Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın başkanlığını yapılan Koronavirüs Bilim Konseyi toplantısı sona erdi.Bakan Koca’ya önlemlerin nasıl esnetileceği ve sıralamanın nasıl olacağı soruldu.Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hususla ilgili pazartesi günü yapılacak kabine toplantısını işaret etti.
BİLİM ŞURASI’NIN TEKLİFLERİ KABİNE TOPLANTISINDA TARTIŞILACAK
Bakan Koca, “Önlemler esnetilirken öncelik sıralaması nasıl olacak? Okullara mı öncelik verilecek, yoksa sokağa çıkma kısıtlaması mı kaldırılacak?” sorusuna şöyle karşılık verdi: “Bilim Konseyimiz bu mevzuyu tartıştı. Bu bahisteki öneriyi pazartesi günü kabineye sunmuş olacağım. Cumhurbaşkanımızın başkanlığındaki kabinede bu teklif tartışılacak. Devamında Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle, gerektiğinde açıklama yapılmış olur. Alınan kabine kararı. Bizim yalnızca teklif noktasında bir çalışmamız var.”
Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları şöyle;
Dünya başarılı bir imtihan vermedi. Lakin başarısızlığı üzerinden de salgınla gayret etmek mümkün değil. Her ülke elindeki imkanlar nispetinde önlemler almaya çalıştı. Biz de elimizdeki imkanları en iyi formda kullanmaya çalıştık.
Riskten muhafaza önlemlerinin tedaviden kat kat üstün bir bedelde olduğunu yaşayarak öğrendik. Sahne önünde Bilim Şuramız kıymetli roller üstlendi. Pek karşınıza çıkmayan Toplum Bilimleri Konseyimiz ise sahnenin gerisinde kıymetli stratejiler geliştirdiler.
Elbette sıhhat, tedavi ve hastalıkla çaba hususlarında Bilim Heyetimiz çalışmalarına bütün süratiyle devam edecek lakin artık salgının toplumsal hayata tesirleriyle uğraşa de odaklanacağız.
TOPLAM 8 MİLYON DOZ AŞI YAPILDI
Bugüne kadar aşılama çalışmalarında yaklaşık 1.5 milyonu 2. doz olmak üzere 8 milyon aşı düzeyine ulaştık. Aşılama planındaki birinci etabın sonuna yaklaştık. Global seviyede en başarılı ülkeler ortasındayız.
Temin attığımız aşıya ilgi artıyor. Bu tercihimizin doğruluğunu tasdik etsek de lojistik ile ilgili tehdidi artırıyor. Tabir yerindeyse aşı kıtlığı yaşanan bir zamandayız. Aşılama programında açıklanan datalar üzerinden haklı haksız tenkitler yapılmaktadır.
“AŞILAMADA TEDARİK VE PLANLAMA MESELEMİZ YOK”
Vakit zaman aşılama sayısında azalma ya da artış olması büsbütün lojistik münasebetlerle şuurlu olarak planlanmaktadır. Bugün aşı temin edilebilirken yarın temin edilemeyeceğinin garantisini kimse veremez. Bugün prestijiyle bir tedarik ve planlama problemimiz yok. Birinci doz aşısını olan tüm vatandaşlarımızın ikinci doz aşıları garanti altındadır. Lakin daha inançlı olanı, kendi aşımıza sahip olmaktır.
Aşı olduğumuz gün muhafaza başlamıyor. İkinci doz aşıyı olup üzerinden 14 gün geçtikten sonra aşılanmış oluyoruz. Yani birinci aşı olduğumuz günden 42 gün sonra. Bu 42 gün kendimizi daha iyi korumak zorundayız. Ayrıyeten tüm nüfusumuzun en az %60’ını aşılamadan aşı garantisini elde etmiş olmuyoruz. Aşının birinci dozunu yaptırmış olmak bizi önleme sevk etmeli. Her geçen gün sayısı artan mutasyonlu virüse de dikkat etmeliyiz. Birtakım vilayetlerimizde buna yönelik özel planlarımız var. Hadise sayılarındaki artış kimi vilayetlerimizde başkalarından daha geç olağanlaşmasına neden olabilecek.
“YERİNDE KARAR DÖNEMİ”
Geçtiğimiz haftalarda vilayetler seviyesinde yüz bin nüfusa düşen haftalık olay sayılarını paylaşmaya başladık ve salgın idaresinde yerinde karar periyoduna geçeceğimizi duyurmuştuk. Bu dataları her hafta paylaşmaya devam edeceğiz.
