Aile Sıhhati Merkezinde aile doktoru olarak vazife yapan bireye aşılarla ilgili kontrol ve nezaret vazifesini yerine getiremediğinden ötürü “soğuk zincir kuralına uymamak” fiili nedeniyle davacının 20 ihtar puanı ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
30 Aralık 2010 tarih ve 27801 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu sürecin tekemmül ettiği devirde hala yürürlükte bulunan “Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sıhhat Bakanlığınca Çalıştırılan Çalışana Yapılacak Ödemeler ile Mukavele Yordam ve Temelleri Hakkında Yönetmeliğin” 14 üncü unsuru uyarınca Yönetmelik ekinde bulunan Ek (2)’de Aile Hekimliği Uygulamasında Uygulanacak İhtar Puan Cetvelinde yer alan fiilleri işleyen kontratla çalıştırılan aile tabiplerine tespit edilen fiillerine karşılık gelen ihtar puanları uygulanmak suretiyle direkt yazılı ihtar yapılacağı; bir mukavele devri içinde verilen ihtar puanlarının yüz puana ulaşması halinde mukavelenin, ilgili vali tarafından sona erdirileceği bildirilmiş olup kelam konusu yönetmelik Ek (2)’de ihtar gerektiren fiiller ortasında “soğuk zincir kurallarına uymamak” fiiline de yer verildiğinden birinci derece Yönetim Mahkemesi yapılan süreçte hukuka terslik bulmamıştır.
Danıştay İkinci Dairesi ise, aile tabiplerine, kimi aksiyonları nedeniyle ihtar puanı verilmesi ve bu puanların bir mukavele periyodunda yüz puana ulaşması durumunda hizmet mukavelelerinin feshedileceği dikkate alındığında, ihtarın disiplin yaptırımı niteliğinde bir süreç olduğu bu durumda sürecin Anayasal ve yasal düzenlemelerde disiplin yaptırımları için belirlenen asıllara uygun olarak tesis edilmesi gerektiği lakin davacının ihtar puanı ile cezalandırılmasına ait sürecin tesisinden evvel, isnat edilen fiillerin açıkça belirtilerek ve mühlet verilerek Anayasa’nın 129 uncu unsurunun 2 nci fıkrası mucibince savunmasının istenilmesi gerekirken davacının belirtilen formda savunması alınmadan dava konusu disiplin cezasının tesis edildiği gerekçesiyle davacının 20 ihtar puanı ile cezalandırılmasına ait süreçte hukuka uyarlık bulunmadığına karar vermiştir.
T.C.
DANIŞTAY
2. DAİRE
E. 2016/4203
K. 2019/3838
T. 20.06.2019
İstemin Konusu: Bursa 3. Yönetim Mahkemesinin 27/03/2015 günlü, E:2014/508, K:2015/331 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Yargılama Süreci:
Dava Konusu İstem: Dava; Bursa ili, Yıldırım ilçesi, Ertuğrulgazi Aile Sıhhati Merkezinde 16.02.2019 No’lu aile hekimliği ünitesinde aile doktoru olarak misyon yapan davacının, soğuk zincir kuralına uymamak” fiili nedeniyle 20 ihtar puanı ile cezalandırılmasına ait 10.01.2014 günlü, 747 sayılı sürecin iptali istemiyle açılmıştır.
Birinci Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Bursa 3. Yönetim Mahkemesinin temyize husus kararıyla; hadisede, dava evrakı içeriği bilgi ve evraklar ile soruşturma evrakı birlikte incelendiğinde, Aile Sıhhati Merkezlerinde misyonlu çalışanın, koruması kendilerine bırakılan aşıların ısı derecelerinin belli sıcaklıklarda bulundurulması konusunda sorumlulukları bulunduğunun açık olduğu, vakanın olduğu tarihte yedek soğuk zincir sorumlusu olan davacının, kontrol ve nezaret vazifesini gereği üzere yerine getiremediği ve +2 ila +8 derece ortasında saklanması mecburî olan aşıların düşük ısıya maruz bırakılarak soğuk zincirin kırılmasına sebebiyet verdiği, her ne kadar bilimsel bir data ile aşıların bozulduğu ortaya konulmamış ise de: kıymetli olanın aşıların belirlenen düzeylerin altında yahut üstünde ısıya maruz bırakılmaları olduğu dikkate alındığında, davacının 20 ihtar puanı ile tecziyesine ait süreçte hukuka terslik görülmediği gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Temyiz Edenin Savları: Davacı, aşı sorumlusu olup, soğuk zincir sorumluluğunun bulunmadığını, soğuk zincir kırılmamasının olup olmadığının bilimsel bilgilerle ortaya konulmadığını, vakada, kusur ihmal ya da kastın bulunmadığını, dava konusu sürecin hukuka karşıt olduğunu ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını istemektedir.
Karşı Tarafın Karşılığı: Temyiz isteminin reddi ile tarz ve yasaya uygun olan Yönetim Mahkemesi kararının onanması gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: Aksel Teker
Kanısı: Temyiz isteminin kabulü ile Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
Karar veren Danıştay İkinci Dairesi’nce Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Bakanlık Şurası’nın 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının” Ortak Hükümler” kısmının 1. Fıkrası uyarınca, ayrıyeten bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen evrakta, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinledikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İnceleme ve Münasebet:
Maddi Hadise:
Bursa ili, Yıldırım ilçesi, Ertuğrulgazi Aile Sıhhati Merkezinde 16.02.019 No’lu aile hekimliği ünitesinde aile tabibi olarak vazife yapan davacının, misyon yaptığı yerde yapılan 29/07/2013 tarihli kontrol sonucunda, aşı dolabının kimi tarihlerde sıfır derecenin altında kaldığı tespit edilmiştir.
