– Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), uzaktan eğitim veren başörtülü bir öğretmenle ilgili kelamları nedeniyle gazeteci Can Ataklı ve yayıncı kuruluş Tele1’e ayrımcılık yasağını ihlal ettikleri gerekçesiyle 15’er bin lira idari para cezası verdi.
AA muhabirinin aldığı bilgiye nazaran, TİHEK, Ataklı’nın Tele1 kanalında, Kovid-19 önlemleri kapsamında uzaktan eğitim veren başörtülü bir öğretmenle ilgili kelamları üzerine inceleme başlattı.
Bu kapsamda görüşü sorulan yayıncı kuruluş gönderdiği yazıda, tenkit konusunun Ulusal Eğitim Bakanlığının siyaseti olduğu, yayın görsel olarak incelendiğinde öğretmenin imajı ile ismine yer verilmediği, inanca ve geleneğe bağlı bir ömür yahut giyim üslubunun ya da inanışın eleştirilmediği ileri sürüldü.
TİHEK bunun üzerine Can Ataklı’ya görüşlerini sordu fakat Ataklı, kuruma rastgele bir görüş sunmadı.
EBA kanalında ders anlatan başörtülü öğretmen Ö.Ö. ise gönderdiği yazıda, Ataklı’nın açıklamasının kendisini ve kendisi nezdinde tüm eğitim topluluğunu üzdüğünü, bu kelamları inanç özgürlüğüne muhalif ve ayrımcı telaffuz olarak değerlendirdiğini belirtti.
“Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçi başörtüsü takamaz” formunda bir yönetmeliğin bulunmadığını vurgulayan Ö.Ö, laikliğin bireyin değil devletin vasfı olduğunu, ayrımcılık içeren konuşmanın fikir özgürlüğü ismi altında savunulmasının haksızlık olduğunu tabir etti.
Mevzuyu pahalandıran TİHEK, ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmederek yayıncı kuruluş hakkında 15’er bin lira idari para cezasının uygulanmasına hükmetti.
– Münasebetten
Kararda, sarf edilen tabirlerin başörtülü öğretmene yönelik olduğunun açıkça ortada olduğu değerlendirildi.
Tıpkı günkü eğitim programında başörtüsü olmayan öğretmenin de ders verdiği belirtilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Eleştiri Ulusal Eğitim Bakanlığının eğitim siyasetine yönelik olsa da, ki Ulusal Eğitim Bakanlığı uygulaması ayrımcılık içermiyor, bu tenkit ayrımcılık yasağını ihlal eder boyutlara ulaşmış, dini bir gereklilik ve bedel olan başörtüsü aşağılanmış, başı açık öğretmenlere nispetle başörtülü öğretmenlerin rol model olarak öğrencilere sunulamayacağı ileri sürülerek bu durum bir facia olarak nitelendirilmiştir. Bilhassa ‘facia’ sözü, başörtüsünü ve başörtülüleri büsbütün ötekileştirmeye yönelik nefret söylemi niteliği taşımaktadır.”
Ataklı’nın kullandığı, “Milyonlarca öğrenciye rol model olarak türbanlı öğretmeni vermek çok yanlış”, “Öğretmenin imgesi türbanlı öğretmen değil yani imaj olarak”, “İmaj olarak türbanlı öğretmenle başlamak kadar facia bir şey olamaz” kelamlarının, dinin gereği addedilen bir kıyafeti ve bu kıyafeti kullanan şahısları aşağılayıcı ve ayrımcı tabirler olduğu bedellendirilen kararda, bu sözlerle başörtüsünün öğretmenlik üzere gururlu bir meslekle bağdaşmadığı, dini inancı gereği başörtüsü takan bireylerin başı açık bireylerle rol modellik açısından tıpkı seviyede olamayacağı ve jenerasyonlara örnek gösterilemeyeceği manasına geldiği aktarıldı.
– “Milletin binlerce yıllık geçmişindeki rol model bayanlar da başörtülü”
Kararda başörtüsünün, Türkiye nüfusunun tamamına yakınının mensup olduğu, İslam dininin bir gereği olarak kabul edildiği ve milletin binlerce yıllık geçmişindeki rol model bayanların da başörtülü olduğu belirtilerek, şu sözlere yer verildi:
Yapılan açıklama, inancı gereği başörtüsü/türban takan büyük halk kümesini amaç almış, İslam dininin bir gereği olarak başörtüsü takmanın onurlu bir meslek olan öğretmenlikle bağdaşmadığı ileri sürülerek toplumda infial oluşturmuş, ters ayrımcılık içeren yayınların yapılmasına neden olmuştur. Kullanılan tabirler kamu barışını bozmaya elverişli nitelikte olup dersi anlatan türbanlı öğretmenin şahsında tüm eğitim topluluğunu ve başörtüsünü dini bir gereklilik olarak gören milletin kahir ekseriyetini derinden yaralamıştır. Kamuoyunda büyük bir infiale neden olmuş, medyada büyük yansılara neden olmuş, toplumun huzur ve sükununu bozmuştur.”
Televizyon programındaki tabirlerin görsel ve işitsel medya aracılığıyla bağlantı ve kültür hizmeti verilirken haber verme hudutlarını aşan, dinî hoşgörüsüzlük temelli nefret biçimlerini yayan ve teşvik eden ayrımcı olduğu, otoriter devlet laikliği dışındaki demokratik laikliğin, sav edilenin bilakis din ve inanç özgürlüğü önündeki mahzurları kaldırarak herkesin inandığı üzere giyinmesini, ibadet etmesini ve yaşamasını temin eden laiklik olduğu vurgulandı.
Memurlar