Belirttiğim parameterlere nazaran vilayetlerimizin risk seviyelerini düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak ilan edeceğiz. Alınan kabine kararlarını da kabine toplantısı sonrasında tensipleri halinde sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacaklardır. Yerinde karar devriyle birlikte güvenlik güçlerimiz kontrolleri artıracak.
“BEDAVAYA AŞI VERİLİYOR İDDİASI”
Dün bahsettiğim, ‘Yarın açıklayacağım’ dediğim, ülkemize bedelsiz aşı geldiğiyle ilgili bir hususta açıklamaya yapacağımı söylemiştim. Sayın Kılıçdaroğlu’nun bir açıklaması olmuştu.
Bilhassa bu devirde dünyada aşı savaşının yapıldığı bir periyodu yaşıyoruz ve ülkeler ortası ticari sır olarak kalması gereken bilgilerin ifşa edildiğini görüyoruz. Ülkeler ortasında bunun bağları etkileyebileceğini ve fiyat ve gibisi noktalarda bunun ticari sır olarak kalmasını mukaveleye de konduğunu ve bu nedenle de fiyatı bilhassa söylememiştim lakin şunu tabir etmiştim: Biz aşıyı dünyadaki bütün ülkelerin aldığı fiyattan en ucuza alan ülkeyiz. Bu savımın hala gerisindeyim. Bu, ülkeler ortası karşılıklı mukaveleyle de ticari sır olarak korunması gereken bir durumdu.
“ARACI FİRMAYA BİR KURUŞ VERİLMEDİ”
Bir öteki mevzu, aracı var mıydı yok muydu? Biz devlet olarak Sinovac firmasıyla bütün görüşmeleri yaptık. Bu firmanın 10 yıldan fazla müddettir bir distribütörü var, tek distribütörü. Ayrıyeten bu distribütör, bu firmanın Türkiye’deki ayrıyeten yetkilisi. Genel olarak firmanın yetkilisi de firma. Hem tek distribütörü, hem tek yetkilisi firma ismine. Hasebiyle biz bütün görüşmeyi Sinovac ile yaptık. Altını çiziyorum: Hiçbir biçimde aracı firmaya bir kuruş verilmemiştir.
Türkiye olarak biz distribütörle de pazarlık yapabilirdik. Biz aşıda firmanın kendisiyle direkt yaptık. Firma tabir etmişti: Görüşmeler bizimle yapıldı, Sıhhat Bakanlığı pazarlık sürecini bizimle götürdü, bu periyotta bütün ticari ilişkiyi biz sağladık. Lakin distribütör temsil, lojistik vb. işleri yapmak üzere devrede olan bir firma. Bunun için biz ekstra bir fiyat ödemiyoruz.
Vatandaşımızın zihni niçin bulanıklaştırılıyor? Ben bu periyotta siyasi arenaya çekmek istemedim ve burada da direndim. Buna karşın vatandaşımızın zihnini bulandırmak isteyenler var.
Biz AstraZeneca’yla da, BioNTech’le, Sputnikl’e de hala görüşüyoruz. Vatandaşımızı aşıyla buluşturmak istiyoruz. Lakin biz daha erken faz-3 çalışmasına başladığımız ve sonuçlarını bildiğimiz bir aşıyla görüşmelerimizi, mukavelelerimizi yaptık. Elinde 15 milyon aşı olan Avrupa ülkesi çok az. Pekala bu aşının gelişini etkilemek için niçin uğraşıyor, ülkeler ortası birtakım hassas noktaları niye kaşıyoruz?
Bana sayın muhalefet önderi açıp sorabilirdi: Bu türlü bir durum var, hassas olduğunu biliyoruz, bu mevzuyla ilgili açıklamanız var mı? Yok mu bu türlü bir bağlantı anlayışı?
1) Aşıyı ucuza alıyoruz 2) Bu aşıya erişim için her imkanı kullanıyoruz. Önümüzdeki aylar aşıya daha ağır erişeceğimiz söyleyebilirim.
Siyasi arenaya taşımama noktasında direnmeye devam ediyor olacağım. Vatandaşımızın zihinlerini bulandırmak isteyenlere de vatandaşımıza her noktada olanın ne olduğunu açıkça izah etmeye devam ediyor olacağım.
