AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Ethem Genim, şoförlerin karlı havalarda uygulayabilecekleri sürüş tekniklerine ait bilgi verdi.
Türkiye’nin dikdörtgen bir coğrafyaya sahip olduğunu lisana getiren Genim, kelam konusu alanda doğu-batı, kuzey-güney eksenlerinde önemli iklim farklılıkları olduğunu söyledi.
Genim, İstanbul’dan yola çıkan bir yolcu otobüsünün 12 saatlik müddette çok farklı mevsimler ve taban kurallarıyla karşılaşacağını söz ederek, şöyle konuştu:
“Bu farklılıklar yalnızca taban koşullarıyla alakalı değil. Görsel olarak da önemli farklar var. Çok düşük bir yükseklikte sisle karşılaşabiliyor. Güneş varken bir anda tipi, buz hatta saklı buzlanma olabiliyor. Bölgesel olarak bakıldığında kışın doğu ve kuzey bölgeler farklı bir sürüş usulü gerektirebilir. Takip uzaklığı, inişlerde viraj dönüş açısı üzere değişkenler şoförleri zorlar. Yüksek bölümlerde aşağı inerken şoförleri bekleyen en büyük tehlike, gündüz vakti güneşin erittiği kar, virajın içinden karşıdan karşıya geçer. O ortadan su akar. Orada ısının apansız düşmesi 3-5 metre alanda saklı buzlanma, siyah buz dediğimiz bir alan oluşturur. Nem bile bu alanı oluşturabilir.”
Şoförün değişen koşullara ayak uydurmasının inançlı bir sürüş için elzem olduğuna vurgu yapan Genim, şu bilgileri verdi:
“Hızını kesinlikle düşürmesi gerekiyor. Yorgun olmamalı. Bilhassa şehirlerarası insan nakliyatında firmalar ayakta kalmak için birtakım şeylerden kısmak durumunda kalıyor. İşte kısılan bu gereksinimler hem taşınan insanların hem de karşıdan gelenlerin hayatını ilgilendiren sonuçlara neden olabiliyor. Örneğin lastik konusunda kaplama yapılıyor. Bunlar nerede ve ne kurallar yapılıyor? Kışın taban soğuk olduğunda lastiğin hamurundaki kauçuk daha fazladır ki dönmeyle ortaya çıkan sürtünme katsayısında lastik ısınır. 60 yahut 90 kilometre süratle giden lastiğin ısısı farklıdır. Lastik yumuşadıkça tabandaki pürüzler lastiğe batar. Bu da aracın tutunmasını olumlu tesirler. Şehirlerarası yük ve insan taşıyan araçlardaki en büyük eksiklik yalnızca tahrik tekerleklerinde kış lastiği mecburiyeti olmasıdır.”
Genim, frenlemenin araçların kalkışından daha kıymetli olduğunu aktararak, yalnızca tahrik tekerlerinde değil frenlemeye maruz kalan tüm tekerlerde kış lastiğinin zarurî olmasını gerektiğini söyledi.
Dört çeker araç kullananlarda kelam konusu durumun yanlış anlaşıldığını tabir eden Genim, “Evet kalkarken bir avantajınız var lakin frene bastığınızda her araç üzere 4 tekerle bunu yapacaksınız. Demek ki 4 çeker araçlarda da bir avantajdan bahsedemeyiz. Tırlarda o kadar dingil var yalnızca çekicinin tahrik tekerlerinde kış lastiği mecburiyeti var. Aracın fren yapan onlarca tekerleği var, hepsi yere temas ediyor.” diye konuştu.
Yola çıkacak şoförlere tavsiyeler
Genim, şehirlerarası yola şahsi araçlarıyla çıkan bireylerin kesinlikle yol planı yapması gerektiğini belirterek, 2 yahut 2,5 saatte bir mola verilmesinin kıymetine değindi.
Yola çıkmadan evvel hava kurallarının takip edilmesini öneren Genim, şu bilgileri verdi:
“Gidilecek bölgedeki kuralların öğrenilmesi lazım. Araçlarda zincir yahut kar paleti, çeki halatı, ilkyardım çantası üzere donanımların olması gerekir. Hatta fosforlu yelek de bulundurmalılar. Gece inip zincir takan şoförler hayatını kaybediyor. Sıkıntı hava kaidelerinde gitmeye mecbursanız aracınızda battaniye dahi bulundurmanız gerekiyor. Yakıt depolarının dolu olması değerli. Birtakım durumlarda aracınızda saatlerce mahsur kalabilirsiniz. Türkiye’de kent içi ulaşımda Karayolları ve belediyelerin hizmetleri nitekim çok iyi. Fransa örneğini verebilirim. Türkiye’de bu hususta sağlanan hizmetler bu ülkelerin katbekat üzerinde.”
Genim, araçların her geçen gün yeni teknolojilerle donatıldığını anımsatarak, buna karşın şoförlerin kullandıkları araçları tanıma maharetlerinin beklenen düzeyde olmadığını anlattı. Türkiye’de kış ve kar lastiği kavramlarının da karıştırıldığını belirten Genim, lastik konusunda önemli bir bilinçlenmeye muhtaçlık olduğunu söyledi.
Genim, Türkiye’de kurallara nazaran araç kullanma yeteneğinin gelişmediğini lisana getirerek, “Şu anda karsız yolda şoförler nasıl gidiyorlarsa karlı yollarda da tıpkı suratlarla seyrediyorlar. 90-120 kilometre ortası sürat körlüğünün olduğu bir aralıktır. Şoförler çoklukla bu suratlar ortasında kaza yapar. Bizde yüksek sürat kazaları çok azdır. Türkiye’deki trafik kazalarının nedenlerinin başında sabırsızlıktan kaynaklanan acelecilik geliyor. Araçlarımızı biraz sabırlı kullansak hiçbir şey olmayacaktır.” sözlerini kullandı.
Memurlar