Milliyet’ten Hanife Baş’ın haberine nazaran: Toplumsal medyada çekiliş çılgınlığı yaşanıyor. Toplumsal medya fenomenlerinin, takipçilerini artırmak için yaptığı çekilişler problemleri da beraberinde getiriyor. Kimi internet fenomenleri hakkında geçen aylarda ceza soruşturmaları açılsa da çekilişler sürat kesmiyor. Bilişim avukatı Gökhan Ahi, toplumsal medyada olsun yahut olmasın talihe bağlı olan çekilişlerin hukuksal düzenlemeye tabi olduğunu belirterek, “320 sayılı kanun kararında kararnamenin 41. hususu ile çekilişler hakkındaki müsaade yetkisi Ulusal Piyango Yönetimi’ne verilmiştir. Yönetimden müsaade alınması zorunludur” dedi.
Müsaadelerin kapsamı
Bu müsaadelerin hangi kapsamda alınacağının ise Karşılığı Nakit Olmayan Piyangolar ve Çekilişler Hakkında Yönetmelik’te bahsedildiğini lisana getiren Ahi, bu yönetmelikle birtakım istisnalar tanındığını, yalnızca bu istisnaların olduğu tarihte çekiliş yapmak için kimseden müsaade almaya gerek olmadığını söyledi. Gökhan Ahi, müsaade almadan çekiliş yapanlar hakkında isimli para cezaları ve iki aydan iki yıla kadar mahpus cezalarının da düzenlendiğini anımsatarak, kimi internet fenomenleri hakkında geçen aylarda ceza soruşturmaları açıldığını ve sözlerinin alındığını da kaydetti.
Mağduriyet var
Bu çeşit çekilişlerde tüzel sıkıntılar da olabildiğini söz eden Ahi, şunları söyledi:
“Çekilişte kazandığı ikramı gelmeyenler ya da karşılığında posta fiyatı, masraf ve kurul istenmesi üzere bireyleri mağdur eden uygulamalar olabiliyor. Yüksek sayıda takipçi kazanıp, hesabı kapatanlar ve yüksek sayıda takipçili hesabın ismini değiştirip diğerlerine büyük paralara satanlar var. Bir öteki sorun, toplumsal medyadaki mahlas ile kişinin gerçek ismi ortasında farklılık olduğu için armağan sahibinin gerçekte kim olduğu konusunda sıkıntılar yaşanabiliyor. İnternet fenomeni denilen tesirli şahısların yahut ünlü bireylerin bazen müsaade bedelini aşan çekilişler yaptığı görülüyor. Bu hususta armağanları sağlayan markaların, tarza uygun ve müsaade alarak çekiliş düzenleyen markalara karşı haksız rekabet içinde olduğu söylenebilir. Şayet internet fenomenleri, çekilişle dağıttığı ikramları bir sponsordan elde ediyorsa, paylaşımların açıkça reklam yahut sponsorlu olduğunun belirtilmesi gerekiyor. Aksi takdirde Reklam Şurası, ‘örtülü reklam’ yapmaktan para cezası uygulayabilir. Bir diğer sorun ise vergi problemi. Çekilişle ikram edilen eserlerin (özellikle cep telefonu, tablet ve bilgisayar) kıymeti 7.703 TL’nin üstündeyse, kazananın veraset intikal vergisi beyan etmesi ve ödemesi gerekiyor.”
Yeni dolandırıcılık sistemi
Dijital Bağlantı Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, toplumsal medya çekilişlerinin yeni dolandırıcılık tekniği haline geldiğini kaydederek, şu bilgileri verdi: “Bazı toplumsal medya fenomenleri çekilişlere fiyatlı iştirak sağlıyor. Çok yüksek sayıda takipçiye sahip olmaları nedeniyle kendi hesapları üzerinden bilgisayar, kol saati, cep telefonu, tatil, araba üzere çekilişleri gerçekleştiriyorlar. Ama eserin bedelinin yaklaşık iki katı kadar sponsor bulunduğu için aslında gelir elde eden fenomen oluyor. 1 milyonun üzerinde takipçi sayısına sahip hesaplar üzerinden gerçekleştirilen bu çekilişlerde toplumsal medya kullanıcılarına, markalara, işletmelere takipçi kazanılması vaat ediliyor. Daha çok Instagram üzerinden bu çekilişler yapılıyor ve teklifler DM yani özel ileti yoluyla iletiliyor. Çekiliş bittikten sonra birden fazla kullanıcı sponsor hesabı takipten çıkıyor. Birtakım hesaplar üzerinden yapılan çekilişlerde tanıdıklara eserlerin kazandırıldığına ait argümanlar da var. Kimi vakit vaat edilen ikramlar hiç verilmiyor. Parayı alıp hesabını kapatan da var. Yapılan iş yasal olmadığı için hak sav edemiyorsunuz.”
Memurlar