Aralık ayının son günlerine gelmemize karşın yeteri kadar yağmur yağmıyor. Kuraklık artık kapıda değil kapıdan içeri girdi. Ne yazık ki barajlarımız alarm veriyor. Su düzeyi giderek azalıyor. Pekala ülke genelinde son durum ne? Hepimizi ilgilendiren mevzu hakkında Devlet Su İşleri Genel Müdür Vekili Kaya Yıldız CNN TÜRK’te açıklamalarda bulundu.
Barajlardaki son durum ne? Doluluk oranları ne düzeyde?
Bizim barajlarımızdaki doluluk oranlarıyla ilgili direkt gelecek olur isek toplamda içme suyu güç amaçlı 380 adet online izlediğimiz barajımız var. Bu barajlarımızın doluluk oranı ortalama bugün prestijiyle yüzde 33,5 mertebesinde. Geçen sene tekrar tıpkı bugün prestijiyle kıyasladığımızda yüzde 37,5-38’ler mertebesindeydik. Yani yaklaşık yüzde 4-4,5 daha düşük bir düzeyimiz var.
Bunu içme suyu sulama ve güç niyetli barajlarımız gruplandırılıyor. İçme suyu maksatlarındaki barajlarımız ortalama doluluk yüzde 32,5. Sulama amaçlı barajlarımız yüzde 31, güç gayeli barajlarımız da yüzde 35 mertebesinde. Toplamda da tekrar barajlarımızda şuan prestijiyle 125 milyar metreküp suyumuz mevcut. Yani bunu bu türlü kıyaslayabiliriz… İstanbul ülkemizin en büyük ili. Yıllık 1.2 milyar civarında bir su tüketimi olduğunu düşünürsek 125 milyar metreküp depolama ölçüsü olarak ne kadar büyük olduğu da izafi olarak görünür.
İstanbul için konuşursak örneğin bugünden itibaren yağmur yağmadığını düşünürsek İstanbul’un ne kadar suyu kaldı?
İstanbul’un günlük kullandığı su ölçüsü ortalama 3 milyon metreküp. Ben bugün baktım dün prestijiyle 2.7 milyon metreküp. Bu ortalama 3 milyonlar düzeyinde seyrediyor. Yazın tabi kullanımı biraz daha fazla olduğu vakitler 3 milyonun birazcık üzerine çıkabiliyor. Barajlarımız da İstanbul’un şuan 189 milyon metreküp suyu var. Bu etkin hacim olarak nitelendirdiğimiz direkt olarak kullanılabilir ölçülü su. Yani bugün prestijiyle biz Aralık ayındayız. Aslında su yolu başlangıcındayız. Önümüzdeki periyot ocak, şubat, mart, nisan ayları aslında yağışlı periyodun ağır olduğu ve yağış beklediğimiz aylar. Önümüzdeki devirdeki yağışlarla bir arada barajlardaki su seviyelerimizin artmasını bekliyoruz. Ancak bugün prestijiyle hiç bir akım olmasa da İstanbul’un hali hazırda 2.5 ay kadar suyu yetecek kadar mevcut.
Ankara
Ankara’da doluluk oranı yüzde 10.6 mertebesinde. Orada da 140 milyon metreküp kadar suyumuz mevcut. Tabi geçen sene de birebir oranlardaydık. Bu Ankara’daki yani barajlarımızdaki doluluk oranı direkt doluluk oranından kıymetlendirmek çok gerçek bir yaklaşım değil. Zira Ankara’daki depolama ölçüleri çok çok fazla. Bu nedenle mevcuttaki su durumuna nazaran baktığımızda Ankara’nın yeniden hiç yağış olmasa dahi 4 ay yetecek kadar suyu mevcut. Tekrar Ankara’da 2019 yılı prestijiyle Bolu-Gerede Havzası’ndaki sularının biz ışık regülatörü ve 31.5 kilometre uzunluğundaki ülkemiz en büyük içme suyu tünelini devreye alarak Ankara’ya içme suyu sağladık. 2019 yılından beri de kış aylarında ocak-haziran ortası Gerede’den su transferini yapıyoruz. Şu ana kadar da 170 milyon metreküp su aktarmışız. Tekrar bugün prestijiyle günlük 150 bin metreküp su aktarmaya devam ediyoruz. Bu önümüzdeki aylarda biraz daha artacak. Ankara’da da her hangi bir su sorunu yaşayacağımızı düşünmüyoruz.
Genel tabloya baktığımız vakit çok az yağış oldu. Ziraî alanda kahırlar oldu. İçme suyunda düşünce yaşar mıyız? Bu türlü bir mümkünlük görüyor musunuz?
Biz çe suyu tarafıyla Ankara-İstanbul başta olmak üzere bütün kentlerimizin içe suyu hususlarını DSİ olarak belediyelerimizle birlikte takip ediyoruz ve bu manada yatırımlarımıza devam ediyoruz. 2008 yılında birinci kez 81 vilayet İçme Kullanma ve Sanayi Suyu Temini Aksiyon Planı olarak hareket planımızı hazırladık ve bunları vakit zaman revize ettik. Artık en son 2020 yılında da şimdiki durumunu revize ettik. Önümüzdeki yıl çok fazla bir problem beklemiyoruz. Önümüzdeki aylarda gelecek yağışlı ve ortalama asgarî akım durumlarına nazaran de senaryolarımızı çalıştık. Tahminen birtakım vilayetlerimizde ufak tefek ıstıraplar görülebilir.
Hangi vilayetlerde ıstıraplar görülebilir?
Bizim içme suyu projesi yürüttüğümüz vilayetlerimiz var. Bu projeksiyonlar doğrultusunda geçmişten gelen ve önümüzde belirli müddetlerde devreye almamız gereken çalışmalar olarak bakıyoruz biz buna. Örneğin; Denizli’de devam eden İçme Suyu risale sınırı bir şebekemiz var. Lakin orada yer altı suları kuyuları açılarak ve burada bu sene içerisinde büyük bir ödenek sağladık büyük bir evreye geldik. Önümüzdeki yıl prestijiyle devreye almayı planlıyoruz. Yeniden Muş içme suyu projemizin ihalesini bugünlerde yapıyoruz. Burada ek kuyular açıyoruz. Burada da zahmet yaşanmaması için.
Bugünden bir şey söylemek çok sıkıntı lakin beklenen dert olabileceği düşündüğümüz hususlara biz gerekli önlemleri çabucak allıyoruz.
Memurlar
