Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir, hava savunma ve savaş uçağı gereksinimlerinde Türkiye’nin önceliğinin kendi tahlillerini geliştirmek olduğunu bildirdi.
Demir, Savunma Sanayii Başkanlığındaki “2020 Kıymetlendirme ve 2021 Amaçlar Toplantısı”nda basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Savunma endüstrisinin tümünde yüzde 100 yerlilik yaklaşımının maliyet aktif olmadığını belirten Demir, bilhassa stratejik eserler için yüzde 100 yerliliği amaçladıklarını söyledi. Demir, “Stratejik bir eserde dehşetli hayal görmektense uyanık yatmayı tercih ediyoruz. Maliyetli olabilir, tahminen 1’lik şeyi 5’e alıyor olabiliriz ancak şunu biliriz ki gereksinimimiz olduğunda kimse bizi yarı yolda bırakmayacak.” dedi.
Demir, anlık iletileşme uygulamalarını ilgili kurumla iş birliği içinde çalışılması gereken bir alan olarak değerlendirdiklerini lisana getirerek, kendi alanlarıyla ilgili kısıtlı kurumsal tahlilleri bulunduğunu, bunların yaygınlaşması ve tüm toplumun güvenliğini kapsamasının kıymetli olduğunu tabir etti. Bunun yanında her türlü bağlantının gerçekleştirileceği donanım ve yazılımların ülke güvenliği için kıymet taşıdığını vurgulayan Demir, bu maksatla ULAK baz istasyonunun geliştirilmesini sağladıklarını ve yaygınlaştırılması için de çalışmalar yürüttüklerini kaydetti.
Demir, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle dalın ihracat sayılarında bir ölçü düşme olduğunu, bunun yanında savunma endüstrisinin en fazla istihdam artışı yaşanan dallar ortasında yer aldığını belirterek, dalın cirosunun büyümeye devam ettiğini, yerlileşme oranında olumlu seyrin sürdüğünü anlattı.
İsmail Demir, ABD’nin, kısa ismi CAATSA olan yasa kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı ve kimi yöneticilerine yönelik aldığı yaptırım kararına ait sorular üzerine, “Çok büyük bir hasar olacağını görmüyoruz. Açıklanan unsurlar kapsamında çok büyük bir risk yok. Bunların hepsi yönetim edilebilir, üstesinden gelinebilir küçük ögeler. Bu bahiste bir düşüncemiz yok, ek uygulamalar, yorumlar, hususlar gelmezse… F35 programındaki üzere ‘Ben yaptım, oldu’ yaklaşımıyla gidilmeyecekse şu evrede büyük bir hasar ve ziyan olacağını düşünmüyorum.” diye konuştu.
CAATSA yaptırımları konusunda karşı tarafla kısıtlı ölçüde temasları olduğu bilgisini veren Demir, “Onların da ‘Acaba bu yaptırımlar neyi, nasıl tesirler?’ üzere bir çalışmayı devam ettirdiklerini biliyoruz. Yani karşı taraf ‘Ben yaptırımları başlattım, atacağım adımlar 1, 2, 3 bunlar’ deyip kolları sıvamış değil. Onlar da hangi adımların atılacağı, hangi olayı nasıl etkileyeceğiyle ilgili kendi çalışmalarını yapıyorlar.” tabirlerini kullandı.
F35 programı konusunda atılan tek taraflı ve hukuksuz adıma rağmen, Mart 2020 için planlanmasına karşın Türk firmalarından imalatın kesilemediğine dikkati çeken Demir, şu değerlendirmede bulundu:
“Şirketlerimiz bu imalatlara devam etti. ‘Madem onlar bizi tanımıyor, biz onları tanımayalım’ yaklaşımını da yanlışsız görmüyorum. Biz devlet üzere devlet olan, attığı imzanın gerisinde duran, verdiği kelamı yerine getiren bir yapıyız. Bunun gereğini yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz. Karşıdaki adımın hukuksuz ve yanlış olduğunu söylüyoruz. Onlar bildiklerini okumaya devam ederlerse kendileri bilir. Endüstrimiz onların dur dedikleri yere kadar üretimleri devam ettirir. Endüstrimiz burada edindiği yetkinlik ve kabiliyetleri Ulusal Muharip Uçak Geliştirme Projesi’nde çarçabuk kullanacaktır. O açıdan ‘Ben küstüm, oynamıyorum’ demenin manası yok. Mevcut elemanların istihdamı, tezgahların çalışması, mevcut yeteneklerin devamı açısından bizim için olumludur.”
– Altay tankının seri üretimi
İsmail Demir, Altay tankının seri üretimi kapsamında muhtaçlık duyulan motorların ihraç müsaadesinin reddedilmediğini ve beklemede durduğunu söyledi. Alternatif motor tedarikinin belirli bir olgunluğa ulaştığını tabir eden Demir, bir taraftan da yerli motor test çalışmalarının başlayacağını, transmisyonla entegrasyon çalışmalarının yürütüleceğini lisana getirdi.
