Türkiye’de bayanlara yönelik ‘dijital’ şiddet de artıyor. Corona virüs periyodunda internet ve toplumsal medya kullanımındaki artış, hadiseleri üst çekmiş durumda. Yapılan son çalışmalara nazaran bayanların dijital şiddete maruz kalma oranı erkeklere nazaran 27 kat fazla.
Milliyet gazetesinden Hanife Baş’ın haberinde görüşlerine yer verilen İstanbul Barosu Bilişim Hukuk Komitesi Lideri Şebnem Ahi, toplumsal medya, cep telefonu iletileri ve internet üzerinden bayana yönelik şiddetin de son vakitlerde önemli boyutlara ulaştığını belirterek, Türkiye’de 18-24 yaş aralığındaki bayanların dijital şiddete daha fazla maruz kaldığını söyledi.
Corona virüs devrinde internet kullanımının artmasının dijital şiddeti de artırdığına işaret eden Ahi, “Kadınlar, internet üzerinde üçüncü şahıslar tarafından en ufak bir baskıya uğruyorsa, kaygı hissettirecek biçimde kendilerine yönelik içerikler yahut telaffuzlar paylaşılıyorsa dijital şiddetin varlığından bahsedebiliriz” dedi.
İŞYERİNDE BİLE OLABİLİR
Ahi, bayanların en çok karşılaştığı meselelerle ilgili, şu bilgileri verdi:
“Özü intikam alma duygusu olan bu aksiyonlarda genelde edinilmiş bilgi, makûs niyetle bayan aleyhine kullanılıyor. İntikam pornosu üzere vakalarda kimi vakit mağduru intihara dahi sürükleyen örnekler mevcut ya da bazen yalnızca bu bilginin ifşa edileceğine dair tehdit bile dijital şiddetin var olduğunu gösteriyor. Bunun yanında ısrarcı takip, tehdit, hakaret, taciz, huzuru bozmaya yönelik tabirler kullanma yahut içerikler paylaşma üzere aksiyonlarda bulunulmaktadır. Bazen bu hadiseler iş yerinde çalışanlar ortasında yahut patron tarafından dahi yapılabilmektedir. Fakat çoklukla eski sevgili, eski eş, onun bir aile üyesi yahut istenmeyen bir münasebetin tarafı tarafından da yapılabilmektedir. Kimi vakit da büsbütün bir yabancı tarafından bu cürümlerin işlendiği görülmektedir.”
NELER YAPILABİLİR?
– Bu şekil bir tehditte çabucak ekran imgesini alın.
– Bilgi evrakları, fotoğraf ve görüntüler, sunucu kayıt evrakları, e-posta içerikleri, yazışma kayıtları, internet geçmişi kanıt olarak sunulabilir.
– Toplumsal medya platformlarının ‘bildir/şikayet et’ özelliğini kullanıp hesabının kapatılmasını sağlayabilirsiniz.
İŞTE BU SISTEMLERLE ŞİDDET UYGULUYORLAR
– Isminize toplumsal medya hesapları açılması,
– Eski erkek arkadaş, eski eşin sizinle ilgili paylaşımları,
– Anonim hesaptan tehdit, taciz bildirileri. Maille ya da toplumsal medyadan fizikî yahut cinsel tehdit,
– Aile ve akrabaların toplumsal medya hesaplarına ulaşılıp sizinle ilgili karalayıcı bilgiler verilmesi,
– E-posta, toplumsal medya paylaşımları, bildiriler ve internet yoluyla takip, ‘stalk’lama,
– Kişinin isteği olmadan cinsel içerikli fotoğraf ve görüntülerin paylaşılması,
– İstenmeyen iletiler yoluyla cinsel zorbalık.
KESINLIKLE YASAL YOLA BAŞVURUN
Şebnem Ahi, dijital şiddet görenlerin yapması gerekenlerle ilgili de şunları söyledi:
“Dijital ortamda kanıtlar süratle kaybolabildiğinden gecikmeksizin yasal yollara başvurulması gerekiyor. Burada kesinlikle beyanların tutanaklara hakikat biçimde ve eksiksiz geçirilmesi sağlanmalı. Bu müracaat basamağında dijital şiddetin varlığını ispatlayan tüm kanıtlar sağlanmalı ve gerekiyorsa uzaklaştırma kararı alınmalı. Bunun için kuşkunun varlığı kafidir. Ayrıyeten aile danışmanlık merkezleri, vakıflar, belediyeler, bayan hak savunucusu STK’lardan rehberlik takviyesi alınabilir. Elbette maddi ve manevi ziyan varsa tazminat davası da açılabilir. Ayrıyeten ilgili içeriğe erişimin engellenmesi talebinde de bulunulabilir.”
Dijital şiddetin yaygın olmasının nedenleri ortasında, failin anonimliğini koruyabilmesi, daha az efor ve vakit gerektirmesi, internetin kolay erişilebilir olması ve hatanın uzaktan gerçekleştirebilmesi sıralanıyor.
DİJİTAL ŞİDDETİN CEZASI NEDİR?
Şebnem Ahi, dijital ve sanal şiddetin cezasıyla ilgili de şöyle konuştu:
“Dijital şiddet maddede tanımlanmış bir hata değil. Fakat birebir gerçek hayatta olduğu üzere kimi hareketlerin internet üzerinden işlenmesi kabahat teşkil edebilir ve bu durumlarda yaptırımların uygulanacağını düzenleyen farklı yasal düzenlemeler mevcut. Doğal şüphelinin bulunması, kanıt karartma üzere problemler da yok değil. Hakaret, tehdit, tabir özgürlüğüne müdahale, nefret söylemi, cinsel taciz, özel hayatın kapalılığını ihlal üzere hak ve hürriyetlere müdahale ya da hata halinde bu aksiyonlarla karşılaşılabilir. Kaldı ki şahsî datalar de bu tehdit içerikli aksiyon ve telaffuzlara husus edilebilir. Bu kabahatlerin da maddelerde mahpus, güvenlik önlemi ve isimli para cezası üzere yaptırımları bulunmaktadır.”
PANDEMİ DEVRINDE ‘SİBER TACİZ’ ÇOĞALDI
Dijital Irtibat Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, pandemi periyodunda toplumsal medya ve internete olan ilginin arttığını ve kullanım müddetlerinin 10 saat civarına çıktığını belirterek, “Sosyal uzaklık kuralları nedeniyle beşerler sanal ortamda irtibat kurmaya başladı. Lakin bu durum beraberinde birtakım problemleri getirdi. Bunların başında bayana yönelik şiddet gelmekte. Bayana yönelik şiddet bilhassa toplumsal medyada cereyan etmiştir. Cinsel şiddet içeren tehditler ve nefret söylemi bu devirde yaygınlaşmıştır. İnternet ortamında cinsiyetçi dijital şiddetle uğraş büyük kıymet taşıyor. Amaç haline getirilen bayanlar üzerinden rant sağlayan birtakım kesitler de mevcuttur. Elbette kanun ve hukuk bu problemle uğraşta kıymetli lakin özdenetim ve farkındalığın artırılması son derece mühim” dedi.
Memurlar