KARADENİZ’DEKİ OLAY SAYILARI
Bugün Bilim Heyetimizin gündeminde daha çok bölgelerin, sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği formuyla, yani düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak ayrımının nasıl olması gerektiğini, hangi kriterlerin temel alınması gerektiği ve vilayetlerde nasıl bir kısıtlama yahut açılma yapılması gerektiğini tartıştık. Tam kapanma üzere bir durumu düşünmüyoruz.
KARADENİZ’DEKİ OLAY ARTIŞLARI… TAM KAPANMA OLACAK MI?
Bugün Bilim Konseyimizin gündeminde daha çok bölgelerin, sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği biçimiyle, yani düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak ayrımının nasıl olması gerektiğini, hangi kriterlerin temel alınması gerektiği ve vilayetlerde nasıl bir kısıtlama yahut açılma yapılması gerektiğini tartıştık. Tam kapanma üzere bir durumu düşünmüyoruz.
Mutasyonun kimi bölgelerde tesirini göstermeye başladığını gözlemliyoruz, bilhassa Samsun, Ordu üzere Doğu Karadeniz bölgesinde. Mutasyonun artış oranı daha çok İngiltere mutantı dediğimiz, bulaşıcılığının arttığını bildiğimiz bir mutant. Brezilya mutantı 1 tane, İstanbul’da. Güney Afrika’yla ilgili de şu ana kadar 49’a yakın mutantın görüldüğünü söyleyebilirim.
Türkiye’de bize mahsus yeni bir mutantın olmadığını şu an çok net biliyoruz. BioNTech’le ilgili birinci etapta gelebilecek aşı ölçüsü 800 bin oldu. Toplam 4.5 milyon olarak netleşti mart sonuna kadar. Birinci 800 bin doz aşı da muhtemelen 10 gün içerisinde gelecek.
SİNOVAC’IN FAZ-3 ÇALIŞMASI
Veri paklığı denen iş yapılıyor şu anda. 10 bin 250 şahısla çalışma kapatıldı. Bu hafta sonu veri her şeyiyle gözden geçirilecek. Önümüzdeki hafta içerisinde sonuçları paylaşırız. 40 hadiseye ulaştık, haftaya sonucu bütün dünyaya duyurmuş oluruz.
KAÇ MİLYON DOZ AŞIMIZ VAR?
Mukaveleyi yaptığımız tarih 24 Kasım. 24 Kasım’da biz Sinovac’la kontrat yaptık. Toplam 100 milyon doz için kontrat yapıldı. BioNTech’le ilgili 4.5 milyon doz mart sonu olmak üzere mukavele yapıldı, 30 milyona kadar opsiyonel. Marttan sonraki devirde artırmak için Uğur Hoca’yla bağlantı içerisindeyiz.
Sputnik’le ilgili Türkiye’de toksikolojisi başladı. Onunla ilgili de başka bir hazırlığımız devrede. Rus aşısının Türkiye’de üretimiyle ilgili bir hazırlık. AStraZeneca’yla görüşmelerimiz de bugünlerde daha ağır. Zannediyorum önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bir ön kontrat imzalanabilir.
Bizim için değerli olan nisan, en geç mayıs ayında aşılama sürecini tamamlayabilir olmak. Bu süreci derken, bilhassa 20 yaş üstü nüfusuumuz belirli. Toplamda nisan, en geç mayıs sonuna kadar 105 milyon doz aşıya erişeceğimizi biliyoruz. AstraZeneca, BioNTech eği dışında söylüyorum.
52.5 milyon insanımızın aşılanması demek bu.
65 YAŞ ÜZERİ AŞILAMADAN SONRA KISITLAMALAR ESNEYECEK Mi?
İkinci aşıdan iki hafta sonra koruyuculuğu başlıyor. 65 yaş üzerinde olup 2 haftasının daha tamamlanmadığını biliyoruz. Ancak süreçte 65 yaş üzerinde aşılama oranının yükselmesine bağlı olarak vilayetlerde bu mevzuda bir esnetme yapılabilir. Aşılama oranı da parametrelerin ortasında yer alacak.
ÖNLEMLER NASIL KALKACAK?
