ABD, son iki gündür çocuk kaçakçılığı yapıldığına dair tezlerle çalkalanıyor. Dünyanın önde gelen online mobilya mağazalarından Wayfair’in internet sitesi üzerinden çocuk kaçakçılığı yaptı tez ediliyor. Skandal argüman, umumi merkezi ABD’nin Boston kentinde bulunan Wayfair’in çok yalın birtakım eserlere fahiş fiyatlar biçmesi ile patlak verdi. Daha sonra satışa sürülen bu eserlere ABD’de aranan kayıp çocukların isimlerinin verildiği belirlendi.
Dünyaca ünlü Amerikan e-ticaret sitesi Wayfair ile ilgili ortaya atılan “çocuk ticareti” tezi tüyleri ürpertti.
HADISELER DOĞRULAR NİTELİKTE
Bu argümanları doğrular nitelikteki bir vukuat şöyle: ABD’de aranan çocuklardan birisinin ismi Reynold Halley. Sitede 4 bin dolara satılan halının markası ise Reynold Hand. Birebir model/kalite halıların piyasa kıymeti ise 20 dolar civarında. Kimi mobilya ve eserleri tıklandığında ise yalnızca giyim eserlerinde olması gereken boy/beden ölçüleri bölge alıyor. Bu eserlerin isimleri de kayıp çocukların isimleri ya da evrak numaraları ile örtüşüyor. Bu ve gibisi çok sayıda örnek bu portal üzerinden çocuk ticareti yapıldığı kuşkusunu uyandırıyor.
KOLİDEN ÇOCUK ÇIKTI
Wayfair, ‘ürünlerin endüstriyel olduğu için makul rakamlara’ satıldığını öne sürerek, tezleri reddetti. Ama şirketin geçtiğimiz yıllarda yayınlanan reklamı, argümanları doğrular nitelikte. Şirket, reklam sinemasında içinden çocuk çıkan kolileri müşterilerine ulaştırıyor. Dünya umumunda kayıp çocuk sayısı onbinlere ulaştı. AB devletlerinde kaybolan mülteci çocuk sayısı 96 bini aşarken, Almanya’da ise 10 binden fazla çocuğun akibeti belirsizliğini koruyor.
Wayfair’in Clinton Vakfı’na ilişkin bir pazar mekanı olduğuna dikkat çeken, Marmara Üniversitesi Muhabere Fakültesi Tedrisat Üyesi Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Bu pazar konumunda beşerler 1. ve 2. el eserlerini satabiliyor. Siteyi biraz incelediğimizde örneğin bilardo masası almak isteyen kişinin önüne yaş ve cinsiyet seçenekleri çıkıyor. 10 bin dolar üzere fiyatlara satılan plastik bir masa için niye iki cinsiyet seçeneği çıktığı hakikaten anlaşılır üzere değil” dedi.
AİLELER SATIŞA ÇIKARIYOR
Amerika’da mevzuyu araştıran bireylerle de görüşen Kırık, “Sitede satılan eserlere isimler verilmiş. Jonny’nin tulumu diyor, bu tulum olağanda 5-10 dolar lakin Jonny’nin olunca 50 bin dolara satılıyor. Ayrıyeten kayıp çocuk isimleriyle bu eser isimleri tıpkı. Eserleri siteye girerken, kayıp çocuk isimleriyle şifreleme yapmışlar. Kayıp çocuklar büyük nispette siyahi yahut mültecilerden oluşuyor. Birtakım ailelerin bu tertip üzerinden satışa çıkardığı da belirtiliyor” diye konuştu.
SKANDAL BIRINCI DEĞİL
ABD’de daha evvel Clinton ve Obama’ya danışmanlık hizmeti veren John Podesta’nın ticaret ve bürokrasi etraflarına vereceği pedofili tertibi wikileaks evraklarına sızmıştı. Wikileaks’in ortaya çıkardığı e-postalar, bağış faturaları, kullanılan görseller, şifreleme formülüyle gizlenen talepler, logolar vs skandalın insanlık dışı boyutunu somutlaştırırken, skandalın merkezi konumunda olan pizzacının sahibi iş adamı Alefantis’in Hillary Clinton’un bağışçılarından biriydi. Clintonların ismi bu kere de Wayfair skandalına karışmış oldu.
Mobilya ve mesken eşyalarının satıldığı sitede, kaçırılan çocukların ticaretinin yapıldığı sav edildi.
Wayfair’in internet sitesinde listelenen kelam konusu pahalı eserlerin stok tutma ünitesine verilen isim olan SKU kodları, Rus arama motoru Yandex’e yazıldığında genç kızların fotoğraflarına ulaşıldığı belirtiliyor. Ünlü Hollywood yıldızı Tom Hanks’in toplumsal medya hesabından yıllar boyunca kimi objelerin fotoğraflarını çekerek paylaştığı biliniyor. Gelgelelim Hanks’in 2016’da paylaştığı bir görselde asfalt üzerine yazılmış “SRC USA” tabiri yan alması ünlü oyuncunun Wayfair skandalıyla ilgisi olduğu kuşkularını de beraberinde getirdi.
Türkiye ayağı var mı?
Skandal Wayfair’in çok olağan birtakım eserlere fahiş fiyatlar biçmesi ile patlak verdi. Satışa sürülen bu yüksek fiyatlı eserlere ABD’de aranan kayıp çocukların isimlerinin verildiği belirlendi.
Toplumsal medyada büyük reaksiyon toplayan Wayfair e-ticaret sitesi skandalından sonra gözler Türkiye’de faaliyet gösteren emsal sitelere çevrildi. Adeta dedektif üzere eserleri inceleyen vatandaşlar, Trendyol üzerinden kimi eserlerde alakasız formda çocuk yaş ve cinsiyet girişlerinin yapıldığını tespit etti. İncelemelerde, çocuklar için üretilen bir kaşe kabanın 290 bin, ekose elbisenin 120 bin TL’den satışa çıkarıldığını belirleyen toplumsal medya kullanıcıları, duruma çok sert reaksiyon gösterdi. Reaksiyonlar üzerine açıklama yapan Trendyol, eser fiyatlarının satıcılar tarafından belirlendiğine dikkat çekti.
Şifreli satış yolu
Şifreli satış sisteminin sırf ABD’de olmadığını kaydeden bilişim mütehassısı Ali Keskin, “Diğer devletlerde ve birçok e-ticaret kuruluşunda bu formda örnekler var. Mahsusen Türkiye’de birtakım e-ticaret sitelerinde de bu halde uçuk fiyatlarda oyuncakların satıldığını, çocuk kıyafetlerinin satıldığını gördük. Maatteessüf burada kıyafetler ve eşyalar satılmıyor. Mesela bir halının uzunluk büyüklüğünü verirken, çocuğun uzunluğunu veriyor. Yükünü verirken çocuğun kilosunu vermiş oluyor. Bu üzere iğrenç şifre detayları ortaya çıkıyor” dedi.
Aybuke Eroğlu
Memurlar