Anılan kontrol üzerine, soğuk zincir sorumlusu olan davacı ile başka sorumlusu aile doktoru tarafından, bozulup bozulmadığının tespiti emeliyle 49 adet Hepatit B aşısı Bursa Halk Sıhhati Müdürlüğüne gönderilmiş; Aşı Kıymetlendirme Komitesince verilen 31/07/2013 tarihli kararla, kelam konusu aşıların kullanılamayacağından imha edilmesi gerektiğine karar verilmesi sonucunda, davacı ile başka soğuk zincir sorumlusu işçi hakkında inceleme başlatılmıştır.
19/08/2013 tarihinde başlayıp, 26/09/2013 tarihinde bitirilen inceleme sonucunda düzenlenen raporda; incelemeci tarafından, 26/08/2013 günlü, 2512 sayılı yazıyla davacının tabirinin istenilmesi üzerine, davacı tarafından verilen söz ile başka bilgi ve evrakların kıymetlendirilmesi sonucunda da davacının, 30/12/2010 günlü, 27801 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sıhhat Bakanlığınca Çalıştırılan İşçiye Yapılacak Ödemeler ile Kontrat Yol ve Asılları Hakkında Yönetmeliğin 14.maddesi uyarınca Ek 2’de yer alan “soğuk zincir kurallarına uymamak” fiili nedeniyle 20 (yirmi) ihtar puanı ile cezalandırılması istikametinde görüş bildirilmiş, anılan görüşe istinaden de dava konusu 10/01/2014 günlü, 747 sayılı süreç tesis edilmiş; lakin ihtar puanı cezası verilmeden evvel davacının savunmasının alınmadığı görülmüştür.
İlgili Mevzuat:
30/12/2010 günlü, 27801 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sıhhat Bakanlığınca Çalıştırılan Çalışana Yapılacak Ödemeler ile Kontrat Yol ve Temelleri Hakkında Yönetmeliğin ( Yönetmeliğin ismi 16/04/2015 günlü, 29328 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan Yönetmelikle, Aile Hekimliği Ödeme ve Kontrat Yönetmeliği halinde değiştirilmiştir.) “Sözleşmenin ihtaren sona erdirilmesi” başlıklı 14. üncü unsurunun dava konusu ihtara ait hareket tarihinde yürürlükte olan ve 10/09/2011 günlü, 28050 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan Yönetmelikle değişik halinde; Yönetmelik ekinde bulunan Ek (2) Aile Hekimliği Uygulamasında Uygulanacak İhtar Puan Cetvelinde yer alan fiilleri işleyen kontratla çalıştırılan aile doktorlarına ve ilgili durumlarda aile sıhhati elemanlarına, tespitin mülki yönetim amirleri ve vilayet sıhhat müdürleri yahut bunların görevlendireceği personelce yapılması halinde vali yardımcısı tarafından, tespitin Bakanlık tarafından yapılması halinde Bakanlıkça, fiillerine karşılık gelen ihtar puanları uygulanmak suretiyle direkt yazılı ihtar yapılacağı; bir kontrat devri içinde verilen ihtar puanlarının yüz puana ulaşması halinde kontratın, ilgili vali tarafından sona erdirileceği kurala bağlandıktan sonra, Ek (2)’de ihtar gerektiren fiiller ortasında “soğuk zincir kurallarına uymamak” fiiline de yer verilmiştir.
Tüzel Kıymetlendirme:
İdari hizmet mukavelesi ile muhakkak bir kamu hizmetini yürütmek üzere görevlendirilen aile doktorlarının kamu çalışanı statüsünde oldukları tartışmasızdır.
Aile doktorlarına, birtakım aksiyonları nedeniyle ihtar puanı verilmesi ve bu puanların bir kontrat devrinde yüz puana ulaşması durumunda hizmet mukavelelerinin feshedileceği dikkate alındığında, ihtarın disiplin yaptırımı niteliğinde bir süreç olduğu anlaşılmaktadır. İhtar, disiplin yaptırımı niteliğinde bir süreç olduğuna nazaran, bu sürecin de Anayasal ve yasal düzenlemelerde disiplin yaptırımları için belirlenen unsurlara uygun olarak tesis edilmesi gerekmektedir.
Kelam konusu prensiplerin başında, Anayasa’nın 129/2. unsurunda düzenlenen savunma hakkı gelmektedir. Buna nazaran, memurlar ve öbür kamu vazifelileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilmesi mümkün değildir.
Bu durumda, davacının ihtar puanı ile cezalandırılmasına ait sürecin tesisinden evvel, isnat edilen fiillerin açıkça belirtilerek ve müddet verilerek savunmasının istenilmesi gerekirken, davacının belirtilen halde savunması alınmadan dava konusu disiplin cezasının tesis edildiği anlaşıldığından, davacının 20 ihtar puanı ile cezalandırılmasına ait süreçte hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Karar Sonucu:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının Temyiz İsteminin Kabulüne,
2.Bursa 3. Yönetim Mahkemesince Verilen 27/03/2015 Günlü, E:2014/508, K:2015/331 Sayılı Kararın, 2577 Sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun Temyize Bahis Kararın Verildiği Tarih Prestijiyle Yürürlükte Olan Haliyle 49. Unsurunun 1/B Fıkrası Uyarınca Bozulmasına,
3. Tıpkı hususun 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yine bir karar verilmek üzere evrakın ismi geçen Yönetim Mahkemesi’ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. hususu uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. hususunun 1. fıkrası uyarınca bu kararın bildiri tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Memurlar