Anayasa Duruşması, Samsun’un Canik ilçesinde 4 Temmuz 2012’de meydana gelen sel felaketinde, TOKİ konutlarının kapıcı dairesinde 2 oğluyla hayatını kaybeden kişinin ailesinin ferdi müracaatında ihlal kararı verdi.
“DSİ 7. Bölge Müdürlüğü yetkilileri” hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi nedeniyle müracaatçıların hayat hakkının adap boyutunun ihlal edildiğine hükmeden Anayasa Duruşması, tekrar soruşturma yapılmak üzere kararın bir örneğini Samsun Cumhuriyet Başsavcılığına gönderdi.
Anayasa Duruşması Birinci Kısmı’nın Resmi Gazete’de yayımlanan kararına nazaran, 4 Temmuz 2012’de Samsun genelinde meydana gelen yağış nedeniyle Canik’teki Kuzey Yıldızı Başbakanlık Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) konutlarının kapıcı dairesini su bastı.
Dairede apartman vazifelisi ile 14 ve 9 yaşlarındaki 2 oğlu hayatını kaybetti.
Soruşturma kapsamında, vaka günü saat 05.30’da binanın bodrum katını su basması sonucu bir baba ve 2 oğlunun boğularak hayatını kaybettiği belirlendi.
Eksper heyetinin raporunda, “Dere ıslah çalışması ile yatağın güzergahı değiştirilerek elde edilen saha doldurulmuş ve bu alana TOKİ tarafından bloklar inşa edilmiştir. Blokların şurası olduğu alanın etrafında taşkın üzere vakaların önlenmesi ya da güvenlik hedefiyle ihata duvarının yapılmamış olması projenin kıymetli eksikliğidir.” tespitleri yapıldı.
– Soruşturma müsaadesi istendi
Başsavcılık, uzman heyetinin raporu doğrultusunda sorumluları tespit ederek, soruşturma yapabilmek için Devlet Su İşleri (DSİ) 7. Bölge Müdürlüğü yetkilileri hakkında Samsun Valiliğinden soruşturma müsaadesi istedi.
Valilik, yetkililer hakkında soruşturma müsaadesi vermedi.
Başsavcılığın yaptığı itiraz üzerine Samsun Bölge Yönetim Duruşması soruşturma müsaadesi verilmemesine dair kararı kaldırdı.
Yetkililerin kuşkulu sıfatıyla Başsavcılık tarafından tabirleri alındı. DSİ 7. Bölge yetkilileri, “Meteorolojinin 100 yıllık bilgileri dikkate alındığında yaşanan debinin öngörülebilecek ölçüde olmadığını, yağışın doğal afet niteliğinde olduğu, hadisede kendilerine atfedilecek kusur bulunmadığını” ileri sürdü.
Başsavcılık, eksper raporundaki tespitlerden hareketle Samsun Büyükşehir Belediye Lideri ve Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ile Canik Belediye Lideri ve belediye yetkilileri hakkında da İçişleri Bakanlığından soruşturma müsaadesi istedi.
İçişleri Bakanlığı, belediye liderlerinin da ortasında bulunduğu 13 kişi hakkında 15 Kasım 2012’de soruşturma müsaadesi verdi.
– Danıştay soruşturma müsaadesini kaldırdı
İtiraz üzerine Danıştay 1. Dairesi, eksik inceleme nedeniyle soruşturma müsaadesi verilmesine ait kararı kaldırdı. Eksiklikleri tamamlayan İçişleri Bakanlığı, bu defa Samsun Büyükşehir Belediye Lideri ve birtakım belediye yetkililerinin de ortasında bulunduğu 7 kişi hakkında soruşturma müsaadesi verdi.
Bu karara da itiraz edilmesi üzerine Danıştay 1. Dairesi, soruşturma müsaadesi verilmesine ait kararı tekrar kaldırdı. Dairenin kararında, “Sel afeti nedeniyle ölümlerin meydana gelmesinde sorumluluklarının bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” tabiri kullanıldı.
– Belediye liderleri hakkındaki evrak süreçten kalktı
Haklarında soruşturma müsaadesi verilmesi talep edilen 13 kamu vazifelisi hakkında soruşturma müsaadesi verilmemesi üzerine Başsavcılık ilgililer hakkındaki soruşturma evrakını süreçten kaldırdı.
Başsavcılık, DSİ 7. Bölge Müdürlüğü yetkilileri hakkında da kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Başsavcılığın süreçten kaldırma ve takipsizlik kararlarına felakette hayatını kaybeden apartman görevlisinin kızı ve eşi itiraz etti. İtirazın reddedilmesi ve kararın katılaşması üzerine Anayasa Duruşmasına ferdî müracaatta bulunan anne-kız, tesirli soruşturma yürütülmediğinden haklarının ihlal edildiğini öne sürdü.
– DSİ yetkilileri hakkında soruşturma yine yapılacak
Anayasa Duruşması, “DSİ 7. Bölge Müdürlüğü yetkilileri hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi nedeniyle müracaatçıların hayat hakkının adap boyutunun ihlal edildiğine” karar verdi.
Müracaatçılara 40’ar bin lira tazminat ödenmesi ve yine soruşturma yapılmak üzere kararın bir örneğinin Samsun Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi kararlaştırıldı.
– Belediye liderleriyle ilgili kısım kabul edilmedi
Anayasa Duruşması Birinci Kısmı’nın kararında, Samsun Büyükşehir ve Canik Belediye liderleri ile belediye yetkilileri hakkında soruşturma yürütülmemesine ait son kararın öğrenildiği tarihten itibaren 30 günlük müracaat mühletinden sonra ferdi müracaatta bulunulduğu gerekçesiyle müracaatın bu kısmını “kabul edilemez” bulundu.
Birinci Kısım Lideri Hasan Tahsin Gökcan, çoğunluğun bu görüşüne katılmadı. Kişisel müracaat mühleti bakımından yönetim duruşması kararının nihaileşmesinin değil, kanunda öngörülen itiraz kanun yolunun dikkate alınması gerektiğini belirten Gökcan, müracaatın bu kısmının de temelinin incelenmesi gerektiği görüşünü savundu.
Memurlar
