The Guardian’ın haberine nazaran, birçok ülke yaygın aşılama programlarında kullanılmak üzere milyonlarca dozluk aşı için kesenin ağzını açtı.
Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Hasret Türeci’nin kurucusu olduğu Alman biyoteknoloji şirketi BioNTech ile ilaç şirketi Pfizer, birlikte geliştirdikleri Kovid-19 aşısı ile mutabakatlardan en fazla yarar sağlayan üreticiler ortasında yer aldı.
BioNTech ve Pfizer, Kovid-19 aşısı için, Avrupa Birliği’nden (AB) 300 milyon doz, ABD’den 200 milyon doz, Kovid-19 Aşıları Global Erişim Programı’ndan (COVAX) 40 milyon doz dahil toplamda 780 milyon doz sipariş aldı.
BioNTech ile maliyetleri ve karlarını eşit olarak bölen Pfizer, mevcut mutabakatlara dayalı olarak 2021’de 15 milyar dolarlık satış bekliyor. Şirketler bu yıl 2 milyar doz tedarik edebilecek kapasitede olduğunu bildirdikleri için toplam satışın 30 milyar dolara kadar çıkabileceği öngörülüyor.
Öbür şirketlere göre daha esaslı bir şirket olan Pfizer’in (kuruluş tarihi 1849) payları son 12 ayda yüzde 1,8 artarken, BioNTech payları ise yüzde 156 arttı.
ABD’li Moderna ise yaptığı mutabakatlarla Pfizer-BioNTech’in akabinde geliyor. Şirket, AB’den 2021’de 310 milyon, 2022’de de 150 milyon olmak üzere toplamda 460 milyon doz sipariş alırken, ABD’den 300 milyon, Japonya’dan da 50 milyon doz sipariş aldı.
Moderna’dan yapılan açıklamada, 2021’de 18,4 milyar dolarlık satış beklendiği bildirildi. 11 yıl evvel kurulan şirketin payları ise son 12 ayda yüzde 372 arttı.
Merkezi ABD’de bulunan Johnson & Johnson’ın Belçika’daki bağlı şirketi Janssen, ürettiği tek dozluk Kovid-19 aşısı ile ABD ve İngiltere’den 52 milyon doz, AB’den 400 milyon doz, COVAX’tan ise 2022’ye kadar 500 milyon doz aşı siparişi aldı.
Bu yıl sonuna kadar 1 milyar doz aşı teslim edecek kapasitesi olduğunu bildiren şirketin payları son 12 ayda yüzde 7,7 kıymet kazandı. Janssen’in 2021’de 10 milyar dolarlık satış yapması bekleniyor.
İngiliz-İsveç ilaç firması AstraZeneca da Oxford Üniversitesi ile geliştirdiği aşıya, AB’den 400 milyon doz, ABD’den 300 milyon doz, Japonya’dan 120 milyon doz, İngiltere’den 100 milyon doz sipariş aldı. 2021’de 3 milyar dolarlık satış yapması öngörülen şirket, iki dozluk aşı için 10 dolar üzere düşük bir fiyat belirledi. Şirketin payları ise öbür şirketlerin tersine son 12 ayda yüzde 8,6 bedel kaybetti.
Çinli ilaç şirketi Sinovac tarafından geliştirilen aşı ise başta Türkiye olmak üzere, Brezilya, Şili, Singapur, Malezya ve Filipinler üzere ülkelerde onaylanarak kullanılmaya başlandı. COVAX ülkelerine de 10 milyon doz aşı sağlamayı planlayan şirketin satışları net olarak bilinmezken milyarlarca dolarlık satış yapması öngörülüyor. Sinovac’ın payları de son 12 ayda yüzde 21,6 bedel kaybetti.
Rus Gamaleya Enstitüsünün aşısı, ABD’li Novavax ve Alman CureVac ilaç şirketlerinin ürettiği aşılar da yüz milyonlarca doz aşı siparişi alırken şirketlerin toplam satışlarına ait bilgilere ulaşılamadı.
Novavax, aşı üreticileri ortasında son 12 ayda yüzde 1128 artış ile payları en çok pahalanan şirket oldu.
Memurlar
