Üreme vakitlerinde insanların olmadığı ve kendileri için tehlike oluşturmayan inançlı yerleri tercih eden martılar, Van Gölü’ndeki adaları seçiyor. Van Gölü üzerinde yer alan ve dev martı yuvası olarak bilinen Adır Adası’nda her yıl olduğu üzere bu yıl da toplu martı vefatları yaşandı. Fakat bölge halkı, bu yıl tüm dünyayı tesiri altına alan korona virüs salgını nedeniyle martı vefatlarından daha fazla endişelenmeye başladı. Toplu martı vefatları nedeniyle merkez Tuşba ilçesine bağlı Adır Mahallesi’ne giden Van YYÜ Yaban Hayvanları Müdafaa ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, burada incelemede bulundu.
“Ölümlerin salgınla ilgisi yok”
Hasta ve meyyit martıları inceleyen ve akabinde açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Aslan, her yıl yaşanan ölümlerin bu sene daha az olduğunu belirtti. Martıların vefat sebebinin salgınla ilgisinin olmadığının altını çizen Prof. Dr. Aslan, ölümlerin dönemde tam gelişmeme ve açlığa bağlı gerilim olduğunu söyledi. Ölümlerin insan ve öteki hayvan sağlına ziyan vermediğini fakat net sonuçların laboratuvar sonuçları sonrası kamuoyuyla paylaşılacağını bildirdi.
“Martılar en çok Adır Adası’nı tercih ediyor”
Van Gölü Havzası’nın yaban hayvanlar konusunda çok güçlü olduğunu söz eden Aslan, “En fazla martı popülasyonu Adır Adası’nda var. Martılar da suyun olduğu yerde, akarsuların olduğu yerde ve kent kenarlarında yaşayan hayvanlardır. Martılar üreme devrinde sakin olan yerlere göç etmektedir. Üreme için uygun ortam hazırlamakta ve bunu seçerken de yiyeceğin ve güvenliğin olduğu yerleri seçmektedir. Adır, Çarpanak ve Akdamar adası üzere yerleri seçmektedir. En büyük martı üreme yeri son 4-5 yılda Adır Adası oldu. Bunun yanında göç devrinde tatlı sulara göç eden inci kefaliyle beslenen martıların olağan vakitte yiyecek sorunu da olmuyordu” dedi.
“Martılar yiyecek düşüncesi nedeniyle gerilime kapıldı”
Martıların yiyecek sorunu nedeniyle gerilime kapıldığına dikkat çeken Aslan, “Burada görülen görünüm ekolojik istikrarın ne kadar değerli olduğunu anlamak için en uygun yerlerden bir adedidir. Burada bir milyona yakın martı yuva yapmaktadır. Bir milyon martı ikişer yumurta yumurtladığı vakit sayı 3’e katlanmaktadır. Mevsim iyi geçerse ikinci yumurtayı da yapmaktadır. Ancak bu sene baharın geç gelmesi, havaların geç ısınması, yağışların hazirana yayılmasıyla birlikte ikinci kuluçka olmadı ve az sayıda üreme oldu. Yalnız bu martılar yiyecek kasveti nedeniyle gerilime kapıldı. Gerilim ortamıyla bir arada kıtlıklar, vefatlar şekillenmektedir. Vefatlar çoklukla bu senin büyüyen yavrularında görülür” diye konuştu.
“Ekolojik istikrar çerçevesinde her sene yaşanmaktadır”
Vatandaşın bu süreçte huzursuz olmasının olağan olduğunu, ölümlerin ise ekolojik istikrar çerçevesinde her sene yaşandığını lisana getiren Aslan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu hususa ait bir rapor sunacağız. Şu ana kadar saha çalışmalarımızda bu yıl geçmiş yıllara nazaran daha az vefat şekillendiğini gözlemledik. Fakat toplu vefat gören vatandaşın huzursuz olması olağandır. Ön izlemlerimize nazaran rastgele bir salgın hastalık üzere bir durumun olmadığını gözlemliyoruz. Bu hadise ekolojik istikrar çerçevesinde her sene yaşanmaktadır. Halkın huzursuz olması ölümlerin vaktinde kaldırılmamasına bağlıdır. Ölümlerin genç yavrular olduğu, laboratuvara gerekli numuneler göndereceğiz rastgele bir olumsuzluk çıkarsa bu ihtimali de kıymetlendirerek ilgililere, kamuoyuna bilgi vereceğiz.”
Memurlar