Meram ilçesinde, 1831-1903 yıllarında yaşayan Konya Müftüsü Gevraki Hacı Abdülkadir Efendi tarafından, medrese, han ve iş yerleri olarak yaptırılan yer, vakte direnen saraçlık, keçecilik, demircilik, kalaycılık, tenekecilik üzere mesleklere mesken sahipliği yapıyor.
Şükran Mahallesi’ndeki tarihi han, ahilik kültürünün de merkezleri ortasında yer alıyor. Yaşları asra merdiven dayayan, mesleklerinin son temsilcileri ustalar, bir ortada çalıştıkları handa ahilik dayanışmasıyla ayakta kalmaya çalışıyor.
Çağdaş yapıların ortasında kalan tek katlı, ahşap kapılı, ateş tuğlasından otantik iş yerleri, kaybolmaya yüz tutan meslekleri fotoğraflamak isteyenlerin de uğrak noktası oluyor.
Gelişen teknoloji ve endüstrileşmenin tesiriyle müşterileri günden güne azalan hanın emektarları, geçimleri için az da olsa gelen küçük işlerle alın teri dökmeye devam ediyor.
“Gidenlerin yeri dolmuyor”
Yarım asrı aşkın müddettir keçecilik yapan 82 yaşındaki Galip Şapçıoğlu, AA muhabirine, kaybolmaya yüz tutan meslekleri handa yaşatmaya çalıştıklarını lakin gidenlerin yerinin boş kaldığını söyledi.
Mesleği sürdürecek kimsenin yetişmediğine dikkati çeken Şapçıoğlu, “Arkamızdan gelen olmadığı için bu işler bitti. Birer birer kaybolup gidiyoruz. Seksenden fazla esnaf vardı, hepsi gitti. Buraların geleceği yok. Yıkılıp gidecek. Bizim de vaktimiz doldu esasen. Biz de kaybolup gideceğiz.” diye konuştu.
Hanın kalay ustası Mehmet Derviş de “Bu han bizim yuvamız. Burayı yaşatmak istiyoruz lakin ilerisi ne olur bilemiyoruz. Burası restore edilirse herkes mesleğine devam eder, bu meslekler de ayakta kalmaya çalışır. Biz burada çorbamızın kaynamasını istiyoruz.” dedi.
Elde ettiği gelirle zahmetle geçindiğini belirten Derviş, tüm zorluklara karşın mesleğini severek yaptığını vurguladı.
“Burası restore edilmeli”
Üç jenerasyondur saraçlık mesleğini icra ettiklerini belirten Harun Bilici ise hanın tarihi değerine işaret etti.
Bilici, “Burada Gevraki Hoca varmış. O vaktin valisi, ‘çocuk okut, ilim yay, dükkan yap kiralardan da nafakanı çıkar’ diye buraları ona vakfetmiş. Bu han bizim için de Konya için de çok kıymetli. Bu hanın restore edilmesi gerekiyor.” sözünü kullandı.
Demircilik yapan 83 yaşındaki İsmet Derman da köylülerin endüstride yaptıramadığı küçük işler için hanı tercih ettiğini lisana getirdi.
Mesleğini 64 yıldır sürdürdüğünü söz eden Derman, şunları kaydetti:
“Burada evvelce yalnızca at arabası yapılırdı. At arabası ortadan kalkınca kendimize iş bulmak zorunda kaldık. Besicilere mal bağlamak için yemliklere halka yapıyoruz. Köylülerin ufak tefek kaynak işlerini, çeşitli demir işlerini yapıyoruz. Burası tarihe karışacak ancak belediyemiz bu meslekler bitmesin diye bize yeni bir yer verir de ‘mesleğinizi sürdürün’ derse bize de köylüye de iyilik yapmış olur. Burada köylünün ufak işleri esnaf tarafından görülüyor. Köylü gidip endüstride, fabrikada bir pulluk bıçağı yaptıramaz.”
Memurlar
