Besin üretim ve dağıtım süreçlerinde insan sıhhatini tehlikeye düşürebilecek uygunsuzlukların önüne geçebilmek maksadıyla Türk Standardları Enstitüsünün (TSE) “Gıda Güvenliği İdare Sistemi Standardı” uygulanıyor.
İklim değişikliği, global ısınma, nüfus hareketleri ve son devirdeki Kovid-19 salgını üzere gelişmeler, besin güvenliği kavramını ön plana çıkarırken, besin arzını sağlayan ve ziraî üretime taraf veren tüketici talebi de bu çerçevede şekilleniyor.
Tüketicilerin kendilerine sunulan besin eserlerinde muteber olduğuna dair deliller araması, ulusal beslenmeyi sürdürülebilir halde garanti altına almayı ve memleketler arası pazarın talep ettiği kurallarda üretim yapmayı mecburî kılıyor.
Gelişmiş ülkeler de dahil olmak üzere, tüketicilerin inançlı besin eseri talebi, besin sanayi üzerinde güçlü tesir oluşturuyor. Toplum hassaslığının artması üretimde yeni yaklaşım ve tavırların kabul görmesini, dünya çapında onaylanan besin eseri standartlarıyla farklı idare sistemi standartlarının gelişmesini ve dalda uygulanmasını sağlıyor.
Globalleşmeyle birlikte besin üretiminde milletlerarası alanda uyulması gereken kurallar genişlerken, bu anlayış ülkelerarası gelişmişlik seviyesi gözetmeksizin birebir şartları geçerli kılıyor. Şuurlu tüketici baskısı, besin kesiminde sistem belgelendirme faaliyetlerinin ehemmiyetini artırıyor.
– Sürdürülebilir üretim ve optimum kaynak kullanımı
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, birincil üretimden dağıtım sürecine kadar tüm kademelerde insan sıhhati üzerinde yıkıcı tesirleri olabilecek kasıtlı bulaşma kaynaklarının belirlenmesi ve denetim sistemlerinin oluşturulması, tehditler, besin eserine ve üretime yapılabilecek kasıtlı taarruzların farklı metot ve büyüklükte olabileceğinden yola çıkılarak zafiyet tahlilinin yapılması, risk değerlendirmelerinin hayata geçirilmesi kıymet taşıyor.
Bu alanda uygunsuzlukların önüne geçebilmek için TSE’nin “TS EN ISO 22000 Besin Güvenliği İdare Sistemi Standardı” uygulanıyor.
Kelam konusu standardın uygulanmasıyla, insan sıhhatini olumsuz tarafta etkileyecek tehlikeler, evvelce belirlenerek denetim altına alınıyor. Böylece sürdürülebilir üretim ve optimum kaynak kullanımı sağlanıyor.
TSE’nin besin laboratuvarlarında, belgelendirme, deney taleplerinin yanı sıra, üreticiler, tedarikçiler, enstitüler ve özel bireylere fizikî, kimyasal, mikrobiyolojik ve genetik tahlil hizmetleri sağlanıyor.
Laboratuvarlarda İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) kapsamında oluşturulan “helal gıda” standardı çerçevesinde tahliller de gerçekleştiriliyor. Ayrıyeten, SMIIC teknik komitelerince çalışmaları yürütülen yeni standartlara katkı sağlanıyor.
– Emniyetli eserler belgelendiriliyor
Memleketler arası platformda geçerli standartlara uygun, muteber, sürdürülebilir üretimi teşvik eden çalışmalar yapan TSE, bu hususlarla ilgili evrakları tanzim edip, belli aralıklarla doküman denetimini gerçekleştiriyor.
Eser belgelendirme faaliyetleri kapsamında, üretim yerinde kalite denetim faaliyetlerini yapan TSE, sisteminin tesis edilip edilmediğinin tespiti için üretim yeri incelemesinin yanı sıra, ilgili standardın öngördüğü muayene ve deneyler için numune alıyor.
Muayene ve deney sonuçlarıyla üretim yeri incelemesi sonucunun uygun bulunması durumunda, geçerlilik mühleti bir yıl olan Türk Standartlarına Uygunluk Evrakı, TSE Kritere Uygunluk Dokümanı, Glutensiz Evrakı, TSE Yıldız/Çift Yıldız Evrakı düzenleniyor.
Türk standardı hazırlanmış olan hususlarda, talepte bulunan kuruluşların eserleriyle ilgili TSE denetçilerinin gerçekleştireceği inceleme sonucunda uygun olduğu kanaatine varılanlar için Türk Standartlarına Uygunluk Dokümanı veriliyor.
TSE Kritere Uygunluk Dokümanı, şimdi Türk standardı hazırlanmamış olan bahislerde, firmaların eserlerinin Türkiye’nin kuralları ve ilgili milletlerarası yahut öbür ülkelerin standartları temel alınarak TSE tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygunluğunu gösteriyor.
Gluten hassasiyeti olan bireylerin glutensiz besin arayışına yönelik gayretlerine takviye olmak maksadıyla belgelendirme faaliyetlerine başlayan TSE, 1 yıl geçerli Glutensiz Eser Dokümanı de düzenliyor.
TSE Yıldız/Çift Yıldız Evrakı ise TSE Uygunluk Evrakına sahip kuruluşların eserlerinde uygulanabilirliklerine nazaran, Enstitüce yayımlanan TSE Yıldız/Çift Yıldız kriterlerinin sağlanması halinde verilebiliyor.
Memurlar