Tüm bunların bir belirsizlik oluşturduğunu anlatan Demir, “Şu anda üretim sınırını kurup, limitli sayıda motorla da olsa başlamanın, ardından de alternatif motorun çok yakın olduğu bir planlamanın daha manalı olduğunu düşünüyoruz. Ortada bir faz farkı olacaksa çok kısa olmalı. Kurulmuş, boş bekleyen bir üretim çizgisi, istihdam edilmiş onlarca çalışan… Bunun çok uzun müddet ayakta kalması mümkün değildi. Bu türlü bir üretim sınırı kurulması ve üretimin başlaması planımız var. Bunu net tarih olarak koymadık lakin 2021’de bunu görürseniz hiç de sürpriz olmayacak.” dedi.
Güvenlik güçleri için 8×8 ve 6×6 araçların sunulacağı Özel Gayeli Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç Projesi’ne ait soruya Demir, “Özel Niyetli Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç Projesi’nde yalnızca motor değil, transmisyon da tamamlandı. Bunların testleri yapılıyor. Çok yakında, bunlar üretime geçtiği vakit araçlarda yerli motor ve transmisyonumuzu göreceğiz.” cevabını verdi.
– S400 tedariki
Demir, S400 hava savunma sistemlerinin tedarikine yönelik sorular üzerine, şu bilgileri verdi:
“İkinci sistem konusunda bir muahedemiz var. İsteseydik ikinci sistem bugün gelebilirdi. Burada kıymetli olan şey şu: Bu bir toptan muahede ve çerçevesi içinde bir üretim ve iş birliği modeli var. Birinci sistemin süratli tedariki, ikincisinin ise bu tıp ögelerinin çok ayrıntılı çalışılmış halde hayata geçirilmesi bizim için değerli. ‘İkinci sistem bir an evvel gelsin’den çok, ikinci sistemi alırken içinde bizim ne kadar katkımız olabileceği, teknolojik derinlikle ne kadar iç içe olabileceğimiz konusu çok daha ehemmiyet taşıyor. O açıdan ikinci sistemin çabucak gelip gelmemesinden çok, bu bahislerde alanda ne kadar ilerleyebildiğimiz, o ayrıntıları ne kadar geri adım atılamaz biçimde bağladığımız ve hayata geçirdiğimiz bizim için kıymetli. Onlar da biraz vakit alıyor. Hele bu türlü ileri sistemlerde karşı tarafın çok da ön açıcı olmayabileceğini iddia edersiniz lakin yapılan mutabakat ve mutabakat var. Bu mutabakat yerinde taraflar olabildiğince iş birliği içinde uzaklık almaya çalışıyorlar. Bu mevzuda kolaycı olursak çok süratli yol alırız fakat biz kolaycı olmaktan çok azamisi hedeflediğimiz için süreç biraz uzadı.”
İsmail Demir, sistemin faal hale getirilip getirilmediği konusundaki tenkitlerin hatırlatılması üzerine, “Kullanıcının bunu nasıl kullanacağıyla ilgili bence kimsenin soru sorma hakkı yok, bizim de yok. Ben de bilmiyorum. Kullanıcının bunu kullanılır halde tuttuğunu biliyorum. Nasıl kullanılacağı, radarı ne vakit açar, ne vakit kapar, ne yapar, bunlar benim de kamuoyunun da bilgisi olmaması gereken bahisler. Sistem hazır mı, evet dört dörtlük hazır, bir eksiği yok.” diye konuştu.
– Savaş uçağı gereksinimi
Türk Hava Kuvvetlerinin savaş uçağı muhtaçlığının karşılanmasına yönelik açıklamalarda bulunan Demir, F16 modernizasyonlarıyla ilgili değerli adımlar attıklarını söyledi.
Su-35 uçağı önerisi ya da Avrupalıların kimi teklifleri olduğunu lisana getiren Demir, şunları kaydetti:
“Biz Ulusal Muharip Uçağa tartı vermek, hızlandırmak durumundayız. Hürjet’in kendi içinde belirli kabiliyet gelişimleri mümkün. Etkin olarak gündemimizde ‘Şu uçağı, bunun yerine alacağız’ diye bir gündemimiz yok. Su-35 çok tartışıldı, onunla ilgili teklife baktık. Teklifler bizim için, bize ne katacağı, bizim işin içinde ne kadar olacağımızla ilgili bir dizi parametreyi içeriyor. Gelen teklifi ‘Baş göz üstüne’ diye kabul etmemiz üzere bir durum hiçbir vakit olmaz. Bütün ayrıntılarını çalışırız. Kendi ulusal menfaatlerimize en uygun olan, gereksinimlerimizi en iyi görecek tahliller her vakit masamızda olur, inceleriz lakin şu an için ‘Kesin şu vardır’ demiyorum. Ana amacımız Ulusal Muharip Uçak ve Hürjet.”
– Yerli hava savunma sisteminin inşası
Türkiye’nin yerli hava savunma sistemleriyle kendi hava savunma sistemini kurma konusundaki çalışmalarının sürdüğünü belirten Demir, “2025-2026’da tahminen S400 ile ilgili çalışmadan edinecek bilgileri de katarak, S400 düzeyi yahut bir üstüne gelir miyiz, yaklaşırız. Öbür katmanlarla ilgili hava savunmamızın yerli yerinde olacağını söyleyebilirim. Çalıştığımız sistemleri art geriye koyduğumuzda katmanlı bir savunma sistemimiz olacak. Bunların sayısının iyice artması gerekir ki tam bir muhafaza sağlayabilesiniz.” dedi.
Memurlar
