Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Lideri Mehmet Güllüoğlu, İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere, Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirlediklerini kaydetti.
Meclis Zelzelelere Karşı Alınabilecek Tedbirleri Araştırma Kurulu, AK Parti Sakarya Milletvekili Recep Uncuoğlu başkanlığında toplandı.
Kurul, AFAD Lideri Güllüoğlu, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) İdare Konseyi Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdullah Karaman’ı dinledi.
AFAD Lideri Güllüoğlu, kurula yaptığı sunumda, hazırladıkları Türkiye sarsıntı haritasıyla bölgelere nazaran nasıl bina yapılacağının belirlendiğini vurguladı.
Türkiye’nin zelzele jenerasyonunda yer aldığına işaret eden Güllüoğlu, 2017 yılında 38 bin 237, 2018 yılında 22 bin 892, 2019 yılında ise 23 bin 644 sarsıntı yaşandığını bildirdi.
Güllüoğlu, 81 vilayet için farklı başka Vilayet Afet Risk Azaltma Planlarını (İRAP) hazırladıklarını, Kahramanmaraş’ta çalışmaların başladığını ve vakit içerisinde tüm vilayetlerdeki çalışmaların tamamlanacağını duyurdu.
Toplanma alanlarının medyada çok tartışıldığını tabir eden Güllüoğlu, “İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirledik. Bünyemizde 93 bin çadır, 196 bin yatak ve 182 bin battaniyemiz var. İstanbul’a da 500 konteyner yerleştirdik. 13 milyondan fazla şahsa de zelzele eğitimi verdik.” dedi.
Güllüoğlu, risk azaltıcı tedbirlerin öncelenmesi, afet riskinin azaltılması kanunu çıkarılması, DASK katılımcılığının artırılması, DASK dışı afet sigortacılığının teşvik edilmesi ve yeni bir finansman modelinin oluşturulmasını talep etti.
İzmir’deki zelzelenin büyüklüğüne ait açıklanan oranların farklılığının, büsbütün teknik ve bilimsel datalarla ilgili olduğunu söz eden Güllüoğlu, bu mevzuyu Kandilli Rasathanesi ile de görüşüp, tartıştıklarını, sarsıntının büyüklüğünü düşük göstermek üzere bir durumun asla kelam konusu olmadığını vurguladı.
– “Her an 7’nin üzerinde sarsıntı olabilir”
DASK İdare Şurası Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, Mecburî Zelzele Sigortası üretimi için 32 sigorta şirketi ve yaklaşık 17 bin acente ile uyum sağladıklarını belirtti.
Sarsıntı sonucunda meydana gelen hasarları tespit etmek ve tazminat ödemelerini gerçekleştirmek hedefinde olduklarını kaydeden Turgut, 2020-2021 için ödeme güçlerini de 40 milyar liraya çıkardıklarını söyledi.
MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Türkiye’de sarsıntıların, daha çok yerin sıvılaştığı alanlarda görüldüğünü, bu nedenle zelzele ziyanlarının azaltılması için bölgesel içerikli sıvılaşma yatkınlık haritalarının hazırlanması gerektiğini lisana getirdi.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, 258’i Marmara Bölgesi’nde olmak üzere Türkiye genelinde toplam 456 kayıt istasyonuna sahip olduklarını ve AFAD ile koordineli bir biçimde çalıştıklarını kaydetti.
Özener, son 120 yıl içinde 4 büyüklüğünün üzerinde 10 bin 965 zelzelenin meydana geldiğini, fay çizgilerinin hareketli olduğunu, bunun da Türkiye’de her an 7’nin üzerinde bir sarsıntının meydana gelebileceğini gösterdiğini vurguladı.
Türkiye’nin zelzele jenerasyonunda yer aldığına dikkati çeken Özener, Hatay’da 1500 yıldır bir zelzelenin yaşanmadığını fakat Hatay dahil “deprem olmaz” denilen yerde bile sarsıntının her an olabileceğini kaydetti.
İzmir sarsıntısına işaret eden Özener, “Yaptığımız hesaplarda 7,2’nin üzerinde güç birikmiş durumda. Bizi bekleyen daha büyük sarsıntılar var. O yüzden daha iyi, hazırlıklı ve koordine olmamız gerekir.” dedi.
Mümkün Marmara zelzelesinde, deniz altındaki çöküntüler nedeniyle tsunami ve heyelanların meydana gelebileceği ihtarında bulunan Özener, “Ege ve Akdeniz’de tarih boyunca tsunamiler oldu, yeniden olacaktır. Tsunami konusunda 2012’de çalışmalar yaptık. 5,5 üzerindeki sarsıntılarda ikaz veriyoruz. Daima ‘Allah korusun’ diyoruz lakin Allah beşere akıl da vermiş. Bize düşen bilimin ışığında siyaseti beslemektir.” diye konuştu.
Erken ihtar sistemi ile Marmara’da 5 ile 7 saniye ortasında bir vakit kazandıklarını belirten Özener, afete hazırlık eğitimi kapsamında 3 bin 893 eğitim gerçekleştirdiklerini ve 502 bin 682 kişinin iştirakini sağladıklarını anlattı.
Medyada sarsıntıyla ilgili yapılan açıklamalara değinen Özener, “Popüler olmak isteyen hocalarımız, çok enteresan şeyler söylüyor, popülarite tasasıyla konuşuyorlar. Biz programlara çıkmamayı tercih ediyoruz.” biçiminde konuştu.
Özener, AFAD ile Kandilli Rasathanesi ortasındaki bilgilerin farklı açıklanmasının nedenine ait ise birebir istasyonlar kullanılsa da algoritma ölçümleri nedeniyle farklı sonuçların çıkabileceğini söyledi.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdullah Karaman, kurum olarak bütçe badiresi yaşadıklarını, çalışanların fiyatlarını, yaptıkları projelerden aldıklarını, bu yüzden de vakit zaman haksız formda eleştirildiklerini kaydetti.
Mahallî taban şartlarını incelediklerini belirten Karaman, Doğu Anadolu Fay sınırı üzerinde bulunan vilayetlerden Gaziantep’te çalışma yaptıklarını lisana getirdi.
Memurlar
