Eli kanlı terör örgütü PKK’nın elebaşı Abdullah Öcalan’ın siyasi sığınma hayalleriyle ülke ülke dolaşmasının akabinde Hollanda’ya gitmek üzere geldiği Kenya’nın başşehri Nairobi’deki havaalanında Türk güvenlik güçlerince yakalanarak 15 Şubat 1999’da Türkiye’ye getirilmesinin üzerinden 22 yıl geçti.
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, Hafız Esed idaresindeki Suriye’nin PKK’ya takviyesi ve Türkiye’ye yönelik telaffuzları, iki ülke ortasında uzun müddetten beri devam eden krizin derinleşmesine neden oldu.
İki ülke ortasındaki kriz, Türkiye’den yapılan açıklamalarla yeni bir boyut kazandı ve teröristbaşı için Türkiye’de son bulacak seyahati başlattı.
Krizin derinleştiği 1998’de periyodun Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Atilla Ateş, kimi komşularının Türkiye’nin iyi niyetini ve gösterdiği yakınlığı yanlış değerlendirdiklerini belirterek, “Apo denilen eşkıyayı kendi ülkelerinde barındırıp onu destekleyerek, Türkiye’yi terör belasına bulaştırmışlardır. Türk milleti artık bu bahiste göstereceği iyi niyetin sonuna gelmiştir.” sözleriyle yeni devrin birinci sinyallerini verdi.
Suriye’nin tavrına Türkiye’nin yansısı yalnızca Orgeneral Ateş ile hudutlu kalmadı. Periyodun Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in yaptığı bir konuşmadaki, “Tüm ikazlarımıza ve barışçı açılımlarımıza karşın hasmane tavrından vazgeçmeyen Suriye’ye karşı mukabelede bulunma hakkımızı gizli tuttuğumuzu ve sabrımızın taşmak üzere olduğunu bir kez daha dünyaya ilan ediyorum.” kelamları üzerine, Hafız Esed’in hudut dışı etme kararıyla Öcalan’ın ülkedeki varlığına son verildi.
Yunanistan’la başlayan ve Türkiye’de biten seyahat
Suriye’de rahatı bozulan Öcalan’ın birinci durağı beraberinde PKK’nın kelamda Yunanistan temsilcisi “Rozalin” kod isimli Ayfer Kaya ile Yunanistan oldu. Yunanistan’da beklediği ilgiyi göremeyen Öcalan, iltica talebi de kabul edilmeyince Rusya’ya geçti.
Rusya’dan da iltica talebinde bulunan Öcalan’ın bu talebi Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma’da kabul edilse de sonuncu karar çıkmaması münasebetiyle Öcalan bu ülkede de barınamadı.
Yunanistan ve Rusya’dan umduğunu bulamayan teröristbaşı Öcalan, bu kere da 12 Kasım 1998’de İtalya’ya geçerek iltica talebinde bulundu. Düzmece pasaport kullandığı teziyle tutuklanan Öcalan, daha sonra hür bırakıldı.
Öcalan’ın burada bir villaya yerleştirilmesi ve iade edilmemesi üzerine Türkiye’de İtalya’ya karşı yansılar arttı. Bir boykot kampanyasına dönüşen reaksiyon hasebiyle çok sayıda vatandaş, Ankara’daki büyükelçilik önüne gelerek İtalya’nın tavrını protesto etti.
İtalya’da da barınamayan Öcalan’a 16 Ocak 1999’da tekrar gittiği Rusya, 10 gün müddet tanıdı. 29 Ocak 1999’da özel uçakla tekrar Yunanistan’a geçen Öcalan, 31 Ocak’ta Hollanda ve Belarus’a gitmek istese de bu ülkelerden iniş müsaadesi alamadı. Yunanistan’a dönen Öcalan’ın Belarus’a gitmek için ikinci gayreti da sonuçsuz kaldı.
Bu mühlet içinde Atina’da kalan Öcalan, 2 Şubat’ta Yunanistan’dan ayrılarak geldiği Kenya’da Yunanistan Büyükelçiliği rezidansına götürüldü.
Türkiye harekete geçti
Öcalan’ın, Kenya’dan Hollanda’ya gitmek istediğine ait istihbaratın akabinde MİT harekete geçti. Bu doğrultuda iş insanı Cavit Çağlar’ın uçağı kiralandı lakin Çağlar’a operasyona ait bilgi verilmedi.
Yunanistan’ın Öcalan için ayarladığı uçağa benzemesi maksadıyla boyanarak kuyruk işareti konulan uçak, hazırlıkların akabinde Türkiye’den ayrıldı. Pilotlara Mısır’a gideceği istikametinde bilgi verilen uçakta 2 pilot haricinde MİT çalışanı bulunuyordu.
