Antioksidan özelliği ile son yıllarda popülerliği artan yaban mersini, Türkiye’de bir çok bölgede doğal olarak yetişiyor. Orman Genel Müdürlüğü kayıtlarına nazaran Türkiye ormanlarında bin 996 hektar alanda 444 bin 473 kg faydalanılabilir yabanmersini bulunuyor.
Türkiye’de bir çok farklı isimle anılan yaban mersinine olan talep gün geçtikçe artıyor. Maviyemiş olarak da bilinen yaban mersini teşebbüsçüler için yeni bir kar kapısı oldu. Dünya çapında asıl eserlerden biri haline gelen yaban mersini, gerek taze tüketim gerekse işlenmiş meyve endüstrisi açısından güçlü bir ticari eser.Maviyemiş, Türkiye’de likapa, yaban mersini, ligarba, ayı üzümü, morsivit, çalı çileği, Trabzon çayı üzere isimlerle, yurt dışında ise blueberry olarak biliniyor.
Doğal olarak yetişmesi iklime en uygun meyve olduğu manasına geliyor
Yaban mersininin Türkiye’de yayılış gösteren 4 çeşidi bulunuyor. Türkiye’de Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere (Artvin, Rize, Trabzon, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Samsun, Sinop, Kastamonu, Zonguldak, Bolu, Bartın ve Düzce), Marmara Bölgesi (Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Kırklareli, Bursa ve Balıkesir) ve Doğu Anadolu (Erzurum-Şenkaya ve Ardahan) florasında yabani çeşitleri (V. vitis-idea, V. myrtillus, V. uliginosum ve V. arctostaphyllos) yetişiyor. Yabani çeşitlerinin ekseriyetle Ormangülü, Kızılağaç, Kayın, Çam, Göknar ve Ardıç üzere ağaç ve çalı formlu bitkilerin altlarında, asidik habitatlarda yetiştiği gözlenen meyvenin Türkiye ‘de doğal olarak yetişiyor olması, kültivasyon için en uygun kurallara ülke olduğumuz manasına geliyor.
Üzümsü meyveler içinde gerek hobi bahçelerinde gerekse ticari bahçelerde en çok tercih edilen meyvelerden biri olan yaban mersini Ünite alandan yüksek gelir getirmesinin yanında sıhhat açısından çok faydalı ve birçok alanda değerlendirilebiliyor.
Taze meyve olarak, Meyve suyu endüstrisinde , İlac endüstrisinde , Süt ve süt eserleri teknolojisinde, Kuru meyve teknolojisinde, Meyveli ekmek, çörek, kek, puding ve pastalarda, Baharat endüstrisinde, Meyve salatalarında, Reçel, marmelat ve konserve endüstrisinde, çay, diyet menülerinde kullanım alanları bulunuyor.
145 gram gelen bir bardak Maviyemiş meyvesi suyu; 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0,5 gram yağ, 19 miligram C-vitamini, 145 IU A-vitamini ve 85 kalori içeriyor. Ayrıyeten, 100 gram yenilebilir maviyemişin yüzde 83’ü su, yüzde 0.7’si protein, yüzde 0.5’i yağ, yüzde 15’i karbonhidrat, yüzde 1.5’u lif olup 62 kalori içeriyor.
Dünya maviyemiş arzının yüzde 37’si A.B.D, yüzde 24’ü Kanada, yüzde 14’ü Peru, yüzde 6’sı İspanya tarafından sağlanıyor.
İstatistiki bilgilere nazaran 2018 yılında Maviyemiş üretiminde 255.050 ton ile Amerika birinci sırada yer almaktadır. Kanada 164.205 ton üretim ile ikinci, Peru ise 94 bin 805 tonluk üretimle üçüncü sırada geliyor.
TÜİK datalarına nazaran, Türkiye’de 2015 yılında 533 dekar alanda 180 ton maviyemiş üretilmiş olup 2019 yılı sonu itibariyle 1.055 dekar alanda 443 ton maviyemiş üretildi. Tekrar TÜİK bilgilerine nazaran 2019 yılı itibariyle Artvin’de 5 dekar alanda 9 ton, Bursa’da 479 dekar alanda 139 ton, Giresun’da 25 dekar alanda 9 ton, İstanbul’sa 25 dekar alanda 18 ton, Rize’de 292 dekar alanda 168 ton, Trabzon 229 dekar alanda 100 ton maviyemiş üretildi.
Orman Genel Müdürlüğü; Envanter ve faydalanma planları kayıtlarımıza nazaran ülkemiz ormanlarında bin 996 hektar alanda 444 bin 473 kg faydalanılabilir maviyemiş bulunurken . Envanter ve faydalanma planı çalışmalarının devam ettiği biliniyor.
Öte yandan Maviyemiş-Likapa Hareket Planı (2015-2019) kapsamında Artvin, Giresun, Trabzon Orman Bölge Müdürlükleri dahilinde 2 bin680 dekar bozuk maviyemiş alanı rehabilite edilerek ülke iktisadına kazandırıldı.
Memurlar