Burcu Okutan
Medya kullanım alışkanlıklarında yaş, cinsiyet, sosyoekonomik statü ve dünya görüşünün tesirlerini araştırmak için Kadir Has Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ‘Kovid-19 Bağlamında Türkiye’de Yanlış Bilgi Yayılımını Medya Kullanıcılarının Gözünden Anlamak ve Önleyici Faaliyet Teklifleri Geliştirmek’ araştırmasının sonuçları açıklandı.
‘Türkiye, toplumsal medyada yanlış bilgi ve uydurma habere maruz kalma algısının en yüksek olduğu ülke’
Sputnik’in haberine nazaran; Araştırmanın sonuçlarını açıklayan Kadir Has Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Suncem Koçer Çamurdan, “2018’de yayımlanan Reuters Dijital Haber Raporu’na nazaran Türkiye, toplumsal medya kullanıcılarının yanlış bilgi ve düzmece haber maruz kalma algısının en yüksek olduğu ülkeler ortasında birinci sırada yer alıyor. Kadir Has Üniversitesi olarak gerçekleştirdiğimiz bu araştırmada, Kovid-19’a ait manzara ve yazı formatındaki internet içerikleri, yanlış bilgi ve haberin toplumsal medya platformları ve iletileşme uygulamaları aracılığıyla yayılımının Türkiye’deki dinamiklerini anlamayı amaçladık” dedi.
Türkiye’nin Kovid-19 periyodunda haber tüketimi arttı
TÜBİTAK tarafından desteklenen araştırmaya nazaran Kovid-19 devrinde Türkiye’nin haber tüketimi arttı. ‘Salgın periyodunda, daha öncesine nazaran bir değişiklik yaşadığınızı düşünüyor musunuz’ sorusuna iştirakçilerin yüzde 49.4’ü ‘evet, arttı’ derken, yüzde 46 ‘hayır, bir değişiklik olmadı’ ve yüzde 4.6 ‘evet, daha az’ karşılığını verdi.
Yanlış bilgiye en çok Facebook’tan erişiliyor
12 vilayette kent merkezlerinde yaşayan 18 yaş üstü 1087 bireyle yapılan araştırmanın sonuçlarına nazaran, toplumsal ağlar ortasında yanlış bilgiyle en çok karşılaşılan platform Facebook, klasik medya çeşitleri ortasında ise tartışma programları olarak çıktı.
Yanlış bilgiye en çok Facebook’ta karşılaştıklarını söyleyenlerin oranı yüzde 35.1. Facebook’u yüzde 32.9’la Ekşisözlük, yüzde 31.1’le Twitter, yüzde 27.9’la iletileşme uygulamaları, yüzde 25.5’le Instagram, yüzde 24.3’le kullanıcı içeriği, yüzde 23.8’le çevrimiçi haber sitesi, yüzde 22.3 ile YouTube ve son olarak yüzde 21.4 ile Google takip ediyor.
Neredeyse yüzde 46 Kovid-19 ile ilgili bilgilerin doğruluğunu denetim ediyor
Araştırmaya nazaran, Kovid-19’la ilgili bilgilerin doğruluğunu denetim edenlerin oranı yüzde 45.9’ken, denetim etmeyenlerin oranı yüzde 23.4 ve ‘ne denetim ederim ne etmem’ cevabını verenlerin oranı ise 31.2. Araştırmanın sonuçlarına nazaran Kovid-19 ile ilgili bilgi ve haberlerin doğruluğunu en çok denetim eden küme 18-29 yaş aralığı. Eğitim ve gelir düzeyi açısından üniversite düzeyi ve üst gelir kümesi bir bilginin doğruluğunu ve yanlışlığını en fazla denetim ettiğini söyleyen kümeler.
‘Salgın devrinde açıklamalarına en çok güvenilen isim Sıhhat Bakanı’
Salgın devrinde açıklamalarına en çok güvenilen birinci üç kişi ve kurum Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Türk Tabipleri Birliği ve Bilim Heyeti üyeleri oldu. Yüzde 43.8 Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamalarına güvenirken, Koca’yı yüzde 31.7 ile Türk Tabipler Birliği takip ediyor. Yüzde 29.2 Bilim Şurası’nın açıklamalarına güvendiğini söylerken, desteklediği partinin belediyesinin açıklamalarına güvenenler ise yüzde 26.5 oldu. Yüzde 25.3 de en çok Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına güveniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ise yüzde 20.2’yle Süleyman Soylu takip ediyor.
Memurlar