Türkmenistan uçağı formunda süreçleri yapılan uçaktaki yolcu bilgilerinde ise “muz tüccarları” sözü kullanıldı.
Tıpkı tip ve birebir renk uçağın Hollanda’dan Kenya’ya gidecek olması sebebiyle kiralanan uçak için Mısır ve Uganda’ya gideceği halinde rota çizildi. Uçak, muz tüccarı üzere davranan yolcularıyla 10 gün Uganda’da bekledi.
Hollanda’dan Öcalan’ı almak için gelen uçak şimdi havadayken operasyona giden Türk uçağı Kenya’ya indi.
“Lazaros Mavros”un Türkiye’de biten seyahati
“Lazaros Mavros” ismine düzenlenmiş Kıbrıs Rum Kısmı pasaportu taşıyan Öcalan, kendisini almak üzere Hollanda’dan gelecek uçağa binmek üzere bir müddettir kaldığı Kenya’daki Yunanistan Büyükelçiliğinden muhafazalarıyla ayrıldı. Yol güzergahında misyon yapan Kenya polisinin, Öcalan’ın bulunduğu aracın geçmesinin akabinde yolu keserek öbür araçları öbür yola yönlendirmesi, operasyon grubuna vakit kazandırdı.
Nairobi Havalimanı’na geldiğinde bineceği uçağı Hollanda’dan kendisi için gönderilen uçak zanneden Öcalan, kapısının açılmasıyla Türkiye’ye gitmek üzere uçağa birinci adımı atmış oldu.
Öcalan’ın uçağa alınmasının akabinde kısa mühlet sonra Türkiye’ye hareket edildi. Öcalan’ı getiren konvoy ise havalimanına fakat uçak kalktıktan sonra giriş yapabildi.
Teröristbaşı uçağa alınmasının akabinde kelepçelendi ve gözleri bağlandı. Uçağın havalanmasının akabinde gözleri açılan Öcalan’ın birinci duyduğu kelam, “Abdullah Öcalan memlekete beğenilen geldin.” oldu.
Türkiye’ye yönelen uçağın maksadında Bandırma’daki askeri üs vardı. Sis nedeniyle iniş yapamayan uçak sisin dağılması için beklerken yakıt ikmali yapılması gerekliliği doğdu. Bu nedenle uçak, Atatürk Havalimanı’na inerek burada kapılarını açmadan yakıt ikmali yaptı ve daha sonra sis dağılınca tekrar Bandırma’daki üsse hakikat hareket etti. Öcalan’ın Suriye’den hudut dışı edilmesiyle başlayan kaçış seyahati sona ermiş oldu.
Öcalan Türkiye’de
Devrin Başbakanı Bülent Ecevit, başarılı operasyonun akabinde Başbakanlık Resmi Konutu’nda Jandarma Genel Kumandanı Orgeneral Rasim Betir, Genelkurmay Harekat Lideri ve Başbakanlık Askeri Danışmanı Korgeneral Yaşar Büyükanıt ve MİT Müsteşarı Şenkal Atasagun ile bir ortaya geldi.
Basına da Ecevit’in saat 11.00’de basın toplantısı düzenleyeceği duyurusu yapıldı. Ecevit, beraberindeki MİT Müsteşarı Atasagun ile Başbakanlık Merkez Binası’na geldi.
Bakanlar Şurası salonunda “Değerli gazeteci arkadaşlarım, sizlere ve aziz yurttaşlarıma bir haberim var.” sözleriyle açıklamasına başlayan Ecevit, “Bu sabaha karşı saat 03.00’ten itibaren bölücü terör örgütü PKK’nın başı Abdullah Öcalan Türkiye’dedir.” dedi.
Açıklamasında, dünyanın neresinde olsa devletin onu ele geçireceğini söylediklerini ve bu devlet kelamının yerine getirildiğini belirten Ecevit, “Şehit analarına verilen kelam yerine getirildi. Bütün dünyadan dışlanan Abdullah Öcalan, sonunda kendini Türkiye’nin kucağında buldu. Yaptıklarının ve yaptırdıklarının hesabını, bağımsız Türk adaletine verecektir. Bölücü terörle Türkiye’de bir yere varılamayacağını, devletimizle baş edilemeyeceğini artık herkes anlamalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Operasyona ait birtakım bilgileri de paylaşan Ecevit, operasyonu yalnızca 10 yetkilinin bildiğini, hiçbir sızma olmadığını söyledi. Operasyonun Genelkurmay ile MİT’in tam bir ahenk içinde çalışması sayesinde başarıldığını belirten Ecevit, tebriklerini iletti.
Suriye’den hudut dışı edilmesiyle başlayan süreçte Türkiye’ye getirilen Öcalan, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasını hala İmralı Adası’ndaki cezaevinde çekiyor.
Memurlar