gerekiyor ki; üniversiteler odaklarını kaybetmesinler, savunma sanayi alanında çalışmalarına devam etsinler.”
Memurlar