Son yıllarda ülkemizde bir yandan çok yağışlar bir yandan havaların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve beraberindeki kuraklık sorunu bilim insanlarını kaygılandırıyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü ile NASA Ulusal Kuraklık Azaltma Merkezi, Yerçekimi Kurtarma ve İklim Deneyi İzleme (GRACE-FO) uydu ölçümleriyle, Türkiye’nin kuraklık haritalarında yağışların mevsim ortalamasının altında olduğuna dikkat çekilirken Türkiye’nin birçok bölgesinin şiddetli kuraklıkla karşı karşıya kaldığı vurgulandı. Sonbahar yağışlarının da geçtiğimiz yıl yok denecek kadar az olduğu ülkemizde birçok baraj ve göl suyu seviyeside kritik eşikte seyretti. Van Gölü’nde de yaz aylarında gözle görülür derecede çekilme yaşandı.
‘GELECEK BUGÜNDEN YETERLİ OLMAYACAK’
Mevzuyla ilgili açıklamalarda bulunan YYÜ Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, global ısınma ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan iklim değişikliği ve herkesin üzerinde durduğu kuraklık sorunun hem ülkemizin hem de dünyanın en temel sorunu olduğunu söyledi. Bu hususla ilgili birçok haber yapıldığını ve istatistik haritalar yayınlandığını belirten Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Bu haritalar bizlere şunu gösteriyor, geleceğin aslında bugünden çok daha iyi olmayacağını, bilhassa su muhtaçlığı noktasında daima bir azalışın eksiye hakikat bir yönelişin karşımıza çıktığını görüyoruz” dedi.
EN VAHİM TABLO ‘SU’ SORUNU
Son günlerde bilhassa birdenbire yağışların meydana geldiğini bu yağışlarla birlikte sellerin, taşkınların ve can kayıplarının ortaya çıktığın gördüklerini belirten Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Buna en hoş örnek İzmir. Bunlar bizi üzen şeyler, lakin bundan sonra sıklıkla karşılaşacağımız şeyler. Global iklim değişikliği dediğimiz şey aslında biraz da bu. Geçmişte tertipli olan yağışlar yıl içerisinde işte hangi ay hangi yağışın düşeceğini az çok kestirim edeceğimiz o tertipli olan yağış formları bugün aslında büsbütün denetimden çıktığını yani tabiatın istikrarının büyük ölçüde bozulduğunu bize gösteriyor. Daha kıymetlisi de su sorunu. Global ısınmanın sonucu ortaya çıkan en vahim tablo su meselesidir. Bu yalnızca ülkemizin değil dünyanın da sorunu ve birçok ülkede bu sorunu çok önemli formda yaşıyor” dedi.
DÜNYA ISINIYOR
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, Türkiye’nin 7 farklı bölgesinin olduğunu belirterek, “Bugün en çok daima yağışın yağmurun gerçekleştiği Karadeniz bölgesinde bile sıkça karşımıza çıkan sıcaklık bedellerinin epey yüksek olduğuna ait haberler ya da meteorolojik datalar görüyoruz. Şubat ayında Karadeniz’de tişörtle gezebildiğini gördük. Birebir durum başka bölgelerimiz içinde geçerli ve sıcaklıkların neredeyse yaz sıcakları kıymetlerinde olduğunu, Ocak ayında ağaçların çiçek açtığına tanıklık ediyorsunuz. Buda iklimin büsbütün değiştiğini alt üst olduğunu ve bundan sonrada değişeceğini gösteriyor. Bunun temel nedeni de dünyanın ısınıyor olması” dedi.
ARTIK ESKİSİ ÜZERE OLMAYACAK
Bu ısınmanın beraberinde iki temel şeyi getirdiğini anlatan Prof. Dr. Alaeddinoğlu şöyle konuştu: “Birincisi, global iklim değişikliği o tertipli olan yağışların ortadan kalktığını, artık her an çok yağışlar bekleyebilirsiniz, bütün kış yağışta almayabilirsiniz. Bunlara açık olmamız gerekiyor. Bu çok önemli bir sorun ve can ve mal kayıplarına neden olabilecek bir sorun. Buharlaşma ile birlikte karşılaşacağımız kuraklık sorunu yani içme ve kullanma sorunu. Her yere düşen bir yağış var. Örneğin içinde bulunduğumuz Van Gölü Havzasının yaklaşık 500 milimetre yağış düşüyor. Bu kadar yağış düşüyor fakat havzadaki yıllık buharlaşmanın yaklaşık 4 katı oranında gerçekleştiğini biliyoruz. Yani düşen yağış büyük ölçüde buharlaşıyor. Buharlaştığı için yüzey suları önemli halde olumsuz etkileniyor. Bu göllerin düzey farklılıklarının çok olmasının temel nedeni bu”
KURAKLIK PANDEMİDEN DAHA TEHLİKELİ
Geçen yıl Van Gölü Havzası’na çok önemli manada kar yağışının gerçekleştiğini, hatta son 50 yılın en fazla kar yağışı olduğunu da belirten Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Ama bunun bir manası yok. Bir yıl çok yağış düşebilir. Ancak biz büyük ölçüde uzun dönemde olaya bakmamız gerekiyor. Geçen yıl çok yağış düştü lakin göl düzeyindeki çekilmeyi de gördük. O yağışların artık kâfi olmadığını anlıyoruz. Evvelce metrelerce kar düşerdi. Buharlaşmada çok fazla olmadığı için yavaş yavaş eriyerek toprağa sızardı. Aslında bir sonraki yılın su muhtaçlığını karşılardı. Geçen yıl istisna bir durumdu. Şu an şubat ayındayız her taraf günlük güneşlik ve kardan hiçbir işaret yok. Dağların bile büyük kısmında kar kalınlığını 15-20 santimetreyi geçmediğine şahitlik ediyorsunuz. Karşımızda duran bu kuraklık sorunu içinde bulunduğumuz bu pandemi sürecinden çok daha tehlikeli”
Memurlar