Bilim Şuramız bu mevzuyu tartışı. Bu husustaki öneriyi pazartesi Kabine’ye sunacağım. Kabine’de bu teklif tartışılacak ve devamında sayın Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle gerektiğinde açıklama yapılmış olur alınan Kabine kararıyla. Temel kıymetli olan, vilayetlerin bundan sonraki periyotta hadise sayıları, vaka-test oranını, ağır bakım doluluk oranı üzere parametrelerle bu kademelendirmenin nasıl yapılacağı tartışıldı. İki haftada bir uygulamayla hangi ilin hangi kararı alması gerektiği belirli olacak. Eğitim dahil olmak üzere bütün ayrıntılar pazartesi Kabine’de gündeme alınacak.
PAZARTESİ EĞİTİMCİLERİN AŞILAMASI BİTER Mİ
Bitmiş olmayacak, aşılama başlamış oldu. Köy okullarından başladık. Bu başlangıçla birlikte önümüzdeki haftalar giderek ağırlaşacak. Aşının tedarikiyle de ilgili bir durum bu. Bilhassa ayın 15’inden sonra aşı daha ağır gelecek.
YERLİ AŞI ÇALIŞMALARI
Faz-2 etabında olan aşı toplam 200 bireyde düşünülüyor. Bu 200 kişinin 84 bireye aşıları yapıldı. 28 gün sonra 2. doz aşısı yapılacak. Nisan ayında faz-2’nin biteceği ve nisan sonuna hakikat da faz-3 çalışmasına geçebileceğimizi düşünüyorum. Toplantılar dahil olmak üzere kademelendirme de önümüzdeki günlerde muhakkak olmuş olacak.
KANSER HASTALARI
Kanserli hastalarla ilgili Bilim Konseyi aşının tedarikine bağlı olarak da üzerinde çalışılıyor.
KONGRELER VE MAÇLARDAKİ KALABALIKLAR
Toplantılar ve maçlarla ilgili, kendi özel durumu ben açıklamıştım dün. Toplantılarla ilgili de genel olarak biz salgında bulaşın nasıl olduğunu biliyoruz ve birinci günden itibaren salgında bulaşın yakın temasla birlikte daha da arttığını daima anlattık. Bu bilgilendirmede bir değişiklik yok.
Maçlarda da benzeri formda önlemlerin yer yer olmadığını görüyoruz. Taraftar olmak, insanımızın sıhhatini ötelemeyi gerektirmez.
FİYATSIZ PCR TESTİ YAPILDIĞI TEZİ
Israrla siyasi arenaya bu uğraşın çekilmemesi noktasında kararlıyım. 83 milyon vatandaşımıza da eşit davranarak bu çabayı sürdürmekten yanayım. Bahsettiğiniz durumla ilgili, dün Vilayet Sıhhat Müdürlüğümüz bir açıklamada bulundu. PCR testinin yapılabilirliği doktorlarımızın sorumluluğunda, bir semptom olduğunda talep edilerek yapılabiliyor. Özel bir durum kelam konusu değil.
Özel kuruluşlarda yaptırabilirler ancak o durumda da özel kuruluşlarda semptomu varsa fiyat ödemeyip semptomu varsa fiyat ödeyip yaptırabilirler. Bizim kamu kurumlarımızda doktor sorumluluğunda semptomu olan bireye doktor talebiyle PCR testi yapılır.
KARABAĞ SAVAŞI’NDAN SONRA TÜRKİYE-AZERBAYCAN SIHHAT BAKANLARI ORTASINDAKİ İŞ BİRLİKLERİ
Azeri kardeşlerimizden 3 gaziyi biz tedavi ediyoruz. Kritik bir durumları yok. İkili mutabakatlarımız var sıhhatle ilgili. O kapsamda 4 hasta tedavi edilmekte. Azeri kardeşlerimizi vatandaşlarımızdan asla ayırmıyoruz. Üzerimize düşen ne ise yapmak noktasında hassasiyet gösteriyoruz. Hem pandemi periyodunda hem de daha evvel sıhhatle ilgili yapılması gereken her iş birliğine açık olduk ve olacağız.
LİSELERDE İMTİHANLARIN YÜZ YÜZE YAPILIP YAPILMAYACAĞI
MEB ile üzerinde tartışılan bir durum. Vilayetlerin hangi durumda gelecek hafta görülecek. Riski olmayan vilayetlerde bir sorun olmayacak ancak riski olan vilayetlerle ilgili nasıl olması yahut ne vakit yapılması gerektiği MEB ile ve Kabine’de de durum değerlendirmesi yapılacak.
Memurlar
