Bilindiği üzere, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 22 nci hususunda “Öğretim Üyelerinin Misyonları“;
a. Yükseköğretim kurumlarında ve bu kanundaki emel ve unsurlara uygun biçimde önlisans, lisans ve lisansüstü seviyelerde eğitim – öğretim ve uygulamalı çalışmalar yapmak ve yaptırmak, proje hazırlıklarını ve seminerleri yönetmek,
b. Yükseköğretim kurumlarında, bilimsel araştırmalar ve yayımlar yapmak,
c. İlgili ünite başkanlığınca düzenlenecek programa nazaran, muhakkak günlerde öğrencileri kabul ederek, onlara gerekli bahislerde yardım etmek, bu kanundaki gaye ve ana prensipler doğrultusunda yol göstermek ve rehberlik etmek,
d. Yetkili organlarca verilecek misyonları yerine getirmek,
e. Bu kanunla verilen öteki vazifeleri yapmaktır.”
Biçiminde sıralanmıştır.
Bu doğrultuda, ilgili Kanun kararına nazaran Profesör, Doçent ve Hekim Öğretim Üyeleri, yalnızca eğitim-öğretim ve öğrencilere danışmanlık hizmeti yapmakla görevlendirilmemiş; ek olarak proje hazırlıkları, bilimsel araştırma ve yayımlar yapmakla da Kanunda yükümlü kılınmıştır.
Kanunda yer alan bu vazife bağlamında akademisyenleri nitelikli bilimsel üretime teşvik etmek ve üretkenliği arttırmak gayesiyle, “Akademik Teşvik Ödeneği” verilmesi hususu 2014 yılında 2914 sayılı Yükseköğretim İşçi Kanununda düzenlenmiştir. Daha sonra ise akademik teşvik ödeneğinin içeriğini oluşturan proje, araştırma, yayın, tasarım, stant, patent, atıf, bildirim ve ödüllere dair kapsam ve öbür konular “Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliği“nde belirlenmiştir. Kelam konusu Yönetmeliğin eki Faaliyet Puanlama Tablosunda, “TÜBİTAK 1001, 1003, 1004, 1007, 1505, 2244, 3501” başlıklı projeler başta olmak üzere en yüksek akademik teşvik puanı getiren akademik faaliyetler ortasında yer almaktadır.
Geçtiğimiz günlerde, TÜBİTAK “1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı” kapsamında 2020 yılı 1 inci periyodu proje sonuçları ilan edildiğinde, 68 üniversitenin desteklenmeye kıymet görülen proje sayılarını sıralayarak, bu yılki rekabetin nasıl sonuca kavuştuğunu sizlerle paylaşmıştık. Toplam 213 projenin desteklenmesine karar verilen bu yılda, 12 proje kabulü ile en yüksek takviyesi vakıf üniversitelerinde Koç Üniversitesi, devlette ise Hacettepe Üniversitesi aldı.
Haberimizde belirttiğimiz üzere, TÜBİTAK tarafından desteklenmesi uygun görülen projeler üniversite bazlı ilan edilirken, kelam konusu programa proje sunan lakin yapılan değerlendirmeler sonrası kabul edilmeyen üniversitelere dair bir istatistik paylaşılmamaktadır. Halbuki, TÜBİTAK tarafından proje sonuçlarında hangi üniversiteden kaç proje sunulduğu, kaçının kabul edildiğine dair göstergelerin paylaşılması son derece kıymetlidir. Üniversite sayısının artması rekabeti de beraberinde getirmektedir. Rekabetin kızışması için üniversitelere ilişkin göstergelerin TÜBİTAK tarafından her yıl ilan edilerek kamuoyuna açılması koşuldur.
TÜBİTAK’ın en son 2014-2018 periyoduna dair beş yıllık bir istatistik yayımladığı düşünüldüğünde, bunun her yıl daha kapsamlı ve farklı göstergeleri içinde barındıracak formda kamuoyuyla paylaşılması büyük ehemmiyet arz etmektedir.
Memurlar