Toplumsal medyada kendisini ‘uzman’ olarak tanıtan pek çok kişinin, yetişkinlerin yanında bebeklere ve çocuklara da ‘hacamat’, bir öteki ismiyle ‘kupa tedavisi’ yapması tartışma yarattı. Toplumsal medya hesaplarında randevu talepleri almak üzere bağlantı bilgilerini paylaşan bireyler, çocuklara ve bebeklere bile hacamat uygulaması yapıyor. Paylaşılan manzaralar ortasında iki aylık bir bebeğe gaz sancısı için hacamat uygulaması yapan bile var. Lakin bu uygulamalar yasal olarak sıhhat kuruluşlarında ve bu alanda eğitim almış tabipler tarafından yapılması gerekiyor. Sıhhat Bakanlığı’nın ‘Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği’nde de “Uygulamalar bakanlıkça yetkilendirilmiş ünite ile uygulama merkezlerinde ve ilgili alanda ‘uygulama sertifikası’ bulunan tabip ve yalnızca diş hekimliği alanında olmak üzere, diş tabibi tarafından yapılabilir. Uygulama alanında temel eğitimi bulunan sıhhat meslek mensupları merkez ve ünitelerde sertifikalı tabiplere uygulamada yardımcı olabilirler” sözleri yer alıyor. Çocuk hastalıkları uzmanları, bebekler ve çocuklar için hacamat uygulamasının sakıncalı olabileceğini lisana getirirken, bu alanda çalışmalar yapan uzmanlar ise, hijyenik şartlarda ve hakikat yapılmayan uygulamaların, önemli riskler oluşturabileceğini vurguluyor.
SIHHAT KURULUŞLARINDA, BU İŞİN EĞİTİMİNİ ALMIŞ SIHHAT ÇALIŞANLARI TARAFINDAN UYGULANMALI
Hacamat yerine ‘kupa tedavisi’ sözünün yanlışsız olduğunu ve bu sistemin eğitimli bireyler tarafından yapılması gerektiğini belirten Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ahmet Kalaycıoğlu, “Geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili son yıllarda önemli atılımlar yapıldı. Büyük takviyeler gördü Klâsik ve Tamamlayıcı Tıp. Ben de yaklaşık 22 yıldır bununla uğraşan bir tabibim. Sıhhat Bakanlığı’nın onayladığı 15 tane uygulama var. İşin temelinde şu var. Sıhhat Bakanlığı bu işin eğitim müfredatını oluşturmuş vaziyette. Münasebetiyle, yanlışsız işler yapabilmek için hastane ya da rastgele bir sıhhat kuruluşunda yapılacak uygulama, eğitimli şahıslar tarafından yapılmalı. Bunun için eğitimli kişi kapsamı belirtilmiş vaziyette tabipler ve yardımcı sıhhat işçisi bu işin eğitimini almak kaydıyla bu uygulamayı yapabiliyorlar. Yalnızca doktor olmak yetmiyor. Doktor olup da bu işin eğitimini almak gerekiyor” dedi.
“DOĞRU YAPILMADIĞINDA ENFEKSİYON VE KAN KAYBINA BAĞLI RİSKLER OLUŞTURABİLİR”
Uygulama yapılırken hijyenik şartlara çok dikkat etmek gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Kalaycıoğlu, şöyle devam etti:
“Kullanılan gereç, yanlışsız endikasyon, gereçlerin tek kullanımlık olması üzere kıymetli ögeler var. Tedavi için uygulamayı yapacak olan tabip ve yetkili kişi bunun hangi hastaya, hangi şartta ve nasıl uygulanabileceğine kendisi karar vermesi gerekiyor. Sağlıklı şartlarda yapılmadığı vakit, gerçek yapılmadığı vakit natürel ki kimi riskler oluşturuyor. Kanama bozukluğu olan hastalarda kan kaybına bağlı önemli zahmetler olabilir. Hastaya bu uygulamayı yaparken hastayla bağlantı kurup gerçek bilgiler almak gerekiyor. Bu bilgiye istinaden, hastanın bulgularına istinaden uygulama yapmak gerekiyor. Uzun yılların tıbbi bilgisi ve deneyimi ile yapacak kişinin bunu değerlendirmesi gerekiyor doğal ki. Kanama bozukluğu olan bir hastaya yaptığınızda, kanı durduramadığınızda geriye dönüşü olmayan ıstıraplar yaşayabilirsiniz. Hijyenik şartlarda yapmadığınızda enfeksiyon ile ilgili sıkıntılar yaşayabilirsiniz. Bu sefer kaş yaparken göz çıkarma ihtimaliniz olabilir. Onun için gerçek yerde, yanlışsız şahıslarla, yanlışsız biçimde ve gerçek hastalıkta, yanlışsız uygulama diyorum”
ÇOCUKLARDA, YAŞLILARDA VE GEBELİKTE ÖNERİLMİYOR
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa (İÜC)-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kısmı’nda Çocuk Enfeksiyon kısmında vazifeli Doç. Dr. Deniz Aygün ise “Hacamat uygulamaları çocuklarda, yaşlılarda ve gebelikte önerilmemektedir. Katiyen yapılmaması gerekir” dedi
Deniz Aygün, “Uygulama sırasında lokal travma ve basınca bağlı cildin epidermis dediğimiz üst katmanı ve dermis dediğimiz alt katmanlarda damar hasarı gerçekleşebilir. Bunun sonucunda ciltte zedelenme ve kanama gerçekleşebilir. Bu da cilt bütünlüğünü bozar. Küçük bir çocukta bunu önermemekteyiz. Tıpkı vakitte uygulama sırasında cilt bütünlüğü bozulacağından enfeksiyonlara taban hazırlayabilir. Cilt ve cilt altı dokularda enfeksiyonlar olabilir ve bunlar derin dokulara ilerleyerek cilt apselerine neden olabilir. Birebir vakitte çok küçük çocuklarda uygulama sırasında yaşayacağı gerilim ve endişeyi da göz önünde bulundurursak çocuklarda bu uygulamayı katiyen bu biçim uygulamaları önermiyoruz ve kullanılmaması gerekir” tabirini kullandı
Memurlar